Đảm bảo công bằng và hài hòa khi tăng mức hưởng lương hưu và trợ cấp bảo hiểm xã hội

Quyết tâm cải cách chính sách bảo hiểm để bảo đảm an sinh xã hội

Theo đề xuất của Chính phủ, dự kiến từ ngày 01/7/2024, mức lương hưu và trợ cấp BHXH được điều chỉnh tăng đến 15%. Khi đề xuất được thông qua, đây sẽ là mức tăng lương hưu và trợ cấp BHXH cao nhất từ trước đến nay.

Phạm vi áp dụng của chính sách này rất rộng lớn với hơn 3,3 triệu người, bao gồm người đang hưởng lương hưu từ tham gia BHXH bắt buộc (khối nhà nước, tư nhân) và người tham gia BHXH tự nguyện.

Cụ thể, Chính phủ đề xuất từ ngày 01/7/2024, điều chỉnh tăng 15% mức lương hưu và trợ cấp BHXH hiện hưởng (căn cứ trên mức hưởng tháng 06/2024). Đồng thời, đối với người đang hưởng lương hưu trước năm 1995, sau khi điều chỉnh mà có mức hưởng thấp hơn 3,2 triệu đồng/tháng thì điều chỉnh tăng 0,3 triệu đồng/tháng, có mức hưởng từ 3,2 triệu đồng/tháng đến dưới 3,5 triệu đồng/tháng thì điều chỉnh bằng 3,5 triệu đồng/tháng.

Tỷ lệ tăng này đã được các cơ quan quản lý tính toán kỹ lưỡng, đảm bảo công bằng, hợp lý, hài hòa, có sự chia sẻ giữa người đang hưởng lương hưu và người đang đóng BHXH, giữa khu vực nhà nước và khu vực ngoài nhà nước, giữa các thế hệ tham gia và thụ hưởng chính sách; đồng thời đảm bảo khả năng cân đối Quỹ BHXH trong dài hạn.

Việc điều chỉnh đồng bộ này cho thấy bước đi lớn, quyết tâm của Chính phủ trong thực hiện những định hướng, mục tiêu tại Nghị quyết số 28-NQ/TW của Hội nghị lần thứ 7 Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam khoá XII về cải cách chính sách BHXH. Theo Nghị quyết, cải cách chính sách BHXH vừa mang tính cấp bách, vừa mang tính lâu dài; kết hợp hài hoà giữa kế thừa, ổn định với đổi mới, phát triển và phải đặt trong mối tương quan với đổi mới, phát triển các chính sách xã hội khác, nhất là chế độ tiền lương, thu nhập, trợ giúp xã hội để mọi công dân đều được bảo đảm an sinh xã hội.

Về mục tiêu cụ thể, đến năm 2025, toàn quốc có khoảng 55% số người sau độ tuổi nghỉ hưu được hưởng lương hưu, BHXH hằng tháng và trợ cấp hưu trí xã hội; năm 2030 con số này là 60%.

Để hoàn thành các mục tiêu trên cần những điều chỉnh lớn và đồng bộ, phát huy mạnh mẽ tính chia sẻ của Quỹ BHXH từ sự đóng góp của tất cả các thành phần người lao động và cả giữa các thế hệ người lao động qua các thời kỳ; đồng thời cần có sự hỗ trợ từ các nguồn lực khác của Nhà nước. Do đó, Chính phủ đề nghị cho phép mở rộng phạm vi sử dụng nguồn tích lũy cải cách tiền lương của ngân sách Trung ương và địa phương để chi cho việc điều chỉnh lương hưu, trợ cấp BHXH, trợ cấp ưu đãi người có công, trợ cấp xã hội, chính sách an sinh xã hội và tinh giản biên chế.

Bên cạnh đó, từ ngày 01/7/2024, Chính phủ cũng đề nghị tăng lương tối thiểu vùng thêm 6%. Thực hiện các đề xuất trên sẽ đảm bảo lương hưu của người lao động được đảm bảo tăng mang tính lâu dài với tính toán cân nhắc đến khả năng của doanh nghiệp và sự hỗ trợ của Nhà nước; đảm bảo khả năng cân đối Quỹ BHXH trong dài hạn.

