Kiểm toán NSĐP năm 2019 và chuyên đề Công tác quản lý, đầu tư xây dựng cơ bản giai đoạn 2017-2019 của TP. Đà Nẵng: Kiến nghị chấn chỉnh nhiều bất cập trong quản lý chi thường xuyên

Năm 2019, TP. Đà Nẵng đã thực hiện vượt dự toán T.Ư giao, tổng thu ngân sách trên địa bàn đạt 27.616,9 tỷ đồng; tổng thu cân đối NSĐP đạt 34.618,3 tỷ đồng; tổng chi cân đối NSĐP là 19.285,8 tỷ đồng.

Tỷ trọng chuyển nguồn cao làm giảm hiệu quả chi NSNN

Đoàn kiểm toán xác nhận, nguồn thu ngân sách của TP. Đà Nẵng chủ yếu từ các DN ngoài quốc doanh, đạt 6.090,6 tỷ đồng, chiếm tỷ trọng 12,8%, thu từ DN nước ngoài đạt 4.782,1 tỷ đồng, chiếm 10% trong tổng thu trên địa bàn. Cơ cấu chi đầu tư chiếm tỷ trọng 31,8% tổng chi cân đối ngân sách, chiếm tỷ lệ 28,7% tổng chi NSĐP. Đến thời điểm kiểm toán, TP. Đà Nẵng đã chi chuyển nguồn năm sau 5.515,1 tỷ đồng, dự kiến chuyển bổ sung 13.121,2 tỷ đồng, chiếm 96,6% tổng chi cân đối NSĐP.

Nhìn chung, công tác quản lý, điều hành thu, chi ngân sách của Thành phố cơ bản đảm bảo theo quy định của Luật NSNN và các văn bản hướng dẫn. Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được, công tác quản lý, điều hành của Thành phố vẫn có những hạn chế trong quản lý thu ngân sách, chi đầu tư xây dựng cơ bản… như Báo Kiểm toán đề cập trên các số báo 22, 23 (phát hành ngày 02 và 09/6/2022).

Cùng với đó, trong quản lý chi thường xuyên, KTNN chỉ ra rằng, trong 3 năm (2017-2019), HĐND TP. Đà Nẵng giao dự toán chi thường xuyên giảm 3.159 tỷ đồng (trung bình mỗi năm giảm 1.053 tỷ đồng) để chuyển sang bổ sung chi đầu tư (964 tỷ đồng) và chuyển sang chi nhiệm vụ khác 2.195 tỷ đồng. Ngoài ra, trong điều hành ngân sách 3 năm tiếp tục hủy dự toán chi thường xuyên 975,8 tỷ đồng và thừa nguồn chính sách an sinh xã hội T.Ư giao trong cân đối NSĐP 94,4 tỷ đồng. Năm 2019, TP. Đà Nẵng chưa thực hiện phân giao dự toán ngay từ đầu năm 942,4 tỷ đồng, cuối năm chưa phân bổ hủy dự toán 192,8 tỷ đồng và hủy dự toán đã phân bổ 181,1 tỷ đồng.

Đoàn kiểm toán cũng phát hiện, Thành phố giao dự toán chi cho 4 chế độ chính sách (lương, phụ cấp) ngoài định mức, vượt chế độ T.Ư quy định số tiền 11,9 tỷ đồng mà chưa báo cáo Bộ, ngành và 2/4 chế độ chính sách thực hiện khi chưa được HĐND Thành phố quyết nghị. Thành phố cũng đã giao dự toán cho 22 tổ chức xã hội nghề nghiệp số tiền 20,53 tỷ đồng không gắn với nhiệm vụ chi, trong đó giao 109 chỉ tiêu biên chế cho 10 tổ chức xã hội nghề nghiệp vượt so với T.Ư giao làm tăng chi ngân sách 16,88 tỷ đồng. Hơn nữa, Thành phố còn bố trí kinh phí sự nghiệp cho 26 người thuộc Trung tâm hỗ trợ DN biệt phái về làm việc tại Sở Kế hoạch và Đầu tư khiến ngân sách phải chi thêm 2,37 tỷ đồng; giao dự toán cho 16 đơn vị vượt tỷ lệ tự chủ 10,73 tỷ đồng, cuối năm có 4/16 đơn vị chưa điều chỉnh giảm số tiền 2,48 tỷ đồng. Trong khi đó, Thành phố lại chậm giao biên chế, nên dự toán giao thừa cho 25 đơn vị, trong năm đã điều chỉnh giảm 72,59 tỷ đồng.

Trong thực hiện dự toán, Thành phố tiếp tục hỗ trợ cho DN đã được xã hội hóa không gắn với giao nhiệm vụ 10,44 tỷ đồng; hỗ trợ cho các cơ quan T.Ư, địa phương 20 tỷ đồng chưa đúng Luật NSNN. TP. Đà Nẵng cũng đã cấp kinh phí khoản thuế giá trị gia tăng 10% đối với hoạt động duy trì hệ thống điện chiếu sáng thuộc trường hợp không thuộc đối tượng chịu thuế làm tăng kinh phí NSNN 2,14 tỷ đồng.

