Làm rõ thẩm quyền của các cơ quan, tổ chức trong việc ứng phó với tình trạng khẩn cấp

Tại cuộc họp Hội đồng thẩm định đề nghị xây dựng Dự án Luật Tình trạng khẩn cấp của Bộ Tư pháp vừa qua, đại diện Cục trưởng Cục Cứu hộ - Cứu nạn, Bộ Quốc Phòng cho biết, pháp luật về tình trạng khẩn cấp đang được quy định tại nhiều văn bản khác nhau, từ Hiến pháp, Luật đến các văn bản dưới Luật.

Tuy nhiên, các văn bản, quy định này còn chưa đầy đủ, hoàn thiện; một số quy định còn mâu thuẫn, chồng chéo về nội dung như: Khái niệm tình trạng khẩn cấp, thẩm quyền ban bố tình trạng khẩn cấp, thẩm quyền kiểm sát việc tuân thủ pháp luật trong tình trạng khẩn cấp, tổ chức thực hiện pháp luật về tình trạng khẩn cấp trong thực tiễn cũng bộc lộ một số hạn chế, bất cập, thể hiện rõ qua công tác chống dịch Covid-19 vừa qua…

Việc xây dựng Dự án Luật Tình trạng khẩn cấp là cần thiết nhằm bảo đảm tính thống nhất, đồng bộ và nâng cao hiệu quả pháp lý của hệ thống pháp luật về tình trạng khẩn cấp; tạo cơ sở pháp lý, bảo đảm hiệu lực, hiệu quả thi hành pháp luật. Dự án Luật sẽ tăng cường tính chủ động trong việc ứng phó, khắc phục kịp thời, hiệu quả trường hợp xảy ra tình huống khẩn cấp; góp phần bảo vệ Nhà nước, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân.

Tại cuộc họp, các thành viên Hội đồng thẩm định đã trao đổi, thảo luận về nội dung Tờ trình và các chính sách được đề xuất.

Theo đó, các thành viên đề nghị cơ quan chủ trì soạn thảo rà soát, bổ sung các cơ sở chính trị, cơ sở thực tiễn để xây dựng Dự án Luật; nghiên cứu thêm quy định về phân loại và cấp độ tình trạng khẩn cấp. Trong đó, đưa ra các tiêu chí định lượng cụ thể để xác định tình trạng khẩn cấp; đề nghị quy định theo hướng phân nhóm các biện pháp được áp dụng chung, các biện pháp được áp dụng trong từng trường hợp cụ thể, tương ứng với việc phân loại các trường hợp tình trạng khẩn cấp để tránh trùng lặp; bổ sung quy định về thẩm quyền, trình tự, thủ tục áp dụng của từng nhóm biện pháp.

Một số ý kiến cho rằng, cần bổ sung thêm các quy định cụ thể về tổ chức, cá nhân có thẩm quyền quyết định áp dụng, trình tự, thủ tục, trường hợp áp dụng từng biện pháp hoặc nhóm biện pháp phù hợp với mức độ phân loại các trường hợp tình trạng khẩn cấp; nghiên cứu, bổ sung thêm chính sách bảo đảm nguồn lực cho ứng phó và hợp tác quốc tế trong tình trạng khẩn cấp để tạo cơ sở pháp lý cho các hoạt động này.

Ngoài ra, cần làm rõ các biện pháp ứng phó trước - trong - sau tình trạng khẩn cấp; phân định thẩm quyền của chính quyền địa phương trong thi hành tình trạng khẩn cấp…

Trên cơ sở những ý kiến đóng góp của các thành viên Hội đồng thẩm định, Thứ trưởng Bộ Tư Pháp Đặng Hoàng Oanh cơ bản nhất trí với sự cần thiết phải xây dựng Dự án Luật Tình trạng khẩn cấp.

Để hoàn thiện hồ sơ đề nghị xây dựng Luật Tình trạng khẩn cấp, Thứ trưởng Đặng Hoàng Oanh đề nghị cơ quan chủ trì soạn thảo tiếp thu đầy đủ các ý kiến của thành viên Hội đồng thẩm định. Đồng thời, bổ sung thêm cơ sở chính trị, cơ sở pháp lý và đánh giá thủ tục hành chính; làm rõ mối quan hệ giữa Luật này với các luật khác có quy định liên quan… Từ đó, có cách tiếp cận và xây dựng Dự án Luật phù hợp.

Cũng theo Thứ trưởng Đặng Hoàng Oanh, Luật Tình trạng khẩn cấp chỉ nên đưa ra các quy định chung về thẩm quyền, trình tự, thủ tục công bố, ban bố tình trạng khẩn cấp, còn các nội dung chi tiết sẽ được quy định ở các văn bản pháp luật chuyên ngành.

Thứ trưởng Đặng Hoàng Oanh cũng đề nghị cơ quan chủ trì soạn thảo làm rõ một số nội dung: Thẩm quyền của các cơ quan, tổ chức trong tình trạng khẩn cấp; các tiêu chí xác định tình trạng chưa ban bố tình trạng khẩn cấp; cân nhắc bổ sung chính sách về nguồn lực và điều kiện đảm bảo thi hành luật./.

ĐINH TRANG