Công tác quản lý, sử dụng vốn, tài sản nhà nước năm 2019 tại Tổng công ty Hạ tầng mạng: Chưa tròn nghĩa vụ với ngân sách, còn sai sót trong đầu tư xây dựng

Hơn 64.000m2 đất chưa thực hiện đầy đủ nghĩa vụ với ngân sách nhà nước

Báo cáo kiểm toán chỉ rõ, VNPT Net là đơn vị hạch toán phụ thuộc của Tập đoàn Bưu chính viễn thông Việt Nam (VNPT), hoạt động khai thác, điều hành phát triển mạng lưới viễn thông theo quy định của VNPT và những quy định quản lý của Nhà nước về viễn thông, công nghệ thông tin và truyền thông. Đơn vị sử dụng diện tích lớn đất của Nhà nước phục vụ sản xuất kinh doanh và triển khai các dự án. Tuy nhiên, còn một số lô đất chưa có hồ sơ pháp lý, dẫn đến chưa thực hiện đầy đủ nghĩa vụ với NSNN, chưa phản ánh đúng kết quả kinh doanh trong năm của VNPT Net; đồng thời, việc triển khai dự án chậm dẫn đến giảm hiệu quả sử dụng đất. Theo KTNN, nếu tính đúng, tính đủ nghĩa vụ với NSNN trong lĩnh vực quản lý, sử dụng đất đai sẽ ảnh hưởng đến kết quả sản xuất kinh doanh năm 2019 của VNPT Net.

Báo cáo của VNPT Net cho hay, tại thời điểm 31/12/2019, tổng số diện tích đất đơn vị đang quản lý và sử dụng là hơn 750.700m2, trong đó chủ yếu là các khu đất được cho thuê để phục vụ sản xuất kinh doanh như: Văn phòng, nhà xưởng, lắp đặt trạm viễn thông, trạm viba, lắp đặt thiết bị… Kết quả kiểm toán cho thấy, Tổng công ty chưa thực hiện đầy đủ nghĩa vụ với NSNN đối với một số lô đất có tổng diện tích hơn 47.500m2. Trong đó, có 3 khu đất với tổng diện tích hơn 2.400m2 của Trung tâm Hạ tầng mạng miền Trung (Net 3) do đang làm thủ tục bàn giao về địa phương; gần 43.000m2 do chưa đủ hồ sơ pháp lý; ngoài ra có 2 khu đất với diện tích hơn 2.200m2 đất thuộc Net 3 do không nhận được thông báo của cơ quan thuế, đang tạm nộp theo thông báo thuế các năm trước số tiền hơn 3,7 triệu đồng.

Đồng thời, qua kiểm toán 3 lô đất được giao thực hiện dự án do Ban Kiến trúc Tổng công ty triển khai thực hiện, KTNN chỉ rõ, tại khu đất A3 khu đô thị mới Cầu Giấy có diện tích gần 4.000m2 được UBND TP. Hà Nội cho Tập đoàn VNPT thuê để thực hiện dự án đầu tư xây dựng Trung tâm Giao dịch và điều hành viễn thông quốc gia; thời hạn sử dụng đất là 50 năm kể từ ngày 27/5/2014. Tập đoàn VNPT giao cho VNPT Net thực hiện Dự án. Theo kết quả kiểm toán, VNPT Net chưa xác định nghĩa vụ tài chính với NSNN khi sử dụng khu đất này. Tiền thuê đất tạm tính từ tháng 6/2014 đến ngày 31/12/2019 là gần 50 tỷ đồng.

Về tiến độ thực hiện Dự án, qua kiểm toán cho thấy, theo Giấy chứng nhận đầu tư, tiến độ thực hiện Dự án là 5 năm (2010-2015). Tuy nhiên, đơn vị không kịp thời triển khai Dự án dẫn đến ngày 05/02/2016, Tập đoàn phải đề nghị gia hạn thực hiện Dự án và được UBND TP. Hà Nội chấp thuận điều chỉnh thời gian hoàn thành đến năm 2021.

Đối với lô đất B17, khu C30 diện tích 10.000m2 (TP. HCM) được Tập đoàn VNPT giao cho VNPT Net để phục vụ nhu cầu sản xuất kinh doanh. Tổng công ty giao cho Trung tâm Hạ tầng mạng miền Nam. Tuy nhiên, lô đất này hiện do Công ty Cổ phần Viễn thông tin học điện tử (Kasati, VNPT sở hữu 35% vốn) quản lý, sử dụng và nộp tiền thuê đất theo quy định. Bên cạnh đó, khu đất Tòa nhà viễn thông/IDC-VNPT tại khu trung tâm Khu công nghệ cao có diện tích 12.200m2 được Ban Quản lý khu công nghệ cao Hòa Lạc cho Tập đoàn VNPT thuê để thực hiện Dự án. Biên bản bàn giao đất ngày 30/12/2019.

