Rủi ro biến đổi khí hậu đang là khoảng trống trong báo cáo tài chính và kiểm toán

Theo nghiên cứu mới đây của tổ chức tư vấn tài chính Carbon Tracker với tiêu đề “Sự vắng mặt của rủi ro khí hậu trong báo cáo tài chính”, 140 công ty có lượng khí thải cao nhất thế giới (được kiểm toán bởi một trong bốn công ty kiểm toán lớn là Deloitte, EY, KPMG và PwC) đều không giải thích được cuộc khủng hoảng khí hậu ảnh hưởng như thế nào đến hoạt động kinh doanh hiện tại của họ. Trong khi đó, các KTV cũng cho rằng họ hoạt động kém hiệu quả trong lĩnh vực này.

Nghiên cứu chỉ ra rằng, chỉ 37% báo cáo tài chính của các công ty cung cấp cho nhà đầu tư một số thông tin về cách họ kết hợp các rủi ro tài chính liên quan đến khí hậu. 63% báo cáo còn lại không thể xác nhận bảng cân đối kế toán có phản ánh tác động của khí hậu hay không, do đó không đánh giá và đưa ra được ý kiến cho ban quản lý về quá trình chuyển đổi năng lượng.

Bên cạnh đó, có tới 70% báo cáo tài chính của các công ty không nhất quán với các báo cáo khác về khí hậu của họ. Sự khác biệt này có thể là bằng chứng của những sai sót trọng yếu, quản trị doanh nghiệp kém hoặc tiềm ẩn nguy cơ gian lận.

Bà Barbara Davidson - Trưởng bộ phận Kế toán, Kiểm toán và Công bố thông tin, Carbon Tracker đánh giá: Các công ty gặp rủi ro đáng kể về khí hậu, chuyển đổi năng lượng và thực hiện mục tiêu giảm phát thải, thậm chí họ còn bị ảnh hưởng nghiêm trọng đến hoạt động kinh doanh, bảng cân đối kế toán và dòng tiền. Tuy nhiên, thông tin được phản ánh trong báo cáo tài chính rất hạn chế. Nếu ban quản lý và nhà đầu tư đưa ra quyết định dựa trên thông tin không đầy đủ hoặc không chính xác, chẳng hạn như tài sản và lợi nhuận bị cường điệu hóa hay nợ phải trả bị khai báo thấp, thì họ sẽ gặp rủi ro tổn thất tài chính đáng kể.

Nghiên cứu của Carbon Tracker nhấn mạnh, các KTV tụt hậu so với các yêu cầu về cung cấp thông tin khi có tới 80% báo cáo kiểm toán cung cấp rất ít hoặc không có thông tin đánh giá tác động của khí hậu. Thậm chí chỉ có báo cáo kiểm toán cung cấp tất cả thông tin cần thiết liên quan đến nội dung này.

Các cơ quan quản lý như Ủy ban Chứng khoán và Giao dịch Hoa Kỳ, Cơ quan Thị trường và Chứng khoán Châu Âu, Hội đồng Báo cáo Tài chính Vương quốc Anh, Cơ quan Quản lý Tài chính Vương quốc Anh… hay các tổ chưc thiết lập tiêu chuẩn như Ủy ban Chuẩn mực Kế toán Quốc tế, Ủy ban Chuẩn mực Kế toán tài chính Hoa Kỳ đã tăng cường tập trung vào khí hậu và quá trình chuyển đổi năng lượng trong báo cáo tài chính, báo cáo kiểm toán. Tuy nhiên, các công ty và KTV có vẻ miễn cưỡng công bố thông tin liên quan đến khí hậu.

Bốn công ty kiểm toán lớn trong nhóm Bigfour đã cam kết đạt mục tiêu lượng phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050, và hơn 100 trong số 140 công ty có lượng khí thải cao nhất thế giới cũng đã đặt ra mục tiêu tương tự. Tuy nhiên, nghiên cứu của Carbon Tracker cho thấy, 94% công ty và kiểm toán viên không đáp ứng yêu cầu cung cấp cho nhà đầu tư thông tin về bảng cân đối kế toán có thể bị ảnh hưởng như thế nào bởi nỗ lực đạt được mức phát thải ròng bằng 0 (cả sự nóng lên không quá 1,5 độ).

Việc thiếu thông tin về môi trường và biến đổi khí hậu trong các báo cáo tài chính cho thấy cần có sự can thiệp pháp lý nhiều hơn để đảm bảo các yêu cầu về kế toán và kiểm toán được tuân thủ. Không chỉ 140 công ty lớn tham gia khảo sát thu hút sự quan tâm của nhà đầu tư mà tất cả các công ty đều phải cung cấp hồ sơ về phát thải và những ảnh hưởng về tài chính liên quan đến môi trường. Nếu không có những thông tin quan trọng này, các nhà hoạch định chính sách cũng như các nhà đầu tư sẽ không thể hình thành kế hoạch hành động cần thiết để giữ cho nền kinh tế ổn định trước những cuộc khủng hoảng và rủi ro khí hậu khắc nghiệt, nghiên cứu của Carbon Tracker nhấn mạnh.

THÙY LÊ