Hoàn thiện cách thức tổ chức kiểm toán quỹ tài chính ngoài ngân sách
Hoạt động của Ngành - Ngày đăng : 17:05, 06/09/2022
(BKTO) – Ngày 06/9, Hội đồng Khoa học của Kiểm toán nhà nước (KTNN) đã tổ chức nghiệm thu Đề tài nghiên cứu khoa học cấp Bộ: “Tổ chức kiểm toán các quỹ tài chính ngoài ngân sách do KTNN thực hiện”. TS. Lê Đình Thăng - Kiểm toán trưởng KTNN chuyên ngành II là Chủ tịch Hội đồng nghiệm thu.
 |
| TS. Nguyễn Tuấn Trung - KTNN chuyên ngành VII (người đứng) - trình bày kết quả nghiên cứu. Ảnh: Diệu Thúy. |
TS. Nguyễn Tuấn Trung - KTNN chuyên ngành VII và ThS. Nông Thị Lịch - KTNN chuyên ngành II đồng chủ nhiệm Đề tài.
Đại diện Ban Đề tài cho biết, việc thành lập các quỹ tài chính ngoài ngân sách (QTCNNS) đã góp phần thu hút được các nguồn lực xã hội cả trong và ngoài nước, giảm bớt sự phụ thuộc vào NSNN qua từng giai đoạn.
Bên cạnh nguồn vốn được cấp từ NSNN, Nhà nước còn tạo cơ chế cho các quỹ được thu từ các khoản đóng góp từ người lao động, doanh thu hoạt động của các tổ chức, nguồn ủy thác của các tổ chức tín dụng, các loại phí, lệ phí sử dụng dịch vụ công hoặc khai thác tài nguyên thiên nhiên và ủng hộ, đóng góp tự nguyện của các tổ chức cá nhân khác.
Một số quỹ được hình thành từ việc tạo lập chính sách của Nhà nước đã có nguồn thu độc lập hoàn toàn với NSNN, đặc biệt các quỹ này thường có số thu hằng năm tương đối lớn so với nguồn thu trung bình hằng năm tổng các QTCNNS hiện nay.
Bên cạnh đó, mục đích của việc thành lập các QTCNNS là tập trung nguồn lực tài chính nhằm thực hiện các nhiệm vụ kinh tế - xã hội đặc thù trong từng lĩnh vực và từng thời kỳ. Do đó, khi các nhiệm vụ đã hoàn thành hoặc có sự thay đổi trong điều hành và phát triển kinh tế đất nước, việc duy trì các quỹ cần phải được xem xét, đánh giá cụ thể.
Theo Nhóm tác giả, nhằm đảm bảo hiệu quả trong việc ban hành chính sách và quản lý các QTCNNS, tránh thất thoát quỹ, cần tổ chức kiểm toán các QTCNNS một cách khoa học, hiệu quả nhằm đánh giá một cách toàn diện và cụ thể, từ đó đề xuất giải pháp phù hợp.
Giai đoạn 2015-2020, KTNN đã thực hiện kiểm toán 19 QTCNNS, trong đó có 15 quỹ do trung ương quản lý và 4 quỹ do địa phương quản lý.
Công tác kiểm toán phù hợp với định hướng phát triển chung của nền kinh tế nhằm xác định rõ thực trạng tài chính của các quỹ; xác định các bất cập về cơ chế chính sách quản lý, thông qua đó nâng cao hiệu quả, hiệu lực hoạt động của các quỹ TCNNS.
Loại hình kiểm toán các quỹ TCNNS ngày càng đa dạng, như: Tổ chức kiểm toán hoạt động quỹ TCNNS theo mô hình lồng ghép, tổ chức kiểm toán hoạt động quỹ TCNNS theo mô hình độc lập.
Cùng với đó, chất lượng kiểm toán công tác quản lý và sử dụng các quỹ ngày càng được nâng cao. KTNN đã có nhiều phát hiện và kiến nghị kiểm toán quan trọng góp phần lành mạnh trong công tác quản lý, sử dụng các quỹ TCNNS.
Mặc dù vậy, công tác kiểm toán các quỹ TCNNS còn hạn chế, như chưa đánh giá được nhiều về cơ chế chính sách của quỹ…
Để nâng cao chất lượng tổ chức kiểm toán nói chung và kiểm toán các quỹ TCNNS nói riêng, Nhóm tác giả đề xuất KTNN cần xác định rõ các chỉ tiêu định lượng và mục tiêu cụ thể về kiểm toán các cấp ngân sách trung ương và địa phương, trong đó cụ thể hóa các quỹ TCNNS trực thuộc.
KTNN xây dựng và hoàn thiện các hướng dẫn về kiểm toán quỹ TCNNS để thuận lợi cho quá trình tổ chức các cuộc kiểm toán.
Trong kế hoạch kiểm toán hằng năm, KTNN cần có lộ trình tăng dần số cuộc kiểm toán các quỹ TCNNS, các quỹ có quy mô lớn, quan trọng cần thực hiện kiểm toán hằng năm…
 |
| TS. Lê Đình Thăng - Kiểm toán trưởng KTNN chuyên ngành II, Chủ tịch Hội đồng - kết luận tại buổi nghiệm thu. Ảnh: Diệu Thúy. |
Tại buổi nghiệm thu, Hội đồng Khoa học đánh giá, Đề tài có giá trị khoa học về lý luận và thực tiễn đối với KTNN, đáp ứng kịp thời nhiệm vụ kiểm toán năm 2023 của KTNN (kiểm toán các quỹ TCNNS tại địa phương).
Để hoàn thiện Đề tài, Hội đồng nghiệm thu đề nghị Ban Chủ nhiệm làm rõ các khái niệm về quỹ TCNNS, quỹ tài chính nhà nước ngoài ngân sách, quỹ tài chính công.
Đồng thời, Ban Chủ nhiệm cần hoàn thiện nội dung về sự cần thiết phải tổ chức kiểm toán các quỹ; bổ sung thực trạng kiểm toán các quỹ TCNNS của KTNN; hoàn thiện cách thức tổ chức kiểm toán quỹ TCNNS theo hướng tổ chức thành cuộc kiểm toán chuyên đề, tăng cường trách nhiệm của KTNN chuyên ngành và KTNN khu vực trong kiểm toán tổng hợp các quỹ hằng năm; hoàn thiện các điều kiện tổ chức thực hiện kiểm toán các quỹ này…
Đề tài được Hội đồng nghiệm thu xếp loại Khá./.
THÙY ANH