VAA và Kiểm toán nhà nước - Mối quan hệ hữu cơ, gắn bó sâu sắc

KTNN đã xác lập vị thế là cơ quan kiểm tra tài chính cao nhất, là công cụ kiểm soát tài chính nhà nước tin cậy của Đảng, Nhà nước và nhân dân; phục vụ hiệu quả hoạt động của Quốc hội, Chính phủ trong thực hiện chức năng lập pháp, giám sát, quản lý điều hành và quyết định các vấn đề quan trọng của đất nước; hỗ trợ Hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân dân các địa phương trong quản lý, điều hành, giám sát và quyết định các vấn đề quan trọng... Trong quan hệ quốc tế, KTNN Việt Nam đã là thành viên tích cực của Tổ chức Các cơ quan Kiểm toán tối cao châu Á (ASOSAI), Tổ chức quốc tế Các cơ quan Kiểm toán tối cao (INTOSAI), là đối tác tin cậy của tổ chức kiểm toán các nước trong khu vực và trên thế giới.

Năm 2024, VAA và KTNN đều kỷ niệm 30 năm thành lập. Những người làm nghề kế toán và kiểm toán Việt Nam vui mừng và tự hào đón chào mốc phát triển mới của KTNN và VAA. 30 năm cũng là thời gian gắn bó, đồng hành của KTNN và VAA với nhiều sự kiện diễn ra, cùng nhau hợp tác, phát triển vì sự trưởng thành của kế toán và kiểm toán Việt Nam.

Các hội viên của VAA nói chung và kiểm toán viên nhà nước nói riêng đều mong muốn được góp phần vào sự phát triển của nền tài chính quốc gia, phát triển hệ thống kế toán và kiểm toán, đảm bảo hệ thống thông tin tài chính có độ tin cậy cao, đầy đủ và kịp thời, đáp ứng yêu cầu của các đối tượng sử dụng thông tin và kỳ vọng của nhân dân, xã hội.

Trước tiên, mối quan hệ gắn bó thể hiện rõ nét nhất trong suốt 30 năm qua là nhiều lãnh đạo KTNN đã đóng vai trò tích cực trong quá trình hình thành, hoạt động, phát triển của VAA. Qua 6 kỳ Đại hội, lãnh đạo KTNN đều đảm nhiệm các vị trí chủ chốt, tham gia điều hành hoạt động của VAA. Nhiều cán bộ KTNN sau khi nghỉ hưu vẫn tiếp tục tham gia lãnh đạo, cộng tác cùng Hiệp hội. Các thế hệ lãnh đạo, cán bộ, kiểm toán viên của KTNN với lòng yêu nghề, trí tuệ, kinh nghiệm đã đóng góp tích cực, hiệu quả trong mọi hoạt động của VAA trong suốt 30 năm qua.

Thứ hai, thông qua hoạt động nghề nghiệp, KTNN và VAA đã chung sức hoàn thiện chức năng kiểm toán, góp phần nâng cao chất lượng, vị thế của KTNN. Nhiều hoạt động chuyên môn đã được phối hợp triển khai, nâng cao cả về quy mô và chất lượng; tập hợp ngày càng nhiều những người làm kế toán, kiểm toán, đóng góp tích cực vào sự phát triển nguồn nhân lực và sự tin cậy của thông tin kinh tế tài chính. Từ đó, nhận thức về kiểm toán nói chung và KTNN nói riêng đã được nâng cao, rõ ràng và thống nhất hơn. Các hội viên VAA luôn theo sát hoạt động của KTNN, tham gia đóng góp ý kiến vào Luật KTNN, quy trình, phương pháp kiểm toán để KTNN hoạt động hiệu quả.

Thứ ba, các chuyên gia của VAA đã trực tiếp tham gia biên soạn tài liệu, bài giảng, các khóa đào tạo, bồi dưỡng nghiệp vụ cho các kiểm toán viên nhà nước. Ở chiều ngược lại, các kiểm toán viên giàu kinh nghiệm của KTNN đã truyền đạt cho hội viên VAA những kỹ năng kiểm toán, kinh nghiệm thực tế góp phần bồi dưỡng năng lực và kỹ năng nghề nghiệp cho VAA, hỗ trợ tích cực cho hội viên nâng cao chất lượng thông tin tài chính - kế toán, hạn chế tối đa rủi ro nghề nghiệp. Có thể nói, sự hợp tác và hỗ trợ về chuyên môn rất hiệu quả, có dấu ấn sâu đậm đối với cả hai tổ chức.

