Canada: Đánh giá định kiến giúp nâng cao chất lượng kiểm toán

Kiểm toán quốc tế - Ngày đăng : 17:57, 20/04/2023

(BKTO) - Quỹ Kiểm toán và Trách nhiệm giải trình Canada (CAAF) vừa qua đã đăng tải một bài viết chỉ ra những định kiến có thể làm một cuộc kiểm toán hoạt động trở nên kém tin cậy.

Theo bài viết, kiểm toán viên dễ bị ảnh hưởng bởi nhiều định kiến ​​vì kiểm toán hoạt động liên quan đến việc thực hiện xét đoán chuyên môn và ra quyết định trong suốt quá trình kiểm toán. Bài viết dẫn ra 4 loại định kiến kiểm toán viên có thể mắc phải trong quá trình kiểm toán, có thể làm ảnh hưởng đến độ tin cậy của cuộc kiểm toán.

alberta.jpg
CAAF thảo luận về lĩnh vực kiểm toán. Ảnh sưu tầm

Định kiến đầu tiên là “Định kiến mỏ neo”, là một định kiến nhận thức mọi người có xu hướng sử dụng thông tin ban đầu để đánh giá thông tin tiếp theo. Nếu kiểm toán viên phụ thuộc vào bằng chứng của đơn vị được kiểm toán, họ có thể xem nhẹ tầm quan trọng của luồng thông tin trái ngược khác. Định kiến này có xu hướng làm giảm hiệu quả các hoài nghi nghề nghiệp.

Định kiến thứ 2 là Định kiến gần nhất, là trường hợp mọi người nhấn mạnh quá mức tầm quan trọng của thông tin mới nhất. Định kiến này có thể làm giảm khả năng xác định xu hướng từ dữ liệu của kiểm toán viên, vì nếu có định kiến này, kiểm toán viên sẽ xem bằng chứng gần đây nhất phù hợp hơn so với bằng chứng diễn ra trong vài năm trước đó. Điều này có thể dẫn đến các quyết định không chính xác của kiểm toán viên.

Định kiến thứ 3 là Định kiến xác nhận, là xu hướng theo đó kiểm toán viên tập trung nhiều hơn vào thông tin phù hợp với niềm tin hoặc ưu tiên ban đầu của mình. Khi thu thập thông tin, kiểm toán viên có thể vô tình hướng sự tập trung nhiều hơn vào thông tin hoặc bằng chứng ban đầu. Kết quả là, kiểm toán viên có thể vô thức dựa vào bằng chứng ưu tiên thay vì đánh giá khách quan các sự kiện thực tế.

Định kiến thứ 4 là Định kiến về sự có sẵn. Mọi người đánh giá quá cao tầm quan trọng của thông tin có sẵn. Tính sẵn có là xu hướng tiềm năng để kiểm toán viên coi thông tin có thể truy xuất dễ dàng. Thông tin có sẵn có thể ảnh hưởng quá mức đến các ước tính, đánh giá xác suất và các xét đoán chuyên môn. Định kiến sẵn có có thể hỗ trợ tốt cho kiểm toán viên, nhưng nó cũng có thể gây ra sự thiên vị.

Nhận thức được ảnh hưởng của các định kiến có thể giúp kiểm toán viên tránh các kết quả không mong muốn và nâng cao chất lượng kiểm toán. Kiểm toán viên phải dành thời gian để kiểm tra kỹ vấn đề kiểm toán, đặc biệt nếu đó là vấn đề lặp đi lặp lại. Để giảm thiểu bất kỳ định kiến nhận thức nào, các đoàn kiểm toán phải liên tục tự đặt câu hỏi về những vấn đề, yếu tố có thể chứng minh quan điểm, kết luận của kiểm toán viên chưa đúng./.

Tuệ Lâm