Dự án mở rộng nâng cấp đô thị Việt Nam: Nhiều thiếu sót, bất cập trong triển khai Tiểu dự án TP. Sóc Trăng
Kết quả kiểm toán - Ngày đăng : 09:51, 21/04/2023
Công tác tư vấn còn hạn chế, việc lập dự án, dự toán có sai sót
Công tác lập, thẩm định, phê duyệt tiểu dự án được thực hiện tuân thủ theo các quy định về quản lý dự án đầu tư; công tác lập tổng mức đầu tư của Dự án cơ bản phù hợp với quy định về quản lý chi phí đầu tư xây dựng của Chính phủ.
Tuy nhiên, theo sổ tay vận hành Dự án Mở rộng nâng cấp đô thị Việt Nam của tỉnh Sóc Trăng phê duyệt, một trong các tiêu chí để được đầu tư vào Dự án là tỷ lệ hộ nghèo đối với TP. Sóc Trăng (đô thị loại II) phải lớn hơn 10%.
Nhưng theo thuyết minh thiết kế cơ sở một số khu trong Dự án chưa đáp ứng tiêu chí để được đầu tư. Đơn cử, tỷ lệ hộ nghèo tại các khu: LIA1 chỉ là 6,47%; LIA2 là 7%; LIA3 là 5,79%; LIA4 là 6,5%; LIA5 là 5,24% và LIA6 là 6,38%.
Ngoài ra, chất lượng công tác tư vấn lập dự án đầu tư còn hạn chế khi tính toán thủy lực chưa chính xác dẫn đến giai đoạn thiết kế bản vẽ thi công phải thay đổi điều chỉnh khẩu độ thoát nước cống của hệ thống tuyến ống thoát nước Trần Bình Trọng và Phú Lợi từ D1200 lên D1500.
KTNN cũng phát hiện có sự tính trùng chi phí lập Báo cáo phân tích tài chính - kinh tế trong chi phí lập Báo cáo nghiên cứu khả thi, do yêu cầu của dự án ODA đã có chi phí lập Báo cáo phân tích tài chính - kinh tế riêng.
Đáng chú ý, tổng mức đầu tư dự án theo quyết định năm 2017 của Chủ tịch UBND tỉnh Sóc Trăng còn sai sót với giá trị 20,3 tỷ đồng, trong đó sai khối lượng 8,4 tỷ đồng và sai đơn giá, định mức 11,9 tỷ đồng.
Các tồn tại này thuộc trách nhiệm của UBND tỉnh Sóc Trăng, Sở Xây dựng, Sở Kế hoạch và Đầu tư, đơn vị Tư vấn thiết kế lập Báo cáo nghiên cứu khả thi và các đơn vị có liên quan" - KTNN kết luận.
KTNN cũng đánh giá, khối lượng các hạng mục được xác định từ thiết kế cơ sở, định mức cơ bản phù hợp với tính chất công việc, biện pháp thi công và hệ thống định mức hiện hành; đơn giá vật liệu áp dụng cơ bản phù hợp theo công bố giá trên địa bàn công trình và báo giá của nhà sản xuất.
Công tác thẩm tra, thẩm định, phê duyệt dự án được thực hiện theo quy định về trình tự và thẩm quyền; việc lựa chọn công trình đưa vào đầu tư của tiểu dự án cơ bản phù hợp với tiêu chí, mục tiêu và quy mô của Dự án Mở rộng nâng cấp đô thị Việt Nam.
Công tác khảo sát, lập, thẩm định và phê duyệt Bản vẽ thi công, phần dự toán các gói thầu được lập theo hướng dẫn của Bộ Xây dựng, khối lượng dự toán cơ bản phù hợp với khối lượng trên hồ sơ thiết kế Bản vẽ thi công.
Nhưng qua kiểm toán, KTNN nêu rõ, thiết kế Bản vẽ thi công khẩu độ thoát nước của Hệ thống thoát nước Phú Lợi là không phù hợp với thiết kế cơ sở và không đúng với Nghị định số 59/2015/NĐ-CP của Chính phủ.
Ngoài ra, trong thiết kế cơ sở tuyến Phú Lợi chỉ hoàn trả lại mặt đường phần đào thi công hệ thống cống, tuy nhiên, thiết kế Bản vẽ thi công lại là cải tạo, bù vênh, thảm nhựa toàn bộ mặt đường Phú Lợi, đồng thời thay mới toàn bộ gạch vỉa hè với tổng giá trị điều chỉnh hạng mục lên tới 26 tỷ đồng.
