Tăng thuế bảo vệ môi trường sẽ tác động thế nào đến tổng thu ngân sách?
Ngân hàng - Tín dụng - Ngày đăng : 09:20, 05/03/2018
(BKTO) - Bộ Tài chính vừa đưa ra đề xuất, từ ngày 01/7/2018, mức thuế bảo vệ môi trường (BVMT) đối với các mặt hàng xăng, dầu sẽ tăng kịch khung hiện hành. Cụ thể, thuế BVMT đối với xăng dự kiến tăng thêm 1.000 đồng/lít, các mặt hàng dầu còn lại tăng từ 500 - 1.100 đồng/đơn vị tính.
Mức thuế BVMT đối vớixăng dầu sẽ tăng kịch trần
Với quy định hiện hành, mức thuế BVMT như sau: xăng, trừ etanol 3.000 đồng/lít; nhiên liệu bay 3.000 đồng/lít; dầu diezel 1.500 đồng/lít; dầu hỏa, dầu mazut, dầu nhờn 900 đồng/lít; mỡ nhờn 900 đồng/kg; than antraxit 20.000 đồng/tấn; than nâu, than mỡ, than đá khác...10.000 đồng/tấn; dung dịch Hydro-chloro-fluoro-carbon (HCFC) 4.000 đồng/kg; túi ni lông thuộc diện chịu thuế 40.000 đồng/kg; thuốc diệt cỏ thuộc loại hạn chế sử dụng 500 đồng/kg; thuốc trừ mối thuộc loại hạn chế sử dụng, thuốc bảo quản lâm sản thuộc loại hạn chế sử dụng, thuốc khử trùng kho thuộc loại hạn chế sử dụng 1.000 đồng/kg...
Theo đánh giá của Bộ Tài chính, quy định về mức thuế BVMT hiện hành đã góp phần khuyến khích sản xuất, tiêu dùng những sản phẩm hàng hóa thân thiện với môi trường; nâng cao trách nhiệm và nhận thức của xã hội về vấn đề này, qua đó động viên hợp lý sự đóng góp của người dân và DN vào NSNN.
Bộ Tài chính đề nghị tăng cao mức thuế BVMT đối với mặt hàng xăng, dầu.
Tổng số thu thuế BVMT giai đoạn 2012-2017 đạt khoảng 150.810 tỷ đồng, bình quân khoảng 25.135 tỷ đồng/năm, chiếm tỷ trọng khoảng 1,48 - 4,27% trên tổng thu NSNN và khoảng 0,34 - 0,98% trên tổng sản phẩm trong nước (GDP) hằng năm. Về cơ bản, số thu năm sau cao hơn năm trước, năm 2014 thu được 11.970 tỷ đồng; năm 2015 là 27.020 tỷ đồng; năm 2016 là 44.323 tỷ đồng và năm 2017 khoảng 44.825 tỷ đồng.
Cùng với đó, nhiệm vụ chi cho BVMT từ NSNN cũng tăng dần trong giai đoạn 2012-2016. Tổng chi NSNN cho các nhiệm vụ BVMT giai đoạn 2012-2016 là khoảng 131.857 tỷ đồng, cao hơn tổng số thuế BVMT đã thu trong giai đoạn 2012-2016 (105.985 tỷ đồng).
Để tiếp tục thể chế hóa quan điểm, chủ trương của Đảng, chính sách của Nhà nước về việc hoàn thiện chính sách tài chính hướng tới phát triển bền vững và nhằm mục tiêu cơ cấu lại nguồn thu NSNN; khắc phục những hạn chế về mức thuế BVMT hiện hành của một số hàng hóa; phù hợp với bối cảnh phát triển kinh tế - xã hội và hội nhập quốc tế, Bộ Tài chính đã nghiên cứu, xây dựng Dự thảo Nghị quyết về Biểu mức thuế BVMT và lấy ý kiến góp ý cho Dự thảo này.