Tại 3 đơn vị dự toán chi phí giám sát dịch vụ công ích đô thị vận dụng định mức chi phí giám sát của dự án đầu tư xây dựng cơ bản chưa phù hợp 3,79 tỷ đồng; 3 dịch vụ công ích (duy trì cây xanh đô thị duy trì hệ thống điện chiếu sáng công cộng, duy trì thoát nước và xử lý nước thải) chưa được Thành phố thực hiện phương thức đấu thầu cung ứng sản phẩm dịch vụ công ích. Nhiều nội dung công việc liên quan dịch vụ công ích này thực tế có phát sinh nhưng các đơn vị chuyên môn chưa phối hợp với Sở Tài chính trình UBND Thành phố phê duyệt số tiền 4,73 tỷ đồng.

Bên cạnh đó, TP. Đà Nẵng cũng xác định thiếu nguồn cải cách tiền lương chuyển năm sau 103,56 tỷ đồng; chưa chủ động hoàn trả ngân sách T.Ư kinh phí hết nhiệm vụ chi 27,21 tỷ đồng và các khoản ứng trước chưa giải ngân không được phép kéo dài 65,47 tỷ đồng. Tỷ trọng chi chuyển nguồn luôn ở mức cao, năm 2018 là 56,7% tổng chi cân đối NSĐP, năm 2019 là 96,6%, làm giảm hiệu quả, hiệu lực chi NSNN.

UBND TP. Đà Nẵng cần chỉ đạo thực hiện các kiến nghị kiểm toán

Từ những bất cập trên, KTNN kiến nghị UBND TP. Đà Nẵng kiểm tra, rà soát 4 chế độ chính sách có tính chất tiền lương, tiền công, phụ cấp để báo cáo xin ý kiến của Bộ, ngành T.Ư theo quy định tại khoản 3 Điều 21 Nghị định số 163/2016/NĐ-CP; đồng thời ban hành chế độ chi ngân sách đặc thù theo đúng thẩm quyền quy định tại Điều 30 Luật NSNN.

Cùng với kiến nghị Thành phố chấm dứt việc sử dụng ngân sách hỗ trợ kinh phí hoạt động cho các tổ chức xã hội, tổ chức xã hội nghề nghiệp không gắn với nhiệm vụ giao, KTNN cũng yêu cầu Thành phố chấm dứt việc chi phụ cấp công vụ cho các tổ chức xã hội, tổ chức xã hội nghề nghiệp không đúng quy định; đồng thời chấm dứt việc sử dụng ngân sách hỗ trợ cho đội bóng đã được xã hội hóa không có căn cứ và chấn chỉnh việc sử dụng ngân sách chi hỗ trợ cho đơn vị khác cấp ngân sách trái quy định của Luật NSNN.

Song song với đó, UBND TP. Đà Nẵng cần chỉ đạo Sở Xây dựng chủ trì và phối hợp với các cơ quan có liên quan xây dựng và tham mưu UBND Thành phố phê duyệt điều chỉnh đơn giá, định mức công tác duy trì hệ thống thoát nước đô thị; duy trì, vận hành điện chiếu sáng công cộng; duy trì hệ thống cây xanh công cộng phù hợp với nội dung công việc thực tế phát sinh; cũng như chỉ đạo các đơn vị liên quan kịp thời xây dựng đơn giá và tổ chức đấu thầu cung ứng 3 sản phẩm dịch vụ công ích trên địa bàn và xây dựng đơn giá dịch vụ sự nghiệp công khác như phí chợ, phí cơ sở hạ tầng trên địa bàn theo chức năng, nhiệm vụ được giao. Hơn nữa, Sở Xây dựng cũng cần tham mưu cho UBND Thành phố ban hành quy định hướng dẫn xây dựng chi phí tiền lương đối với từng sản phẩm dịch vụ công ích theo quy định của Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội; xây dựng dự toán chi phí giám sát dịch vụ công ích đô thị trình UBND Thành phố phê duyệt…/.

Qua kiểm toán NSĐP năm 2019 và chuyên đề Công tác quản lý, đầu tư xây dựng cơ bản giai đoạn 2017-2019 của TP. Đà Nẵng, KTNN đã đề nghị UBND TP. Đà Nẵng chỉ đạo các cơ quan, đơn vị có liên quan thực hiện các kiến nghị về xử lý tài chính 102,71 tỷ đồng và kiến nghị xử lý khác 360,38 tỷ đồng. Cụ thể, các khoản kiến nghị xử lý tài chính gồm: Thu nộp NSNN các khoản thuế, các khoản thu khác hơn 17,11 tỷ đồng; thu hồi nộp NSNN các khoản chi sai chế độ 8,07 tỷ đồng; nộp trả ngân sách cấp trên 35,57 tỷ đồng; giảm dự toán, giảm thanh toán năm sau 18,96 tỷ đồng; giảm giá trị hợp đồng 14,11 tỷ đồng; thu hồi, nộp khác gần 8,88 tỷ đồng…

QUỲNH ANH