Thứ tư, KTNN và VAA hỗ trợ và phối hợp tổ chức các hoạt động nghiên cứu khoa học, phát triển khoa học về tài chính, kế toán, kiểm toán. KTNN với tư cách là một đầu mối tiếp nhận và quản lý hoạt động khoa học đã tạo điều kiện và tin tưởng giao cho VAA nghiên cứu nhiều đề tài khoa học, như: Nâng cao chất lượng hoạt động kiểm toán, phân tích chính sách trong quy trình lập pháp, tăng cường kiểm soát đạo đức nghề nghiệp... Qua đó, VAA đã có những đóng góp có giá trị cả về lý luận, thực tiễn để hoàn thiện quy trình, phương thức và tổ chức hoạt động của kiểm toán nói chung và KTNN nói riêng.

Hiên nay, VAA đang triển khai hai đề tài nghiên cứu do KTNN là cơ quan quản lý chủ trì giao là “Vai trò của KTNN trong đổi mới chính sách tài khóa” và “Chất lượng sử dụng kết quả kiểm toán nhà nước phục vụ hoạt động giám sát ngân sách nhà nước của cơ quan dân cử”. Có thể nói, hoạt động nghiên cứu khoa học đã góp phần phát triển tài chính, kế toán, kiểm toán, giải quyết nhiều vấn đề bức xúc về lý luận và thực tiễn đặt ra. Quan trọng hơn là tạo sự gắn bó, tin cậy giữa những người cùng nghề nghiệp, cùng chí hướng.

Thứ năm, hai tổ chức hỗ trợ và ủng hộ lẫn nhau trong quan hệ hợp tác quốc tế, đối ngoại. KTNN đã gia nhập và trở thành thành viên của ASOSAI, INTOSAI; thiết lập mối quan hệ với cơ quan kiểm toán các nước. VAA đã gia nhập và trở thành thành viên chính thức của IFAC, AFA; ký kết nhiều văn bản hợp tác với tổ chức nghề nghiệp quốc tế. VAA và KTNN đã gắn kết, hỗ trợ nhau trên mọi diễn đàn, tạo điều kiện đề cùng xác lập vị thế và nâng cao uy tín nghề nghiệp, được các tổ chức nghề nghiệp quốc tế và các đồng nghiệp đánh giá cao.

Thứ sáu, công tác thông tin và truyền thông luôn tạo sự liên kết. Kế toán và kiểm toán là lĩnh vực chuyên môn sâu, không dễ dàng để xã hội hiểu đúng và đầy đủ. Trong khi đó, kết quả hoạt động của kế toán và kiểm toán lại có giá trị lớn, không chỉ cần thiết cho các nhà quản lý mà cho mọi đối tượng trong xã hội. Vì vậy, sự hợp tác trong truyền thông về kết quả hoạt động, thông tin nghề nghiệp, những giải thích và hướng dẫn dư luận là rất cần thiết. Nhiều bài viết, bài nghiên cứu của hội viên VAA đã được đăng tải trên Báo Kiểm toán, Tạp chí Nghiên cứu khoa học kiểm toán, Cổng thông tin điện tử của KTNN; đồng thời, các bài viết, hoạt động của KTNN, kiểm toán viên nhà nước cũng được công bố trên Tạp chí Kế toán và kiểm toán, Trang thông tin điện tử của VAA. Sự phối hợp tuyên truyền của hai tổ chức góp phần thông tin và định hướng dư luận về hoạt động kế toán, kiểm toán, cũng như về KTNN và VAA.

Thứ bảy, KTNN và VAA cùng phối hợp hoàn thiện cơ chế và chính sách của Nhà nước. Trong quá trình hoạt động, KTNN đã phát hiện những bất cập, kẽ hở và tham gia cùng các cơ quan quản lý hoàn chỉnh luật pháp và chính sách. VAA với tư cách là tổ chức nghề nghiệp thực hiện tư vấn khoa học và phản biện xã hội các dự án Luật, dự thảo văn bản pháp quy, chính sách tài chính, kế toán và kiểm toán. KTNN và VAA đã trao đổi, chia sẻ và thảo luận nhiều quy định luật pháp, chính sách liên quan các vấn đề kinh tế, tài chính, kế toán, kiểm toán, được Quốc hội, Chính phủ ghi nhận và đánh giá cao.

30 năm là khoảng thời gian không dài, nhưng là chặng đường sôi nổi, đầy sự kiện và kỷ niệm; cũng là chặng đường trưởng thành và minh chứng hùng hồn cho mối quan hệ hợp tác, gắn bó hữu cơ giữa KTNN và VAA, giữa những người đồng nghiệp cùng chung một sứ mệnh cao cả vì sự lành mạnh, minh bạch của nền tài chính quốc gia. KTNN và VAA sẽ tiếp tục cùng phấn đấu để đạt được giá trị cốt lõi “Đảm bảo sự tin cậy của thông tin tài chính - kế toán và gia tăng giá trị nghề nghiệp kế toán, kiểm toán của Việt Nam”. Chúc cho mối quan hệ giữa hai tổ chức tiếp tục phát triển ở một tầm cao mới./.

PGS,TS. ĐẶNG VĂN THANH