Ban Chỉ đạo 389 Hà Nội: Quyết tâm vào cuộc đẩy lùi buôn lậu, hàng giả và gian lận thương mại

Ngày 30/1, Ban Chỉ đạo chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả TP. Hà Nội (Ban Chỉ đạo 389) đã tổ chức hội nghị tổng kết công tác chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả năm 2023, triển khai nhiệm vụ năm 2024 trên địa bàn thành phố.

Thanh tra, kiểm tra 28.888 vụ vi phạm

Theo báo cáo của Ban Chỉ đạo 389 TP. Hà Nội, trong năm 2023, các lực lượng chức năng trong Ban Chỉ đạo 389 Thành phố đã thanh tra, kiểm tra 28.888 vụ (tăng 1,01% so với cùng kỳ), xử lý hành chính 26.535 vụ vi phạm (tăng 1,01% so với cùng kỳ).

Cụ thể đã phát hiện, bắt giữ 3.229 vụ vi phạm về buôn lậu, 1.579 vụ vi phạm về hàng giả, 21.727 vụ vi phạm về gian lận thương mại. Khởi tố 163 vụ (tăng 25,38% so với cùng kỳ) đối với 192 đối tượng (tăng 1,05% so với cùng kỳ).

Tổng số thu nộp ngân sách nhà nước 4.307 tỷ 744 triệu đồng (tăng 15,78% so với cùng kỳ). Trong đó, phạt hành chính 1.520 tỷ 298 triệu đồng (tăng 19,34% so với cùng kỳ), truy thu thuế 2.782 tỷ 581 triệu đồng (tăng 13,79% so với cùng kỳ). Tiền bán hàng thanh lý 4 tỷ 865 triệu đồng. Trị giá hàng hóa vi phạm 557 tỷ 54 triệu đồng.

Với vai trò là thường trực Cơ quan Thường trực Ban Chỉ đạo 389 thành phố, Cục Quản lý thị trường Hà Nội đã làm tốt vai trò tham mưu cho Ban Chỉ đạo 389 thành phố triển khai các văn bản chỉ đạo của Ban Chỉ đạo 389 quốc gia, UBND thành phố; theo dõi, đôn đốc các sở, ngành thành viên và Ban Chỉ đạo 389 quận, huyện, thị xã thực hiện nhiệm vụ đấu tranh chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả theo chức năng, lĩnh vực và địa bàn được giao.

Cục Quản lý thị trường Hà Nội đã ban hành các kế hoạch về triển khai thực hiện công tác đấu tranh, phòng chống hàng giả, hàng không rõ nguồn gốc xuất xứ và hàng hóa xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ; đấu tranh chống buôn lậu, kinh doanh hàng cấm, hàng hóa nhập lậu, vi phạm an toàn thực phẩm, chất lượng hàng hóa và gian lận thương mại, vi phạm trong lĩnh vực thương mại điện tử và các văn bản chỉ đạo các Đội Quản lý thị trường tăng cường kiểm tra, kiểm soát các mặt hàng do Ngành Công Thương quản lý, các mặt hàng trọng điểm.

Công an TP. Hà Nội tăng cường công tác chống buôn lậu, gian lận thương mại, vận chuyển trái phép hàng hóa qua cảng hàng không quốc tế Nội Bài; chỉ đạo các phòng nghiệp vụ, Công an các quận, huyện, thị xã triển khai các biện pháp nghiệp vụ, xây dựng kế hoạch, xác lập chuyên án đấu tranh nhằm phát hiện nhiều vụ việc vi phạm về buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả; kịp thời phát hiện, bắt giữ, xử lý nghiêm các đối tượng vi phạm.

Cục Hải quan thành phố triển khai các biện pháp nghiệp vụ kiểm soát các địa bàn hải quan quản lý; chủ trì phối hợp với các lực lượng chức năng bắt giữ nhiều vụ buôn lậu, tang vật vi phạm gồm: Điện thoại, sừng tê giác, ngà voi, vảy tê tê, mật gấu, xương hổ, tân dược, phụ kiện súng, tiền tệ… Đặc biệt, đã chủ trì, phối hợp đấu tranh thành công nhiều chuyên án liên quan đến buôn bán, vận chuyển trái phép ma túy với tang vật lớn.

Sở Công Thương thành phố cũng đã ban hành các kế hoạch kiểm tra việc chấp hành quy định của pháp luật về an toàn thực phẩm đối với các doanh nghiệp kinh doanh, doanh nghiệp vừa sản xuất, vừa kinh doanh thực phẩm; Đề án nâng cao hiệu quả công tác quản lý nhà nước trong hoạt động kinh doanh theo phương thức đa cấp…

Thường xuyên theo dõi, đánh giá nguồn cung, nhu cầu hàng hóa, nhất là các mặt hàng thiết yếu, những mặt hàng có nhu cầu cao hoặc có biến động tăng giá cao trên địa bàn thành phố để chủ động có phương án hoặc đề xuất với các cơ quan chức năng biện pháp bảo đảm cân đối cung cầu, ổn định thị trường, không để xảy ra tình trạng thiếu hàng, gián đoạn nguồn hàng gây tăng giá đột biến...