Mặc dù Dự án được UBND tỉnh phê duyệt từ tháng 10/2017, nhưng đến tháng 10/2019, UBDN TP. Sóc Trăng mới phê duyệt báo cáo kinh tế kỹ thuật đầu tư xây dựng công trình Cải tạo Hệ thống thoát nước các tuyến đường trên địa bàn phường 3, 4 của TP. Sóc Trăng.
Tính toán, dự phòng một số khoản không đúng quy định
Trong công tác lập, thẩm tra, thẩm định dự toán, định mức, đơn giá vật liệu, nhân công, máy thi công được áp dụng cơ bản phù hợp với quy định trên địa bàn TP. Sóc Trăng tại thời điểm lập dự toán.
Nhưng còn một số tồn tại được KTNN chỉ ra trong việc áp dụng sai định mức, đơn giá, tính toán sai khối lượng làm tăng giá trị dự toán hơn 1,15 tỷ đồng (dự toán áp dụng sai khối lượng làm tăng giá trị 788 triệu đồng; sai đơn giá làm tăng giá trị 367 triệu đồng). Tuy nhiên, việc sai sót trong tính toán, phê duyệt dự toán không ảnh hưởng đến giá trị trúng thầu - KTNN nhận định.
Bên cạnh đó, theo quy định tại khoản 2 Điều 5 Nghị định số 32/2015/NĐ-CP, chi phí dự phòng cho yếu tố trượt giá được xác định trên cơ sở độ dài thời gian thực hiện Dự án, kế hoạch bố trí vốn và chỉ số giá xây dựng hàng năm phù hợp với loại công trình xây dựng có tính đến các khả năng biến động giá trong nước. Nhưng chủ đầu tư và tư vấn tính toán chi phí dự phòng trượt giá trong tổng mức đầu tư bằng 5% chi phí xây lắp là không đúng quy định.
Về công tác lựa chọn nhà thầu, KTNN đánh giá là cơ bản tuân thủ Luật Đấu thầu, Luật Xây dựng; công tác thương thảo và ký kết hợp đồng có nội dung tương đối phù hợp với quy định của Chính phủ. Thế nhưng vấn đề bất cập là Ban Quản lý dự án 1 tỉnh Sóc Trăng đã giữ lại 5% giá trị khối lượng để sửa chữa các sai sót (tổng giá trị hơn 3,96 tỷ đồng) mở tại Tài khoản của chủ đầu tư ở Ngân hàng BIDV là chưa đúng quy định của Bộ Tài chính và Kho bạc Nhà nước.
Trước những bất cập nêu trên, KTNN đã kiến nghị Ban Quản lý dự án 1 tỉnh Sóc Trăng phải lập, trình điều chỉnh tổng mức đầu tư theo kết luận, kiến nghị của KTNN, trong đó lưu ý rà soát, tính toán lại các chi phí tư vấn đầu tư xây dựng và chi phí quản lý dự án, dự phòng phù hợp với quy định.
Đồng thời, Ban Quản lý dự án phải thương thảo, ký lại Phụ lục hợp đồng đối với gói thầu Tư vấn Khảo sát địa hình, lập Báo cáo nghiên cứu khả thi, lập Báo cáo tác động môi trường, lập báo cáo hành động tái định cư, lập báo cáo phát triển dân tộc thiểu số, lập báo cáo phân tích tài chính kinh tế sau khi tính toán giảm trừ chi phí lập Báo cáo phân tích tài chính - kinh tế trong chi phí lập Báo cáo nghiên cứu khả thi theo đúng quy định.
Cùng với việc rà soát, xử lý phần tiền giữ lại mỗi lần thanh toán là 5% giá trị khối lượng hoàn thành để thực hiện sửa chữa sai sót lỗi do thi công theo đúng quy định của pháp luật, Ban Quản lý dự án cũng cần kiểm điểm, rút kinh nghiệm tập thể, cá nhân liên quan đối với việc chưa đảm bảo tiêu chí tỷ lệ hộ nghèo của các vùng LIA để được đầu tư vào dự án; đối với những hạn chế trong công tác lập dự án đầu tư, tổng mức đầu tư, Bản vẽ thi công, dự toán…