Tăng cường kiểm tra, giám sát, khắc phục tình trạng "loạn" giá xét nghiệm Covid-19

Chính trị - Ngày đăng : 15:35, 10/11/2021

(BKTO) - Có hay không lợi ích nhóm trong việc nhập kít xét nghiệm Covid -19? Trách nhiệm của Bộ trưởng Bộ Y tế như thế nào khi để xảy ra tình trạng "loạn giá xét nghiệm" trong thời gian vừa qua? là một trong những vấn đề “nóng” được nhiều đại biểu Quốc hội chất vấn Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long tại phiên chất vấn và trả lời chất vấn sáng 10/11.


Tại phiên chất vấn, đại biểu Phạm Văn Hòa (Đồng Tháp) đặt câu hỏi về việc loạn giá xét nghiệm Covid-19 khi mỗi nơi mỗi giá, có nơi thu phí đến 450 nghìn đồng/lần xét nghiệm. “Liệu có lợi ích nhóm trong việc nhập kít xét nghiệm hay không? Tại sao có chuyện này xảy ra? Trách nhiệm của Bộ trưởng như thế nào khi để giá xét nghiệm trôi nổi như thế?” - đại biểu đặt vấn đề.

Đại biểu Đặng Hồng Sỹ (Bình Thuận) cũng đưa ra câu hỏi về giá trong quản lý xét nghiệm thời gian vừa qua, trong khi sáng nay mới chính thức có giá do Bộ Y tế công bố còn trước đây thì giá tại mỗi cơ sở lại khác nhau. Trách nhiệm của Bộ trưởng trong quản lý giá các bộ kít xét nghiệm và giá xét nghiệm Covid-19 như thế nào?
                
   

Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long trả lời chất vấn của đại biểu Quốc hội. Ảnh: Quang Khánh

   

Trả lời các chất vấn này, Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long cho biết, vấn đề trang thiết bị y tế, sinh phẩm trước đây không thuộc lĩnh vực quản lý và mặt hàng quản lý theo Luật Giá. Trong khi đó, giá cả của các mặt hàng này cũng khác nhau giữa các hãng khác nhau và giữa các nước sản xuất. Ví dụ, châu Âu là một giá, so với châu Mỹ hay như đối với Trung Quốc là giá khác. Giữa các trang thiết bị y tế và sinh phẩm cũng khác nhau qua các thời điểm, có những thời kỳ do nhu cầu rất nhiều mà nguồn cung thì ít nên giá thành cũng cao hơn.

Bộ trưởng Nguyễn Thanh Long cũng khẳng định, Bộ Y tế đã triển khai bình ổn giá rất quyết liệt. Cụ thể, Bộ đã từng bước minh bạch hóa việc cung ứng đối với trang thiết bị, vật tư, sinh phẩm y tế. Vào tháng 7/2020, Bộ đã yêu cầu đối với tất cả các công ty có kinh doanh, sản xuất đối với trang thiết bị y tế phải công khai niêm yết giá trên Cổng Thông tin của Bộ Y tế. Đồng thời, Bộ liên tục yêu cầu các DN tăng nguồn cung đối với việc cung ứng cho thị trường Việt Nam và hạ giá thành sản phẩm, đồng thời Bộ đã tăng cường cấp phép để tạo cạnh tranh giữa các đơn vị.

Người đứng đầu ngành Y tế cũng cho biết, giảm giá thành là một trong những yêu cầu đặt ra. Vì vậy, Bộ Y tế đã liên tục có những hướng dẫn cho gộp mẫu đồng thời liên tục có những điều chỉnh trong chiến lược xét nghiệm. Tùy từng thời điểm, tùy từng mức độ có những điều chỉnh một cách rất phù hợp với tình hình thực tế trên quan điểm phòng, chống dịch một cách hiệu quả nhưng phải tiết kiệm.

Từ ngày 01/7, Bộ Y tế tiên lượng thị trường sẽ sôi động hơn, tức là việc triển khai test nhanh sử dụng nhiều hơn nên Bộ đã có văn bản yêu cầu đối với tất cả các đơn vị thuộc Bộ và các địa phương phải thực hiện theo phương thức thực thanh, thực chi. Trong trường hợp người dân tự nguyện đến xét nghiệm và thu phí thì chỉ được phép thu theo đúng giá đầu vào.

Thừa nhận có hiện tượng chênh lệch giá giữa các đơn vị đối với các cơ sở tư nhân, Bộ trưởng Bộ Y tế cho biết, có một số đơn vị do quá bận công tác phòng, chống dịch cho nên đến tận tháng 9/2021 được yêu cầu phải thực hiện theo đúng chỉ đạo phải tự thanh, tự chi, chỉ được thu theo đúng giá đầu vào, giá đấu thầu, đơn vị đã nhận lỗi và Bộ Y tế đã nhắc nhở để địa phương chấn chỉnh.

