Sản xuất, kinh doanh gặp nhiều khó khăn ảnh hưởng tới tăng trưởng GDP

Kinh tế quý II có thể cải thiện nhưng chưa thể bứt phá

Tăng trưởng 3,32% của quý I không phải là mức tăng trưởng cao nhưng là kết quả tích cực, đáng ghi nhận khi tăng trưởng kinh tế của nhiều quốc gia trong khu vực và trên thế giới ở mức rất thấp hoặc đang suy giảm - Tổng cục trưởng Tổng cục Thống kê Nguyễn Thị Hương nhận định.

Đưa ra những đánh giá cụ thể, bà Nguyễn Thị Hương nêu rõ, kinh tế vĩ mô ổn định, lạm phát được kiểm soát ở mức phù hợp; cung cầu hàng hóa thiết yếu được bảo đảm, hoạt động mua sắm hàng hóa, tiêu dùng nội địa có mức tăng khá.

Đáng chú ý, khu vực nông, lâm nghiệp và thủy sản duy trì mức tăng trưởng ổn định khẳng định chuyển đổi cơ cấu ngành đã phát huy hiệu quả, bảo đảm nguồn cung lương thực, thực phẩm, hàng hóa thiết yếu.

Thêm vào đó, tiến độ giải ngân vốn đầu tư công được cải thiện rõ rệt, tốc độ tăng vốn đầu tư thực hiện từ nguồn ngân sách Nhà nước đạt mức cao, an sinh xã hội được quan tâm, đảm bảo...

Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả tích cực, nền kinh tế Việt Nam tiếp tục đối mặt với những khó khăn, như chi phí thức ăn chăn nuôi tăng cao khiến người nuôi có nguy cơ thua lỗ; sản xuất một số ngành công nghiệp chủ lực suy giảm do chi phí sản xuất đầu vào tăng cao, số lượng đơn đặt hàng sụt giảm.

Cùng với đó, hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp trong quý I/2023 gặp nhiều khó khăn khi chi phí sản xuất đầu vào tăng cao, đơn hàng sụt giảm. Giá nguyên, nhiên, vật liệu, cước vận tải, chi phí logistics… tăng cao làm tăng chi phí sản xuất và gia tăng áp lực lạm phát, tiềm ẩn rủi ro đối với ổn định kinh tế vĩ mô.

Theo nhận định của các chuyên gia kinh tế, trong quý II/2023, tình hình kinh tế - xã hội tiếp tục đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức, bởi nền kinh tế Việt Nam có độ mở lớn nên chịu tác động đan xen trước những khó khăn, thách thức của kinh tế thế giới; các biến động về kinh tế, chính trị, dịch bệnh, thiên tai khó dự báo.

Từ nghiên cứu của ngành Thống kê, Tổng cục trưởng Nguyễn Thị Hương cho rằng, xu hướng tăng trưởng kinh tế Việt Nam thường tăng thấp trong quý I, gia tăng dần ở quý II, sau đó bứt phá ở nửa cuối năm. Năm 2023, kinh tế Việt Nam vẫn có thể đi theo xu hướng này, tuy nhiên, với bối cảnh kinh tế thế giới hiện nay, kinh tế quý II sẽ tiếp tục đối mặt với nhiều khó khăn, chưa thể tăng trưởng bứt phá nhưng sẽ cải thiện hơn so với quý I.

Cần điều hành linh hoạt, kịp thời tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc

Theo tính toán của các chuyên gia, để tăng trưởng kinh tế cả năm đạt 6,5%, trong 9 tháng còn lại của năm 2023, kinh tế cả nước cần phải tăng khoảng 7,5%. Đây quả thực là thách thức rất lớn.

Vấn đề quan trọng nhất hiện nay là các ngành, các cấp phải tăng cường dự báo, chủ động điều hành linh hoạt, phù hợp với tình hình mới, kịp thời ứng phó với các tình huống phát sinh, tập trung triển khai hiệu quả, đồng bộ các chính sách hỗ trợ phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội.

Đề xuất được Tổng cục trưởng Tổng cục Thống kê đưa ra là các cơ quan quản lý cần xây dựng chính sách tiền tệ linh hoạt, phù hợp tình hình thực tế. Mặc dù nhiều ngân hàng đã đồng loạt hạ lãi suất nhưng do độ trễ về thời gian, nên dự đoán trong thời gian tới mới thực sự đi sâu và ngấm để giảm chi phí đầu vào cho hoạt động sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp; kịp thời tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc, đẩy mạnh hoạt động sản xuất, kinh doanh.

Bên cạnh đó, cần có giải pháp hỗ trợ hiệu quả các doanh nghiệp thiếu vốn, giá nguyên liệu đầu vào tăng cao, khó khăn trong tiêu thụ sản phẩm… Đồng thời có giải pháp hỗ trợ kịp thời một số ngành, lĩnh vực bị tác động bất lợi do nhu cầu của thị trường thế giới suy giảm như: sản xuất da giày, dệt may, sản xuất và chế biến gỗ… Chính sách tỷ giá cần áp dụng để thuận lợi hơn nữa cho hoạt động xuất khẩu của doanh nghiệp.

Đối với các địa phương, cần tiếp tục đẩy mạnh giải ngân vốn đầu tư công và các gói hỗ trợ phục hồi và phát triển kinh tế giúp tháo gỡ khó khăn, tạo cơ hội cho các dự án thi công dở dang được khởi động lại, nhiều công trình được khởi công mới, từ đó tạo tăng trưởng tốt cho ngành xây dựng, giao thông vận tải gia tăng năng lực, cơ sở hạ tầng, thuận lợi cho sản xuất.

Cùng với đó, các cấp, các ngành và địa phương cần đơn giản hóa các thủ tục hành chính liên quan đến hoạt động đầu tư, thành lập doanh nghiệp nhằm cải thiện môi trường kinh doanh theo hướng thông thoáng, minh bạch, bình đẳng và cạnh tranh, từ đó tạo hiệu quả về thu hút đầu tư.

Về phía với các doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh, cần bám sát thị trường, mở rộng hoạt động tìm kiếm khách hàng mới; tăng cường kết nối vào chuỗi sản xuất, tiêu thụ; cân đối lượng tồn kho và tiêu thụ để bảo đảm dòng tiền cũng như chất lượng sản phẩm, bố trí sản xuất linh hoạt để tối ưu hóa hoạt động của doanh nghiệp.

Cần có giải pháp hỗ trợ hiệu quả các doanh nghiệp thiếu vốn, giá nguyên liệu đầu vào tăng cao, khó khăn trong tiêu thụ sản phẩm và một số ngành, lĩnh vực bị tác động bất lợi do nhu cầu của thị trường thế giới suy giảm như: da giày, dệt may, sản xuất và chế biến gỗ...

Bà Nguyễn Thị Hương - Tổng cục trưởng Tổng cục Thống kê

PHÚC KHANG