4 yếu tố thúc đẩy sự thay đổi công nghệ trong hoạt động kiểm toán

Hoạt động của Ngành - Ngày đăng : 16:35, 16/05/2021

(BKTO) - Tự động hóa quy trình robot, phân tích dữ liệu, trí tuệ nhân tạo (Al), máy học, công nghệ sổ cái phân tán và nhiều công nghệ khác đã, đang và sẽ tiếp tục tác động đến ngành nghề kế toán, kiểm toán ở thời điểm hiện tại và trong tương lai.


                
   

Ảnh minh họa

   

Theo Báo cáo Kiểm toán và công nghệ của Hiệp hội Kế toán Công chứng Anh quốc (ACCA) và Hội Kế toán Công chứng Australia và New Zealand (CA ANZ), có 4 yếu tố chính thúc đẩy sự thay đổi công nghệ trong hoạt động kiểm toán.

Tăng khối lượng dữ liệu

Khối lượng giao dịch và dữ liệu trong các DN đã tăng mạnh kể từ năm 2016 và dự kiến sẽ tiếp tục tăng trong tương lai. Ước tính, hơn 90% dữ liệu trên thế giới đã được tạo ra kể từ năm 2016 và phần lớn trong số đó là dữ liệu tài chính.

Sự gia tăng nhanh chóng về khối lượng dữ liệu này đòi hỏi kiểm toán viên (KTV) phải được trang bị các công cụ công nghệ hiện đại nhất để phân tích khối lượng dữ liệu cao hơn nhiều trong các cuộc kiểm toán so với trước đây.

Thay đổi mô hình kinh doanh

Các DN trong hầu hết các lĩnh vực đã và đang phải trải qua những thay đổi đột ngột do môi trường kinh doanh thay đổi. Chìa khóa của sự thay đổi là tạo ra sự đổi mới trong mô hình kinh doanh, cách thức làm việc mới trên thị trường và các nguồn giá trị mới.

Những thay đổi về công nghệ trong DN và mô hình kinh doanh đòi hỏi sự chú ý của các KTV ở bất kỳ quy mô nào, bao gồm cả các hoạt động thực hành quy mô vừa và nhỏ. Ví dụ, các DN mới thành lập hiện nay có xu hướng có mô hình kinh doanh dựa trên các công nghệ tiên tiến. Do đó, những thách thức trong kiểm toán cũng có thể đến từ các DN nhỏ.

“Việc hiểu cách các công nghệ như Blockchain và Học máy hoạt động là cần thiết để các KTV đánh giá, phản hồi về rủi ro hiện tại và tương lai cho các tổ chức đặt niềm tin vào chúng tôi” - Chuyên gia của PwC Dimitris Sourbis nhận định.

Tự động hóa

Tác động tức thời nhất của công nghệ đối với nghề nghiệp là tự động hóa hoặc thậm chí loại bỏ các công việc thủ công thường ngày. Việc chuyển đổi sang các hệ thống kế toán dựa trên đám mây và tiêu chuẩn hóa các quy trình đã làm cho dữ liệu trở nên dễ dàng và rộng rãi hơn, dễ thao tác và phân tích, đồng thời ít bị lỗi và tham nhũng hơn.

Những lợi ích này giúp KTV giảm bớt việc phải xem xét các điểm bất thường. Nhưng đây cũng sẽ là một thách thức đòi hỏi KTV phải đóng vai trò như bộ lọc, dẫn dắt và vẫn phải đảm bảo tính hoài nghi nghề nghiệp vốn có.

Nhu cầu về cách tiếp cận đúng trong hoạt động kiểm toán

Theo Báo cáo của ACCA về Khoảng cách kỳ vọng trong kiểm toán, 55% công chúng trên 11 quốc gia tin rằng, nếu KTV tuân thủ các yêu cầu của các tiêu chuẩn kiểm toán hiện hành, họ có thể ngăn chặn sự thất bại của DN. Hơn nữa, 70% tin rằng hoạt động kiểm toán nên phát triển để ngăn chặn sự thất bại của công ty.

Việc sử dụng các công nghệ tiên tiến như Al, chuỗi khối và phân tích dữ liệu hứa hẹn một sự chuyển đổi lớn trong nghề kiểm toán. Trong đó, công nghệ sẽ tạo nên các nguồn thông tin chi tiết, chủ động, liên tục hướng tới tương lai và có thể được sử dụng ở bất cứ đâu. Lúc này, KTV sẽ là người giám sát và diễn giải dựa trên nền tảng dữ liệu cơ bản.

Ngay cả với cách triển khai truyền thống, công nghệ cũng có thể mang lại cơ hội, tạo ra các cuộc kiểm toán chất lượng cao hơn, phục vụ tốt hơn cho mục đích ban đầu. “Để đáp ứng kỳ vọng của xã hội và vẫn phù hợp trong môi trường hoạt động, chúng tôi có trách nhiệm chuyển đổi cách thực hiện các nghĩa vụ của mình với công chúng. Sự chuyển đổi này bao gồm cả những phản ứng đối với những tiến bộ của các giải pháp dựa trên công nghệ” - chuyên gia của PwC chia sẻ./.
         
Thông điệp chính từ Báo cáo và công nghệ của ACCA và CA ANZ
   • Kiểm toán viên cần thích ứng với những thay đổi của mô hình kinh doanh.   
• Trong số các công nghệ hiện có, phân tích dữ liệu hiện đang được sử dụng bởi hầu hết các công ty.
   • Nghề kiểm toán vẫn còn ở giai đoạn rất sớm với AI.   
• Mối quan hệ giữa khách hàng và KTV vẫn quan trọng - không phải mọi thứ đều có thể thay thế bằng công nghệ.
   • KTV sẽ cần phải thích nghi hơn với những thay đổi trong tương lai.
THÙY LÊ