Như vậy, tổng diện tích chưa nộp đầy đủ nghĩa vụ với NSNN của toàn Tổng công ty đến thời điểm 31/12/2019 là hơn 64.100m2. KTNN kiến nghị VNPT Net chỉ đạo, đôn đốc các phòng, ban chức năng, các đơn vị trực thuộc hoàn thiện hồ sơ và làm việc với các cơ quan quản lý nhà nước hoàn tất các thủ tục pháp lý để quản lý, sử dụng đúng mục đích, hiệu quả và thực hiện đầy đủ nghĩa vụ với NSNN theo quy định. Đồng thời, KTNN kiến nghị VNPT chỉ đạo các ban chức năng phối hợp với VNPT Net rà soát hồ sơ pháp lý về đất đai, hoàn thiện hồ sơ và làm việc với cơ quan quản lý nhà nước hoàn tất thủ tục pháp lý về đất đai.

Nhiều sai sót trong hoạt động đầu tư xây dựng cơ bản

Bên cạnh lưu ý việc chưa thực hiện đầy đủ nghĩa vụ với NSNN trong quản lý đất đai, qua kiểm toán hoạt động đầu tư xây dựng cơ bản của VNPT Net giai đoạn 2018-2019, KTNN cũng chỉ ra nhiều sai sót. Theo đó, VNPT phê duyệt quy hoạch, kế hoạch 5 năm còn chậm, thiếu chi tiết số trạm đến từng tỉnh, chưa bảo đảm tính ổn định, phải điều chỉnh nhiều lần, nội dung còn chưa nhất quán. Đặc biệt, đến thời điểm kiểm toán, kế hoạch đầu tư năm 2018 của VNPT Net mới được VNPT tạm duyệt giao kế hoạch vốn, chưa được giao chính thức; kế hoạch đầu tư chưa phù hợp trong cả giai đoạn dài. Bên cạnh đó, còn tình trạng triển khai dự án trước khi phê duyệt; chậm phê duyệt quyết toán dự án hoàn thành; chưa theo dõi, đánh giá hiệu quả sau đầu tư các dự án; một số dự án chậm hoàn thành, phải giãn tiến độ thực hiện.

Kết quả kiểm toán cũng chỉ ra, trong công tác lập, thẩm định, phê duyệt chủ trương, phê duyệt dự án đầu tư thuyết minh xác định quy mô đầu tư tại các dự án mở rộng mạng vô tuyến 4G còn sơ sài; thuyết minh chưa phân tích, đánh giá xác định quy mô đầu tư tại một số dự án để đảm bảo tính kinh tế, tiết kiệm. Đồng thời, căn cứ xác định sự cần thiết, nhu cầu đầu tư tại một số dự án còn chưa đủ cơ sở, chưa phù hợp; căn cứ xác định số lượng thiết bị dự phòng tại một số dự án chưa đầy đủ cơ sở. Trong công tác lập, thẩm định, phê duyệt thiết kế, hồ sơ kỹ thuật chưa nêu cụ thể về quy chuẩn kỹ thuật, tiêu chuẩn áp dụng lựa chọn; bản vẽ thiết kế còn chưa thể hiện được kích thước, thông số của các thiết bị lắp đặt trong công trình. Việc lập dự toán một số gói thầu chưa đầy đủ cơ sở, chưa phản ánh được giá thị trường tại thời điểm phê duyệt; phê duyệt đơn giá nhân công lắp đặt thiết bị chưa chính xác hoặc chưa đầy đủ cơ sở.

Trong công tác đấu thầu, qua kiểm toán cho thấy, hồ sơ mời thầu chưa phù hợp quy định tại một số gói thầu; việc chấm, xét thầu chưa phù hợp quy định và hồ sơ mời thầu; nội dung một số hợp đồng chưa quy định chi tiết về chủng loại, yêu cầu chất lượng, nguồn gốc, xuất xứ vật tư làm cơ sở nghiệm thu.

Ngoài ra, một số dự án thực hiện chậm so với mục tiêu ban đầu; một số hợp đồng chậm tiến độ so với cam kết; chưa tiến hành đo kiểm toàn bộ các chỉ tiêu kỹ thuật tại một số dự án; lắp đặt thiết bị tại vị trí không nằm trong nội dung dự án. Qua kiểm toán, KTNN đã kiến nghị xử lý khác gần 13,9 tỷ đồng do các chi phí liên quan đến thiết bị tại 3 tỉnh Đồng Nai, Bình Dương, Vũng Tàu do không nằm trong phạm vi được phê duyệt dự án Mở rộng mạng vô tuyến khu vực TP. HCM, các tỉnh Tây Nam Bộ và Hải Phòng, Quảng Ninh, Đà Nẵng, Khánh Hòa mạng Vinaphone năm 2018.

Đăng Khoa