"Bộ cũng đã có văn bản, đặc biệt là Thủ tướng Chính phủ đã liên tục có văn bản nhắc nhở đối với các địa phương trong vấn đề thực hiện theo đúng các quy định về mặt pháp luật, đảm bảo không có lợi ích nhóm, không được tiêu cực, tham nhũng, lãng phí. Ngoài ra, Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo rất quyết liệt và được đưa vào trong chương trình thanh tra trong năm 2022 trong việc đấu thầu mua sắm trang thiết bị và sinh phẩm y tế" - Bộ trưởng Nguyễn Thanh Long nhấn mạnh.

Mặt khác, Bộ Y tế cũng đang thúc đẩy sản xuất trong nước. Hiện Việt Nam có 8 đơn vị sản xuất trong nước cung cấp cả kit xét nghiệm nhanh cũng như cung cấp kít xét nghiệm PCR, xét nghiệm kháng thể. Bộ Y tế cũng thúc đẩy nghiên cứu, sản xuất những phương pháp chẩn đoán mới như chẩn đoán qua hơi thở, chẩn đoán qua nước bọt để làm giảm giá thành và tăng tính tiện ích đối với người dân.

Ngay ngày 08/11, Chính phủ cũng đã ban hành Nghị định số 98/2021/NĐ-CP về quản lý trang thiết bị y tế; Bộ Y tế đã ban hành Thông tư 16/2021/TT-BYT về giá dịch vụ xét nghiệm Covid-19. Theo đó, Bộ Y tế chỉ tính giá tối đa. Đối với giá xét nghiệm nhanh chỉ được thanh toán mức độ 106.000 đồng. Còn nếu có đơn vị y tế đấu thầu với giá sinh phẩm thấp hơn giá đó thì chỉ được thu giá thấp hơn – Bộ trưởng Nguyễn Thanh Long cho biết.
                
   

Đại biểu Phạm Văn Hòa chất vấn Bộ trưởng Bộ Y tế. Ảnh: Quang Khánh

   

Trước tranh luận của đại biểu Phạm Văn Hòa cho rằng, trong thời gian qua, Bộ Y tế dường như buông lỏng quản lý đối với giá xét nghiệm. Vì vậy, dẫn đến tình trạng mỗi địa phương có giá khác nhau. Mặc dù, giá kít xét nghiệm nhập về có chênh lệch, DN này nhập vào cao hơn, DN khác có thể thấp hơn nhưng Bộ Y tế lại không quản lý giá, Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long cho biết, đối với giá xét nghiệm theo quy định của Bộ Y tế là thực thanh, thực chi và mặt khác đối với các đơn vị y tế tư nhân thì không áp dụng hình thức quản lý giá mà các đơn vị này tự chịu trách nhiệm nhưng phải niêm yết công khai.

Bộ trưởng Nguyễn Thanh Long xin tiếp thu ý kiến của đại biểu Quốc hội để cùng với các đơn vị chức năng đưa ra những hình thức tăng cường kiểm tra, giám sát đối với giá xét nghiệm của các đơn vị tư nhân. Ngoài ra, Bộ Y tế cũng đã có văn bản gửi cho các địa phương tăng cường việc kiểm tra, giám sát. "Bộ Y tế cũng đã nhận thấy trách nhiệm và đã có triển khai rất quyết liệt trong thời gian qua. Vì vậy, Bộ cũng đã chính thức đưa sinh phẩm xét nghiệm vào mặt hàng về quản lý giá. Tới đây chắc chắn rằng việc giá xét nghiệm sẽ từng bước được điều chỉnh và trên một quan điểm chung là cố gắng hạ được giá xét nghiệm để bảo đảm thực thi các biện pháp về phòng, chống dịch cũng như bảo đảm hiệu quả" - Bộ trưởng Nguyễn Thanh Long khẳng định.
         
Điều hành phiên chất vấn, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ cho biết, Thủ tướng Chính phủ đã giao cho Thanh tra Chính phủ và Ủy ban Thường vụ Quốc hội cũng đã giao cho KTNN trong năm 2022 tăng cường thanh tra, kiểm toán chuyên đề về việc huy động, sử dụng quản lý các nguồn lực vào công tác phòng, chống dịch ngăn chặn tham nhũng, lợi ích nhóm trong lĩnh vực này. Chủ tịch Quốc hội đề nghị ngành Y tế tăng cường giám sát, kiểm tra nội bộ trong ngành để kịp thời hướng dẫn thực hiện đúng, tránh trường hợp khi các cơ quan chức năng vào thanh, kiểm tra thấy sai phải xử lý.

Đ. KHOA