Đánh giá kỹ tác động của loại hình bảo hiểm vi mô
Kinh tế - Ngày đăng : 17:36, 26/09/2021
(BKTO) – Tại dự án Luật Kinh doanh bảo hiểm (sửa đổi) trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH) cho ý kiến tại Phiên họp thứ 3 vừa qua, Chính phủ đề xuất bổ sung quy định về loại hình bảo hiểm vi mô. Tuy nhiên, nhiều thành viên UBTVQH đề nghị Cơ quan soạn thảo cần rà soát, đánh kỹ tác động cũng như quy định cụ thể hơn những vấn đề liên quan đến loại hình bảo hiểm này.
Loại hình bảo hiểm cho đối tượng có thu nhập thấp
Theo Dự thảo Luật Kinh doanh bảo hiểm (sửa đổi), bảo hiểm vi mô là loại hình bảo hiểm dành cho các cá nhân, hộ gia đình có thu nhập thấp nhằm bảo vệ tính mạng, sức khỏe và tài sản trước những rủi ro có thể xảy ra.
Sản phẩm bảo hiểm vi mô được thiết kế ngắn gọn, dễ hiểu, có thủ tục thẩm định đơn giản hoặc không cần thẩm định bảo hiểm; quyền lợi của sản phẩm bảo hiểm vi mô chỉ bao gồm các quyền lợi nhằm đáp ứng nhu cầu bảo vệ cơ bản về tính mạng, sức khỏe, thương tật và tài sản của người tham gia bảo hiểm với thời hạn bảo hiểm không quá 05 năm.
Dự thảo cũng quy định, số tiền bảo hiểm trên từng hợp đồng bảo hiểm vi mô không vượt quá 05 lần thu nhập bình quân đầu người hàng năm của chuẩn cận nghèo ở khu vực thành thị theo quy định của Chính phủ tại thời điểm triển khai sản phẩm. Phí bảo hiểm hàng năm cho từng người được bảo hiểm của hợp đồng bảo hiểm vi mô không vượt quá 6% thu nhập bình quân đầu người hàng năm của chuẩn cận nghèo ở khu vực thành thị theo quy định của Chính phủ tại thời điểm triển khai sản phẩm.
Tổ chức cung cấp sản phẩm bảo hiểm vi mô gồm: DN bảo hiểm được cấp giấy phép thành lập và hoạt động tại Việt Nam; tổ chức tương hỗ cung cấp bảo hiểm vi mô được cấp giấy phép thành lập và hoạt động để cung cấp các sản phẩm bảo hiểm vi mô cho chính các thành viên của mình. Chính phủ quy định về điều kiện cấp giấy phép thành lập và hoạt động, tổ chức hoạt động, quản trị rủi ro, hoạt động nghiệp vụ, chế độ tài chính và quản lý nhà nước đối với các tổ chức tương hỗ cung cấp bảo hiểm vi mô.
 |
| Bảo hiểm vi mô góp phần bảo vệ các đối tượng yếu thế trước những rủi ro. Ảnh minh họa: Tapchitaichinh.vn |
Thẩm tra nội dung này, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh cho biết, một số ý kiến trong Thường trực Ủy ban Kinh tế nhất trí với các quy định về bảo hiểm vi mô trong dự thảo Luật và cho rằng loại hình bảo hiểm này hướng tới các đối tượng có thu nhập thấp, đặc biệt hộ nghèo, cận nghèo là đồng bào dân tộc thiểu số ở miền núi, vùng cao, nhằm bảo vệ họ trước những rủi ro có thể xảy ra liên quan đến tính mạng, sức khỏe và tài sản.
Tuy nhiên, một số ý kiến khác đề nghị, để bảo đảm tính khả thi của Luật, Cơ quan soạn thảo cần tổng kết, đánh giá đầy đủ về tính hiệu quả của việc thí điểm thực hiện hoạt động bảo hiểm vi mô trong thời gian qua; phân tích, đánh giá kỹ tác động kinh tế - xã hội, chi phí, lợi ích của loại bảo hiểm này; bổ sung đầy đủ các quy định về bảo hiểm vi mô; phân tích rõ sự khác biệt giữa loại hình bảo hiểm này so với bảo hiểm thông thường...
