Kết quả kiểm toán: Dự án Khu dân cư mật độ thấp và du lịch sinh thái thác Giang Điền sai phạm thế nào?

Hàng loạt sai phạm đã được Kiểm toán nhà nước phát hiện

Năm 2019, thực hiện Quyết định số 1162/QĐ-KTNN ngày 14/6/2019 của Tổng Kiểm toán nhà nước về việc kiểm toán ngân sách địa phương năm 2018 của tỉnh Đồng Nai, Đoàn KTNN mà trực tiếp là KTNN khu vực XIII đã thực hiện kiểm toán ngân sách địa phương năm 2018 của tỉnh Đồng Nai từ ngày 17/6/2019 đến ngày 15/8/2019.

Trong quá trình kiểm toán quản lý thu ngân sách nhà nước tại Cục Thuế tỉnh Đồng Nai, Đoàn kiểm toán có chọn mẫu hồ sơ kê khai thuế của Công ty Cổ phần Du lịch Giang Điền (Công ty). Hồ sơ kê khai thuế niên độ 2018 của Công ty có thể hiện doanh thu bán, chuyển nhượng nhà đất tại Dự án Khu dân cư mật độ thấp và du lịch sinh thái thác Giang Điền, huyện Trảng Bom. Đoàn kiểm toán thông qua cơ quan Thuế đã đề nghị Công ty cung cấp các hồ sơ liên quan đến Dự án để kiểm toán cơ sở pháp lý, điều kiện ghi nhận doanh thu, các chi phí có liên quan đến doanh thu và các khoản thuế có liên quan (thuế giá trị gia tăng, thuế thu nhập doanh nghiệp), nghĩa vụ tài chính về đất đai mà Công ty phải thực hiện.

Trên cơ sở các hồ sơ tài liệu có liên quan đến Dự án được Công ty cung cấp và các hồ sơ, tài liệu khác có tại cơ quan Thuế, Đoàn kiểm toán đã phát hiện nhiều sai phạm liên quan đến Dự án này và đã nêu rõ trong Báo cáo kiểm toán NSĐP năm 2018 của tỉnh Đồng Nai được phát hành kèm theo Công văn số 520/KTNN-TH ngày 05/11/2019 của Tổng Kiểm toán nhà nước. Cụ thể:

Trang 13, 14 Báo cáo kiểm toán nêu rõ: “Dự án Khu dân cư mật độ thấp và du lịch sinh thái thác Giang Điền, huyện Trảng Bom do Công ty Cổ phần Du lịch Giang Điền làm chủ đầu tư. Dự án có diện tích 118,4 ha. Công ty đã thực hiện thỏa thuận với các hộ dân trong khu vực chuyển nhượng sử dụng đất 103/118ha, chiếm khoảng 87% diện tích của dự án. Dự án được UBND tỉnh phê duyệt quy hoạch, song UBND tỉnh chưa phê duyệt chủ trương đầu tư xây dựng, kinh doanh nhà ở; Công ty chưa thực hiện chuyển mục đích sử dụng đất sang đất ở theo quy định và do đó cũng chưa thực hiện nghĩa vụ tài chính khi chuyển mục đích sử dụng đất (số tiền sử dụng đất phải nộp NSNN nếu được chuyển mục đích sử dụng đất tạm tính theo đơn giá đất trong Bảng giá đất và hệ số K do UBND tỉnh ban hành khoảng 330 tỷ đồng); dự án cũng chưa được cấp Giấy phép xây dựng, chưa được UBND tỉnh cho phép phân lô, bán nền, chưa báo cáo Sở Xây dựng và chưa được Sở Xây dựng thông báo đủ điều kiện bán nền… nhưng Công ty đã thi công xây dựng gần hoàn thiện cơ sở hạ tầng, đồng thời đã chuyển nhượng quyền sử dụng đất như sau:

- Khu B: Khu dân cư (KDC) 42,8155ha (đất ở: 173.159,29m²), trong tổng số 654 nền theo quy hoạch thì Công ty đã thực hiện bán từ năm 2011-2018 là 635 nền.

- Khu C: KDC nông thôn mật độ thấp 37,6355ha (đất ở: 160.155m²), trong tổng số 752 nền theo quy hoạch thì Công ty đã thực hiện bán từ năm 2011-2018 là 752 nền.

Việc chuyển nhượng quyền sử dụng đất như trên là chưa phù hợp với quy định của Luật Đất đai và các văn bản có liên quan”.

Đồng thời, footnote số 29 trang 14 của Báo cáo kiểm toán có nêu rõ hơn các sai phạm của Dự án. Cụ thể:

Thứ nhất, Dự án được Công ty triển khai thực hiện theo quyết định điều chỉnh quy hoạch, nhưng chưa được phê duyệt chủ trương đầu tư dự án phát triển nhà ở thương mại theo quy định tại điểm a khoản 5 Điều 9 Nghị định số 99/2015/NĐ-CP ngày 20/10/2015 của Chính phủ về hướng dẫn thi hành Luật Nhà ở (Dự án có quy mô sử dụng đất từ 20 ha đến dưới 100 ha và có số lượng nhà ở dưới 2.500 căn tại khu vực không phải là đô thị, thì UBND cấp tỉnh phải xin ý kiến Hội đồng nhân dân cùng cấp trước khi chấp thuận chủ trương đầu tư).

