Tăng trưởng kinh tế ước đạt 8%, vượt mục tiêu đề ra
Chính trị - Ngày đăng : 16:50, 11/10/2022
(BKTO) - Chính phủ dự kiến, năm 2022 kinh tế - xã hội nước ta đạt và vượt 14/15 chỉ tiêu so với kế hoạch Quốc hội giao, trong đó tăng trưởng kinh tế ước đạt khoảng 8%, vượt mục tiêu đề ra (6 - 6,5%) tạo đà quan trọng cho các năm tiếp theo thực hiện mục tiêu tăng trưởng kinh tế của kế hoạch 5 năm 2021-2025.
Tiếp tục chương trình Phiên họp thứ 16, sáng 11/10, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về các báo cáo của Chính phủ về: tình hình thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và dự toán ngân sách nhà nước (NSNN) năm 2022, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2023; dự toán NSNN và phương án phân bổ ngân sách trung ương năm 2023 (tỷ lệ phần trăm phân chia giữa ngân sách trung ương và ngân sách địa phương giai đoạn 2023-2025); kết quả thực hiện kế hoạch đầu tư công năm 2022; dự kiến kế hoạch đầu tư công năm 2023.
Toàn cảnh phiên họp của Ủy ban Thường vụ Quốc hội sáng 11/10. Ảnh: VPQH |
Kinh tế vĩ mô ổn định, thu ngân sách vượt dự toán
Báo cáo của Chính phủ về tình hình thực hiện Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2022 tại phiên họp cho biết, trong bối cảnh tình hình thế giới có nhiều biến động nhanh, mạnh, phức tạp, khó lường cùng với nhiều khó khăn, thách thức trong nước song kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2022 đạt nhiều kết quả nổi bật.
Trong đó, về kết quả thực hiện các chỉ tiêu chủ yếu, dự kiến cả năm đạt và vượt 14/15 chỉ tiêu so với kế hoạch Quốc hội giao. Cụ thể, vượt 6 chỉ tiêu đề ra, nhất là về tăng trưởng kinh tế ước đạt khoảng 8%, vượt mục tiêu đề ra (6 - 6,5%) tạo đà quan trọng cho các năm tiếp theo thực hiện mục tiêu tăng trưởng kinh tế của kế hoạch 5 năm 2021-2025.
Chính phủ đã kịp thời ban hành, tập trung thực hiện quyết liệt, có hiệu quả Chương trình phòng, chống dịch Covid-19 (năm 2022-2023), bám sát quan điểm thích ứng an toàn, linh hoạt, kiểm soát hiệu quả dịch Covid-19. Nhờ đó, dịch bệnh được kiểm soát, tỷ lệ chuyển nặng, tử vong rất thấp so với các nước (theo xếp hạng tháng 8/2022 của tổ chức Nikkei Asia, Việt Nam xếp thứ 2 thế giới về phục hồi sau dịch), tạo điều kiện để hoạt động sản xuất, kinh doanh, đời sống người dân trở lại trạng thái bình thường mới, góp phần quan trọng thúc đẩy quá trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội.
Kinh tế vĩ mô ổn định, lạm phát được kiểm soát, các cân đối lớn được bảo đảm, ước cả năm GDP tăng trưởng cao hơn kế hoạch, được các tổ chức quốc tế có uy tín đồng thuận đánh giá cao. Thu NSNN ước cả năm vượt 14,3% so với dự toán, tạo dư địa trong điều hành tài khóa để hỗ trợ tăng trưởng, ổn định và nâng cao đời sống người dân.
Thị trường tiền tệ cơ bản ổn định, mặt bằng lãi suất, tỷ giá, hạn mức tăng trưởng tín dụng được điều hành phù hợp, hướng tín dụng vào các ngành nghề, lĩnh vực ưu tiên.
Kim ngạch xuất khẩu cả năm ước đạt 368 tỷ USD, tăng khoảng 9,5%. Vốn FDI thực hiện ước đạt 21-22 tỷ USD, tăng khoảng 6,4-11,5%. Tổng vốn đầu tư toàn xã hội cả năm ước tăng 10,7%, là động lực để nền kinh tế đẩy nhanh việc mở rộng năng lực sản xuất trong thời gian tới.
Các khu vực kinh tế tăng trưởng tốt so với năm 2021. Trong đó, cả năm chỉ số sản xuất công nghiệp (IIP) ước tăng 9-9,5%; tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng ước tăng 18,3%; giá trị sản xuất ngành nông nghiệp tăng khoảng 3%. Cân đối điện, xăng dầu, lương thực được bảo đảm.
Cùng với đó, nhiều dự án đầu tư quan trọng phát triển hệ thống kết cấu hạ tầng đồng bộ, hiện đại đã được triển khai quyết liệt; đã đưa vào sử dụng một số dự án cơ sở hạ tầng quan trọng. Chính phủ đã trình Quốc hội thông qua chủ trương đầu tư các dự án quan trọng quốc gia; tập trung giải quyết khó khăn, vướng mắc, nhất là trong công tác giải phóng mặt bằng, nguồn cung vật liệu để đẩy nhanh tiến độ thực hiện các dự án trọng điểm…
Không nên chủ quan
Thẩm tra báo cáo của Chính phủ, Thường trực Ủy ban Kinh tế của Quốc hội nhấn mạnh, Việt Nam là quốc gia duy nhất ở khu vực châu Á - Thái Bình Dương và là một trong 4 quốc gia trên thế giới được Moody’s nâng hạng tín nhiệm kể từ đầu năm đến nay. Ước thực hiện cả năm 2022 có 14/15 chỉ tiêu về phát triển kinh tế - xã hội đạt và vượt mục tiêu, trong đó tăng trưởng GDP ước khoảng 8%; CPI khoảng 4%. Đây là những kết quả đáng khích lệ trong bối cảnh kinh tế thế giới gặp nhiều khó khăn, nhiều thách thức lớn hơn so với dự báo.
Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội Vũ Hồng Thanh báo cáo tại phiên họp. Ảnh: VPQH |
Kết quả này cũng khẳng định sự lãnh đạo sáng suốt, sát sao, kịp thời của lãnh đạo Đảng và Nhà nước; sự giám sát có hiệu quả của Quốc hội; sự chỉ đạo, điều hành quyết liệt, bài bản của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ; sự đoàn kết, phối hợp chặt chẽ của các cấp, các ngành; sự vào cuộc quyết liệt của cả hệ thống chính trị và sự nỗ lực phấn đấu của toàn Đảng, toàn dân, toàn quân.
Tuy nhiên, Ủy ban Kinh tế cũng lưu ý, tăng trưởng GDP 9 tháng đầu năm, nhất là Quý III cao song không nên chủ quan vì nền tăng trưởng cùng kỳ thấp (Quý III/2021 GDP giảm hơn 6%). Tốc độ tăng năng suất lao động xã hội thấp hơn so với mục tiêu (ước tăng 4,7-5,2%, mục tiêu là 5,5%) mặc dù tăng trưởng kinh tế dự kiến vượt khoảng 2%.
Cùng với đó, việc triển khai Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội còn hạn chế; các gói hỗ trợ thực hiện còn chậm, gói hỗ trợ lãi suất (2%) qua hệ thống ngân hàng thương mại có tỷ lệ giải ngân rất thấp. Việc “phấn đấu giảm lãi suất cho vay khoảng 0,5% - 1% trong 2 năm 2022 và 2023, nhất là đối với lĩnh vực ưu tiên” không thực hiện được, doanh nghiệp khó tiếp cận nguồn vốn tín dụng.
Cũng theo đánh giá của cơ quan thẩm tra, xây dựng dự toán thu NSNN còn chưa sát, số tăng thu dự kiến lớn (ước vượt 14,3% dự toán), vai trò chủ đạo của ngân sách trung ương (NSTW) chưa được bảo đảm. Thu từ cổ phần hóa, thoái vốn nhà nước tại doanh nghiệp 3 năm không đạt dự toán, số thu thực tế rất thấp so với dự toán năm 2022, chỉ đạt 2,8 nghìn tỷ đồng, giảm 37,2 nghìn tỷ đồng so với dự toán.
“Bên cạnh đó, có ý kiến cho rằng thu NSNN có dấu hiệu giảm trong những tháng sắp tới - không giống xu thế thông thường cũng là vấn đề cần quan tâm làm rõ” - Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh nhấn mạnh.
Một số vấn đề khác cần quan tâm theo cơ quan thẩm tra là tiến độ giải ngân chi đầu tư phát triển tiếp tục chậm. Ước giải ngân vốn đầu tư công đến ngày 30/9/2022 chỉ đạt 46,7%, riêng vốn ODA chỉ đạt khoảng 15%. Có tới 39/51 Bộ, cơ quan trung ương và 22/63 địa phương có tỷ lệ giải ngân đạt dưới mức trung bình (46,70%), trong đó có 14 Bộ, cơ quan trung ương có tỷ lệ giải ngân dưới 20%.
Giải ngân thực hiện FDI rất tích cực, dự kiến cả năm đạt khoảng 21-22 tỷ USD nhưng thu hút FDI 9 tháng giảm 15,3% so với cùng kỳ, nhất là vốn đăng ký cấp mới chỉ bằng 57%, chưa tận dụng hiệu quả các cơ hội từ xu hướng dịch chuyển dòng vốn đầu tư. Việc xử lý các ngân hàng thương mại yếu kém, các dự án, doanh nghiệp chậm tiến độ, kém hiệu quả, thua lỗ có kết quả chưa rõ nét, mới chỉ dừng ở phê duyệt phương án, triển khai thực hiện còn chậm, chưa đi vào thực chất.
Đáng chú ý, xuất khẩu có dấu hiệu chậm lại; cán cân thương mại hàng hóa 9 tháng ước xuất siêu 6,52 tỷ USD, tuy nhiên, theo báo cáo của Chính phủ ước xuất siêu cả năm 1 tỷ USD. Cơ quan thẩm tra đề nghị báo cáo làm rõ dự báo mức thâm hụt cán cân thương mại hàng hóa 3 tháng cuối năm lên tới 5,5 tỷ USD.
Việc triển khai các dự án quan trọng quốc gia, các dự án trọng điểm còn nhiều khó khăn, vướng mắc, ảnh hưởng đến tiến độ của các dự án; hoạt động của doanh nghiệp còn đối mặt với nhiều khó khăn; tiến độ công tác quy hoạch tuy đã được đẩy nhanh nhưng việc triển khai quy hoạch, nhất là công tác lập các quy hoạch thời kỳ 2021- 2030 vẫn rất chậm và còn nhiều bất cập… cũng là những vấn đề Ủy ban Kinh tế đề nghị Chính phủ quan tâm làm rõ và có đánh giá kỹ lưỡng hơn./.
Đ. KHOA