Cần quy định cụ thể, chặt chẽ
Đề cập đến vấn đề này tại Phiên họp, nhiều ý kiến trong UBTVQH cũng đề nghị Chính phủ cần tổng kết, đánh giá đầy đủ về tính hiệu quả của việc thí điểm thực hiện bảo hiểm vi mô của tổ chức chính trị, xã hội (Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam).
Theo Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng, dự thảo Luật Kinh doanh bảo hiểm (sửa đổi) đưa vào một số nguyên tắc về bảo hiểm vi mô để làm cơ sở Chính phủ quy định chi tiết. Cho rằng đây cũng là vấn đề mới, chưa ổn định, nhưng yêu cầu quản lý đòi hỏi cần phải có loại hình bảo hiểm này để hỗ trợ cho đối tượng yếu thế, người nghèo, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật đồng ý với cách tiếp cận của Chính phủ “quy định về mặt nguyên tắc sau đó Chính phủ sẽ quy định cụ thể”.
Tuy nhiên, ông Hoàng Thanh Tùng cho rằng, để Chính phủ có cơ sở quy định chi tiết thì đề nghị cơ quan soạn thảo phải rà soát quy định cụ thể hơn những vấn đề liên quan đến bảo hiểm vi mô như: tính chất, tư cách pháp lý của tổ chức tương hỗ cung cấp bảo hiểm vi mô do các thành viên thành lập; tổ chức nào được cung cấp bảo hiểm vi mô; việc thành lập thêm các tổ chức tương hỗ thì có làm phát sinh biên chế tổ chức bộ máy không...
Khẳng định sự cần thiết quy định về bảo hiểm vi mô, song Viện trưởng Viện Nghiên cứu lập pháp Nguyễn Văn Hiển đề nghị, phải đánh giá, làm rõ tại sao thời gian vừa qua việc thực hiện thí điểm loại hình bảo hiểm này lại không hiệu quả. “Qua nghiên cứu trên thế giới thì loại hình bảo hiểm này là rất cần thiết, đặc biệt là đối với các nhóm yếu thế, mang lại lợi ích lớn cho toàn xã hội, nhưng triển khai trên thực tế tại nước ta chưa hiệu quả. Trong Tờ trình báo cáo đánh giá tác động kinh tế - xã hội đã nêu, nhưng cần phải làm rõ hơn về vấn đề này” - Viện trưởng Viện Nghiên cứu lập pháp nhấn mạnh.
Bên cạnh đó, theo ông Nguyễn Văn Hiển, bản thân loại hợp đồng bảo hiểm vi mô này rất đơn giản, giá trị của một hợp đồng thì rất nhỏ, nhưng nếu triển khai trên quy mô lớn thì có tác động rất lớn đến xã hội vì tác động đến nhiều người. Do đó, đòi hỏi các quy định về tổ chức chủ thể loại hình này phải rất chặt chẽ.
Giải trình tại Phiên họp, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc cho biết, loại hình bảo hiểm vi mô đã làm thí điểm, trong đó, Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam đã đưa ra bốn loại sản phẩm. Trong 6 tháng đầu năm 2021, đã thực hiện cho 130.082 người. Tuy nhiên, về lâu dài cần phải có một DN chuyên nghiệp quản lý, tránh trường hợp không an toàn sẽ ảnh hưởng đến nhiều người, ảnh hưởng đến an ninh trật tự xã hội.
Bộ trưởng Bộ Tài chính khẳng định, vấn đề bảo hiểm vi mô sẽ thiết kế theo hướng là đưa vào nguyên tắc. Sau khi Luật được ban hành, giao cho Chính phủ có Nghị định quy định chi tiết vấn đề về bảo hiểm vi mô./.
Đ. KHOA