Thụy Điển: Thiếu biện pháp xử lý phù hợp các vấn đề lấn chiếm đất công

Nhà nước và các chính quyền địa phương tiến hành các hoạt động liên quan đến việc thu hồi đất nhằm phục vụ các nhu cầu của xã hội như xây dựng công trình đường sắt, đường bộ, đường dây điện, công trình bảo tồn thiên nhiên, văn hóa…

Trước đây, SNAO từng chỉ ra những hạn chế trong công tác thu hồi đất nhưng đến nay, các cơ quan chính phủ vẫn chưa có phương án xử lý thống nhất đối với những người sở hữu đất thuộc diện bị buộc phải thu hồi hoặc phải cho thuê; chưa xóa bỏ được sự khác biệt trong cách xác định mức bồi thường.

Thụy Điển có một số quy định về việc thu hồi đất hoặc cưỡng chế thu hồi đất. Tuy nhiên, hầu hết các trường hợp cưỡng chế thu hồi đất đều dẫn đến một thỏa thuận tự nguyện và nhận bồi thường. Hằng năm, ngân sách nhà nước phải bồi thường những khoản tiền lớn cho việc thu hồi đất đai.

Xem xét các phương thức nhà nước xử lý các hình thức lấn chiếm đất đai từ năm 2005 (năm SNAO đánh giá lĩnh vực này gần đây nhất), SNAO cho biết, đã có nhiều cải thiện, tuy nhiên, vẫn còn một số bất cập đáng kể.

Bất cập lớn nhất là có sự khác biệt trong phương thức các cơ quan chức năng bồi thường tài chính cho chủ sở hữu đất. Nhiều chính quyền không thống nhất trong việc bồi thường chi phí; mức bồi thường tiêu chuẩn cho việc tự nguyện trả đất, thuê đất; tiền thưởng cho những đối tượng tự nguyện trả đất và các khoản bồi thường khác không được quy định rõ ràng. Trong nhiều trường hợp, các cơ quan chức năng chưa rõ ràng trong cách xác định giá trị thị trường và những yếu tố khác làm cơ sở cho việc bồi thường.

Việc định giá đất của các cơ quan chức năng nhiều trường hợp không dựa trên các quy định đã được thiết lập, chưa dựa trên những yếu tố thực tế. Ngoài ra, các chính quyền đưa ra các cách giải thích chưa thống nhất về các quy định hiện hành. Một trong những nguyên nhân là do một số phương pháp được sử dụng để định giá đất đã lỗi thời, chủ yếu liên quan đến tiêu chuẩn đất canh tác từ năm 1974 và tiêu chuẩn nông nghiệp năm 1983.

Từ những phát hiện kiểm toán, SNAO kiến nghị Chính phủ xem xét lại cách giải quyết các vấn đề bồi thường, thu hồi đất thống nhất hơn; giao nhiệm vụ xây dựng nguyên tắc chung cho các cơ quan chức năng xử lý các trường hợp thu hồi đất. Chính phủ cũng cần giao nhiệm vụ cụ thể cho các cơ quan quản lý và cập nhật tiêu chuẩn đất canh tác năm 1974 hoặc xây dựng các phương pháp định giá có thể thay thế tiêu chuẩn này./.

(Theo riksrevisionen)

Yến Nhi