Thứ hai, Công ty đã thi công gần hoàn thiện cơ sở hạ tầng các Khu, nhưng chưa được cấp Giấy phép xây dựng cơ sở hạ tầng; đã phân lô bán nền, nhưng đến nay vẫn chưa làm thủ tục chuyển mục đích sử dụng từ đất nông nghiệp sang đất ở nông thôn (chưa có quyền sử dụng đất ở nhưng đã ký hợp đồng chuyển nhượng đất ởtrái quy định).

Thứ ba, trước khi ký hợp đồng bán nhà hình thành trong tương lai (các nền nhà bán sau ngày Luật Kinh doanh bất động sản năm 2014 có hiệu lực), Công ty không có văn bản thông báo cho cơ quan quản lý nhà ở cấp tỉnh (Sở Xây dựng) về việc nhà ở đủ điều kiện được bán theo đúng quy định tại khoản 2 Điều 55 Luật Kinh doanh bất động sản và do đó cũng chưa có văn bản thông báo đủ điều kiện mua bán, chuyển nhượng của Sở Xây dựng tỉnh Đồng Nai.

Thứ tư,  đối với các nền bán sau ngày Luật Đất đai năm 2013 có hiệu lực thi hành (khi chưa hoàn thành nghĩa vụ tài chính về đất), chưa được UBND tỉnh cho phép chuyển nhượng theo quy định tại khoản 1 Điều 194 Luật Đất đai năm 2013. Ngày 31/5/2018, Thanh tra Sở Tài nguyên và Môi trường xử phạt vi phạm hành chính về lĩnh vực đất đai, do Công ty thực hiện hành vi chuyển mục đích sử dụng từ đất nông nghiệp sang đất giao thông và đất ở không được cơ quan Nhà nước có thẩm quyền cho phép số tiền 15 triệu đồng. Ngày 22/4/2019, Thanh tra Sở Xây dựng xử phạt vi phạm hành chính đối với Công ty Giang Điền số tiền 202.500.000 đồngđối với vi phạm thi công xây dựng công trình không có Giấy phép xây dựng,khởi công xây dựng công trình khi chưa đủ điều kiện.

Kiến nghị xử lý, kiểm điểm trách nhiệm của tập thể, cá nhân

Từ các sai phạm nêu trên, tại Báo cáo kiểm toán ngân sách địa phương năm 2018 của tỉnh Đồng Nai, KTNN đã kiến nghị UBND tỉnh Đồng Nai:“Chỉ đạo cho các cơ quan chức năng tổ chức thanh, kiểm tra toàn diện, làm rõ sai phạm của Công ty Cổ phần Du lịch Giang Điền - Chủ đầu tư dự án Khu dân cư mật độ thấp và du lịch sinh thái thác Giang Điền, huyện Trảng Bom, trên cơ sở đó xử lý theo quy định của pháp luật và báo cáo kết quả về Kiểm toán nhà nước”.

Đồng thời, KTNN cũng kiến nghị: “Kiểm điểm trách nhiệm các tập thể, cá nhân thuộc UBND huyện Trảng Bom và các Sở, Ngành có liên quan trong việc để cho Công ty cổ phần Du lịch Giang Điền - Chủ đầu tư dự án Khu dân cư mật độ thấp và du lịch sinh thái thác Giang Điền, huyện Trảng Bom triển khai thực hiện dự án xây dựng khu dân cư khi chưa được UBND tỉnh phê duyệt chủ trương đầu tư; chuyển nhượng quyền sử dụng đất ở khi chưa thực hiện chuyển mục đích sử dụng đất, chưa hoàn thành nghĩa vụ tài chính về đất, chưa được UBND tỉnh cho phép phân lô, bán nền”.

Báo cáo kiểm toán ngân sách địa phương năm 2018 của tỉnh Đồng Nai đã được KTNN phát hành từ ngày 05/11/2019, đến ngày 30/6/2023 Chủ tịch UBND tỉnh Đồng Nai ký Quyết định số 1556/QĐ-UBND về việc thành lập Đoàn thanh tra, tiến hành thanh tra toàn diện đối với Dự án khu dân cư mật độ thấp và du lịch sinh thái thác Giang Điền. Ngày 10/6/2024, UBND tỉnh Đồng Nai ban hành Kết luận thanh tra số 02/KL-UBND và Thanh tra tỉnh Đồng Nai cũng đã tổ chức công bố Kết luận thanh tra, kết quả thanh tra đối với Dự án này.

Ngày 23/6/2024 vừa qua, Công an tỉnh Đồng Nai đã khởi tố vụ án Lừa đảo chiếm đoạt tài sản, điều tra dấu hiệu tội phạm tại Dự án Khu dân cư mật độ thấp và du lịch sinh thái thác Giang Điền./.

MAI VĂN TÂN - Phó Kiểm toán trưởng KTNN khu vực XIII