Hiện nay, Việt Nam đang áp dụng mức thuế nhập khẩu đối với xăng là 20% và đối với dầu các loại là 7%. Tuy nhiên, khi thực hiện các cam kết cắt giảm thuế nhập khẩu thì mức thuế nhập khẩu ưu đãi đối với xăng chỉ còn 10% và đối với dầu các loại là 0%. Với việc áp dụng mức thuế nhập khẩu ưu đãi này, số thu từ hoạt động nhập khẩu xăng dầu liên tục giảm qua các năm. Mặt khác, giá bán lẻ xăng dầu ở Việt Nam cơ bản đang thấp hơn so với các nước có chung đường biên giới nói riêng và nhiều nước khác trong khu vực ASEAN.
Chính vì những lý do trên, Bộ Tài chính đã đề nghị tăng mức thuế đối với mặt hàng xăng từ 3.000 đồng/lít lên mức trần 4.000 đồng/lít; dầu diesel tăng mức thuế từ 1.500 đồng/lít lên mức trần 2.000 đồng/lít; dầu mazut, dầu nhờn tăng mức thuế từ 900 đồng/lít lên mức trần 2.000 đồng/lít; mỡ nhờn tăng mức thuế từ 900 đồng/kg lên mức trần 2.000 đồng/kg.
Riêng nhiên liệu bay, dầu hỏa giữ như hiện hành vì mức thuế của nhiên liệu bay đang ở mức trần trong khung thuế suất, còn dầu hỏa là mặt hàng thiết yếu phục vụ cho đa số người nghèo và đồng bào dân tộc thiểu số ở vùng sâu, vùng xa.
Than antraxit được đề nghị tăng mức thuế từ 20.000 đồng/tấn lên 30.000 đồng/tấn; than nâu, than mỡ, than đá khác tăng mức thuế từ 10.000 đồng/tấn lên 15.000 đồng/tấn; dung dịch HCFC tăng mức thuế từ 4.000 đồng/kg lên mức trần 5.000 đồng/kg. Túi ni lông thuộc diện chịu thuế đề nghị tăng mức thuế BVMT từ 40.000 đồng/kg lên mức trần 50.000 đồng/kg.
NSNN sẽ tăng 17.252,6tỷ đồng/năm nhờ thuế BVMT
Theo tính toán của Bộ Tài chính, khi áp dụng các mức thuế nói trên, tổng số thu thuế BVMT dự kiến sẽ đạt khoảng 57.312 tỷ đồng/năm, tăng khoảng 15.684,2 tỷ đồng/năm. Trong đó, số thu thuế BVMT đối với xăng dầu dự kiến khoảng 55.591 tỷ đồng/năm, tăng khoảng 14.863 tỷ đồng/năm. Số thu thuế dự kiến đối với than đá khoảng 1.590 tỷ đồng/năm, tăng khoảng 795 tỷ đồng/năm. Số thu thuế BVMT dự kiến đối với dung dịch HCFC khoảng 63,5 tỷ đồng/năm, tăng 12,7 tỷ đồng/năm. Đối với túi ni lông thuộc diện chịu thuế, số thu thuế BVMT dự kiến khoảng 67,5 tỷ đồng/năm, tăng 13,5 tỷ đồng/năm.
Cùng với số thu thuế BVMT tăng lên, số thu thuế giá trị gia tăng đối với các hàng hóa này cũng sẽ tăng lên khoảng 1.568,4 tỷ đồng. Khi đó, tổng số thu NSNN dự kiến sẽ tăng khoảng 17.252,6 tỷ đồng/năm.
Như vậy, bên cạnh tác dụng hạn chế các loại hàng hóa gây ô nhiễm, khuyến khích việc sản xuất, tiêu dùng những loại hàng hóa thân thiện với môi trường như xăng E5, túi ni lông tự hủy sinh học…, việc điều chỉnh tăng mức thuế BVMT lần này sẽ góp phần tạo thêm nguồn thu để thực hiện các nhiệm vụ kinh tế - xã hội, trong đó có nhiệm vụ chi cho vấn đề BVMT.
THU HƯỜNG
Theo Báo Kiểm toán số 09ra ngày 01-03-2018