Đề xuất sửa 4 nhóm chính sách về thuế thu nhập doanh nghiệp

Luật Thuế TNDN có hiệu lực thi hành từ ngày 01/01/2009. Đến nay, Luật đã qua 2 lần sửa đổi, bổ sung (năm 2013 và  2014) để xử lý các bất cập phát sinh và phù hợp với yêu cầu quản lý thuế trong từng giai đoạn.

Theo Bộ Tài chính, chính sách thuế TNDN và các Luật sửa đổi, bổ sung đóng vai trò đặc biệt quan trọng trong việc đảm bảo ổn định kinh tế vĩ mô, tháo gỡ khó khăn, khuyến khích các doanh nghiệp mở rộng sản xuất kinh doanh, đẩy mạnh xuất khẩu; thúc đẩy đầu tư vào các ngành, lĩnh vực, địa bàn ưu tiên theo định hướng, chiến lược của Đảng và Nhà nước trong từng thời kỳ.

Tuy nhiên, bối cảnh trong nước và quốc tế đang có nhiều thay đổi, quá trình hội nhập quốc tế của Việt Nam ngày càng sâu rộng, sự phát triển của nền kinh tế nội địa ngày càng lớn, tác động đến mọi lĩnh vực kinh tế, đời sống, xã hội.

Bên cạnh đó, nhiều nhân tố mới, nhu cầu mới đã xuất hiện như các hình thức giao dịch thương mại điện tử, đầu tư, kinh doanh các ngành nghề dựa trên nền tảng kỹ thuật số, kinh tế chia sẻ; các mô hình kinh doanh mới... đòi hỏi phải rà soát, sửa đổi, bổ sung các quy định của Luật Thuế TNDN cho phù hợp.

Ngoài ra, các quy định về thu nhập miễn thuế, thu nhập chịu thuế, các nguyên tắc liên quan đến việc xác định các khoản chi phí được trừ và không được trừ và chính sách ưu đãi thuế TNDN đã phát sinh một số hạn chế.

Lĩnh vực, địa bàn được hưởng ưu đãi thuế trong thời gian qua có xu hướng mở rộng trong khi một số lĩnh vực cần ưu tiên khuyến khích lại chưa có chính sách ưu đãi (như ưu đãi thuế cho doanh nghiệp có quy mô nhỏ, doanh nghiệp khởi nghiệp, doanh nghiệp khoa học và công nghệ...).

Các quy định về điều kiện, nguyên tắc áp dụng và chuyển tiếp ưu đãi thuế cũng phát sinh vướng mắc và chưa đồng bộ trong hệ thống pháp luật. Do đó, cần rà soát, hoàn thiện các quy định của Luật Thuế TNDN cho phù hợp.

Bộ Tài chính dự kiến trình các cấp có thẩm quyền bổ sung Dự án Luật Thuế TNDN (sửa đổi) vào Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2024 tại Kỳ họp Quốc hội tháng 5/2024.

Chính phủ trình Quốc hội cho ý kiến về Dự án Luật Thuế TNDN (sửa đổi) tại Kỳ họp Quốc hội tháng 10/2024. Chính phủ trình Quốc hội thông qua Dự án Luật này tại Kỳ họp Quốc hội tháng 5/2025.

Theo Bộ Tài chính, việc sửa Luật lần này nhằm thể chế hóa đầy đủ các chủ trương của Đảng, Nhà nước về cải cách hệ thống chính sách thuế đến năm 2030.

Đồng thời, nhằm kịp thời tháo gỡ khó khăn cho hoạt động sản xuất kinh doanh; thúc đẩy cải cách thủ tục hành chính, khơi thông, phát huy nguồn lực cho phát triển kinh tế - xã hội; đảm bảo tính thống nhất, đồng bộ của hệ thống pháp luật; phù hợp với xu hướng cải cách thuế TNDN của quốc tế và đảm bảo ổn định nguồn thu ngân sách nhà nước.

Chính sách thuế TNDN mới sẽ hướng đến mục tiêu góp phần tạo điều kiện thúc đẩy, hỗ trợ doanh nghiệp mở rộng sản xuất, kinh doanh; rà soát, sắp xếp lại chính sách ưu đãi thuế để khuyến khích, thu hút đầu tư phát triển các ngành, lĩnh vực và địa bàn ưu tiên theo định hướng của Đảng và Nhà nước.

Thực hiện ưu đãi thuế TNDN đối với doanh nghiệp có quy nhỏ, khuyến khích hộ kinh doanh trở thành doanh nghiệp để nuôi dưỡng và tạo nguồn thu.

Để đạt được các mục tiêu nêu trên, Bộ Tài chính đề xuất sửa đổi 4 nhóm chính sách lớn: Mở rộng cơ sở thuế theo chủ trương của Đảng, Nhà nước và phù hợp thông lệ quốc tế thông qua việc điều chỉnh phạm vi, đối tượng, rà soát chính sách miễn, giảm thuế;

Sửa đổi, bổ sung các nội dung của Luật Thuế TNDN nhằm giải quyết những vấn đề bất cập, tháo gỡ khó khăn cho sản xuất kinh doanh, giảm thủ tục hành chính, tạo thuận lợi cho người nộp thuế;

Sửa đổi, bổ sung các nội dung nhằm đảm bảo tính thống nhất của hệ thống pháp luật;

Sửa đổi, bổ sung các nội dung nhằm đảm bảo mục tiêu hội nhập kinh tế quốc tế, phù hợp với xu hướng phát triển.

Việc mở rộng cơ sở thuế theo chủ trương của Đảng, Nhà nước và thông lệ quốc tế thông qua việc rà soát, điều chỉnh chính sách ưu đãi thuế nhằm khắc phục bất cập của các quy định về ưu đãi thuế TNDN hiện hành; khắc phục sự dàn trải trong ưu đãi thuế, hạn chế việc lồng ghép chính sách xã hội trong chính sách thuế, hạn chế quy định ưu đãi thuế tại các luật chuyên ngành để tăng tính trung lập, đồng bộ của chính sách thuế TNDN.

Việc sửa Luật lần này sẽ rà soát, sắp xếp lại lĩnh vực, ngành nghề, địa bàn ưu đãi thuế TNDN theo hướng thu hẹp các địa bàn đã có điều kiện kinh tế - xã hội phát triển; tính tới mở rộng các lĩnh vực mới phát sinh, các đối tượng thực sự cần khuyến khích đầu tư, đảm bảo ưu đãi đúng đối tượng.

Đáng chú ý, việc sửa đổi Luật lần này sẽ nghiên cứu sửa đổi, bổ sung quy định về các khoản thu nhập được miễn, giảm thuế.

Cụ thể, bổ sung quy định miễn thuế đối với khoản hỗ trợ từ NSNN; thu nhập từ cung ứng dịch vụ sự nghiệp công cơ bản, thiết yếu sử dụng NSNN, thu nhập từ cung ứng dịch vụ sự nghiệp công sử dụng NSNN tại địa bàn có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn; thu nhập từ tiền lãi từ trái phiếu xanh và thu nhập từ chuyển nhượng trái phiếu xanh; thu nhập từ khoản bồi thường của Nhà nước; thu nhập từ lãi tiền gửi, lãi trái phiếu Chính phủ, lãi tín phiếu Kho bạc của các quỹ tài chính nhà nước và quỹ khác của Nhà nước hoạt động không vì mục tiêu lợi nhuận.../.

THÙY ANH