Là cơ quan thuộc Chính phủ được giao thực hiện chính sách BHXH; chủ động, sẵn sàng thực hiện các thay đổi của chính sách từ Quốc hội, Chính phủ, Bộ Lao động- Thương binh và Xã hội, BHXH Việt Nam đã sẵn sàng tập trung mọi nguồn lực để thực hiện khi đề xuất được Quốc hội thông qua. Theo đó, triển khai đồng bộ các giải pháp, lên phương án, đặc biệt là việc ứng dụng công nghệ thông tin; tăng cường kiểm tra, giám sát quá trình chi trả; phối hợp giải quyết, xử lý dứt điểm các tình huống phát sinh, phản ánh kịp thời vướng mắc trong quá trình tổ chức thực hiện nhằm đảm bảo tốt nhất việc chi trả lương hưu, trợ cấp BHXH cho người thụ hưởng một cách kịp thời, hiệu quả.

Tăng tính hấp dẫn và bền vững của chính sách bảo hiểm

Trước thông tin về đề xuất tăng lương hưu và trợ cấp BHXH, người thụ hưởng rất vui mừng, phấn khởi. Về hưu đã gần 20 năm, ông Nguyễn Văn An (sinh năm 1948, Hà Nội), công tác trong một Cơ quan thuộc Chính phủ cho biết, Nhà nước đã nhiều lần điều chỉnh tăng lương, và theo quan sát của ông thì mỗi kì điều chỉnh, mức tăng các các nhóm đối tượng: cán bộ, công chức, viên chức và người về hưu là tương đương nhau.

Việc Chính phủ thường xuyên ban hành quy định điều chỉnh mức hưởng lương hưu đã và đang góp phần quan trọng nhằm ổn định cuộc sống cho người nghỉ hưu, thể hiện sự quan tâm đặc biệt của Nhà nước đối với người lao động khi hết tuổi lao động.

Điều này đã tạo sự đồng thuận, công bằng cho đối tượng nghỉ hưu trước và sau thời điểm tăng lương và không có sự chênh lệch nhiều. Trước thông tin Chính phủ đề xuất tăng lương hưu 15%, ông An cho rằng mức tăng 15% là hợp lý, đảm bảo tốt vấn đề an sinh xã hội trong giai đoạn hiện nay.

Đồng tình với quan điểm này, ông Trần Trung Thái (Bắc Giang), người đã về hưu từ năm 2011 cho biết, ông không gặp khó khăn về tài chính nhưng điều ông băn khoăn nhất là đảm bảo sự công bằng cho những người về hưu trước và sau thời điểm 01/7/2024. Cũng theo ông Thái, việc điều chỉnh mức hưởng lương hưu và đưa ra phương án triển khai kịp thời giúp tăng tính hấp dẫn, bền vững của chính sách.

"Mục đích của việc tham gia BHXH là để đảm bảo an sinh xã hội về lâu dài, khi mỗi người hết tuổi lao động. Nhiều người lao động rút BHXH một lần là gánh nặng với việc đảm bảo an sinh xã hội sau này. Chúng tôi vẫn luôn khuyến cáo người lao động không nên rút BHXH một lần để không bị mất nhiều quyền lợi", ông Trần Trung Thái chia sẻ./.

Để bảo đảm đời sống cho người nghỉ hưu, từ năm 1995 đến hết năm 2023, Quốc hội, Chính phủ đã tiến hành 23 lần điều chỉnh lương hưu. Sau nhiều lần điều chỉnh, mức lương của người nghỉ hưu hiện nay đã tăng từ 21 đến 26 lần so với mức lương hưu tại thời điểm năm 1995.

Mức hưởng lương hưu không phải cố định tại thời điểm nghỉ hưu mà định kỳ được điều chỉnh tăng theo chỉ số giá tiêu dùng và tăng trưởng kinh tế phù hợp với ngân sách Nhà nước, và Quỹ BHXH để đảm bảo cuộc sống của người nghỉ hưu. Việc Chính phủ thường xuyên ban hành quy định điều chỉnh mức hưởng lương hưu đã và đang góp phần quan trọng nhằm ổn định cuộc sống cho người nghỉ hưu, thể hiện sự quan tâm đặc biệt của Nhà nước đối với người lao động khi hết tuổi lao động.

Ngoài lương hưu hằng tháng, người hưởng còn được cấp thẻ BHYT miễn phí trong suốt thời gian nghỉ hưu để được hưởng các quyền lợi khám chữa bệnh và chăm sóc sức khỏe do Quỹ BHYT chi trả với mức hưởng là 95%.

PV