Quyết liệt vào cuộc làm trong sạch, lành mạnh thị trường

Phát biểu tại hội nghị, Phó Chủ tịch UBND TP. Hà Nội Nguyễn Mạnh Quyền đã ghi nhận, biểu dương sự nỗ lực của Ban Chỉ đạo Ban Chỉ đạo 389 Hà Nội.

Phó Chủ tịch UBND TP. Hà Nội Nguyễn Mạnh Quyền nhấn mạnh: Dịp Tết Giáp Thìn sắp tới, hoạt động buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả sẽ tiếp tục diễn biến phức tạp với những thủ đoạn tinh vi. Để góp phần bình ổn thị trường, Ban Chỉ đạo 389 các quận huyện cần đề ra các giải pháp đấu tranh, ngăn chặn hoạt động buôn lậu, hàng giả thuộc lĩnh vực, địa bàn phụ trách, quản lý.

Chia sẻ về những thủ đoạn vận chuyển, buôn bán hàng lậu, hàng giả, Cục trưởng Cục Quản lý thị trường Hà Nội Chu Xuân Kiên cho biết, tình trạng buôn lậu đang diễn ra phức tạp ở nhiều quận, huyện và hầu hết các tuyến lưu chuyển hàng hóa.

Để qua mắt lực lượng chức năng đối tượng buôn lậu thường cất giấu hàng lậu, hàng giả lẫn trong hàng hóa thông thường hoặc đánh tráo, rút ruột, thẩm lậu đối với hàng hóa quá cảnh; Mua bán, vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới thông qua sàn giao dịch điện tử xuyên biên giới rồi vận chuyển về Việt Nam qua đường chuyển phát nhanh.

Cục trưởng Cục Quản lý thị trường Hà Nội Chu Xuân Kiên: "Hiện trên địa bàn Hà Nội có đến 500 doanh nghiệp vận chuyển bưu chính, nhưng không phải chịu trách nhiệm về nguồn gốc hàng hóa, đồng thời thanh toán qua trung gian... nên việc xác minh thông tin đối tượng buôn bán hàng lậu không dễ". 

Ðáng lo ngại là các đường dây buôn lậu mọc lên liên tục, đường dây này bị triệt phá lại xuất hiện đường dây khác với thủ đoạn tinh vi, khó phát hiện hơn. Các đối tượng buôn lậu thường tập kết tại kho hàng ở khu vực ngoại thành, ít người qua lại hoặc để tại nhà riêng, khu chung cư cao cấp.

Đồng thời lợi dụng thương mại điện tử để kinh doanh hàng hóa, việc giao hàng thông qua doanh nghiệp vận chuyển trung gian nên lực lượng chức năng khó xác định vị trí kho hàng để kiểm tra, xử lý.

Phó Chánh văn phòng BCĐ 389 quốc gia Đỗ Hồng Trung cho biết, quá trình xử lý buôn lậu chủ yếu ở mức xử phạt hành chính, nhưng hiện mức xử phạt chưa đủ sức răn đe đối tượng. Đơn cử, hành vi kinh doanh hàng hóa nhập lậu có giá trị 10 triệu đến 20 triệu đồng chỉ bị xử phạt 4 - 6 triệu đồng, trong khi các đối tượng có thể thu lợi bất chính gấp 3 - 4 lần giá trị thật của hàng hóa.

Để tạo thuận lợi cho lực lượng chức năng ngăn chặn hàng lậu, hàng giả, đại diện Công an TP Hà Nội, Trung tá Nghiêm Tuấn Anh đề xuất, các bộ, ngành nghiên cứu, sửa đổi, bổ sung một số quy định. Cụ thể, với hàng hóa có nguồn gốc từ nước ngoài trong quá trình lưu thông phải có hóa đơn, chứng từ nhập khẩu, không chấp nhận hóa đơn bán hàng nội địa thông thường. Trong quá trình điều tra xác định hàng giả mạo xuất xứ nhưng lực lượng chức năng không xác định được chủ sở hữu nhãn hiệu hoặc không có sản phẩm chính hãng để giám định thì những sản phẩm đó được coi là hàng giả.

Phó Cục trưởng Cục Hải quan TP Hà Nội Nguyễn Trường Giang cũng nhận định, hiện các đối tượng chuyển địa bàn hoạt động từ môi trường truyền thống sang môi trường thương mại điện tử. Vì vậy Bộ Thông tin truyền thông cần có quy định định danh người bán hàng, từ đó xác định được các nghĩa vụ với nhà nước. Ngoài ra, lực lượng chức năng cần kiểm soát hoạt động vận chuyển của doanh nghiệp bưu chính bởi đã có hiện tượng người Trung Quốc sở hữu đến 49% cổ phần từ đó lợi dụng những đơn vị này vận chuyển hàng lậu.

Trước những kiến nghị của các cơ quan chức năng, Phó Chủ tịch UBND TP Hà Nội Nguyễn Mạnh Quyền yêu cầu trong thời gian tới lực lượng chức năng tăng cường công tác quản lý địa bàn, nắm bắt thị trường, kịp thời đề xuất xử lý những vấn đề gây bất ổn, đảm bảo cung, cầu các mặt hàng thiết yếu trong các dịp lễ, Tết.

Nguyễn Duyên