Nghiêm túc chấn chỉnh vi phạm trong cổ phần hóa Công ty Đầu tư Phát triển Xây dựng

Chủ trương đúng và kết quả bước đầu

Thanh tra Chính phủ (TTCP) vừa công bố kết luận thanh tra chỉ ra một số vi phạm trong chấp hành pháp luật về CPH, thoái vốn Nhà nước tại Cty Đầu tư phát triển xây dựng (nay là Tổng Cty CP Đầu tư Phát triển xây dựng). 

Theo kết luận thanh tra, việc Bộ Xây dựng quyết định thực hiện cổ phần hóa Công ty Đầu tư phát triển – Xây dựng và thoái vốn nhà nước tại doanh nghiệp này là đúng với chủ trương, quy định của Chính phủ và chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ. 

Quá trình cổ phần hóa được Bộ Xây dựng quan tâm triển khai thực hiện đạt kết quả tích cực, huy động được nguồn lực từ các thành phần kinh tế đầu tư nâng cao năng lực tài chính và hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp.

Cụ thể là, từ khi chuyển sang công ty cổ phần đến khi thoái hết vốn nhà nước, vốn điều lệ của Tổng công ty tăng từ 370 tỷ đồng lên hơn 2381 tỷ đồng. Tổng tài sản cũng tăng từ 2.381 tỷ đồng tại thời điểm chuyển sang công ty cổ phần lên 6.133 tỷ đồng tại thời điểm 30/9/2017 trước khi thoái toàn bộ vốn nhà nước.

Cổ tức được chia cho phần vốn nhà nước trên 400 tỷ đồng, giá trị phần vốn nhà nước từ khi cổ phần hóa đến khi thoái vốn tăng từ 240 tỷ đồng lên 1182 tỷ đồng. Sau thoái vốn đã thu nộp về Quỹ Hỗ trợ sắp xếp và Phát triển doanh nghiệp số tiền 2.274 tỷ đồng, thăng dư vốn 1.092 tỷ đồng.

"Việc cổ phần hóa và thoái vốn đảm bảo được tiến độ về thời gian theo chủ trương, chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ…" - Báo cáo nêu rõ. 

Nghiêm túc khắc phục các tồn tại, thiếu sót

Bên cạnh kết quả đạt được, trong quá trình cổ phần hóa và thoái vốn vẫn còn một số hạn chế, thiếu sót và vi phạm: Về căn cứ pháp lý và trình tự, thủ tục cổ phần hóa; về xác định giá trị tài sản là công trình xây dựng trên đất; về xác định giá trị tài sản là quyền sử dụng đất; về xử lý tài chính trong giai đoạn từ khi xác định giá trị doanh nghiệp đến khi chính thức chuyển sang công ty cổ phần; về phát hành cổ phiếu riêng lẻ; về trình tự, thủ tục thoái vốn và việc xác định giá trị cổ phần hóa để thoái vốn nhà nước.

Về xác định giá trị tài sản là công trình xây dựng trên đất, theo TTCP, đơn vị tư vấn là Cty CP Giám định, thẩm định Việt Nam (VIVACO) xác định không đúng suất vốn đầu tư và nguyên giá của 2 công trình xây dựng trên đất dẫn đến giá trị tài sản được đánh giá chênh lệch giảm so với quy định số tiền hơn 2,4 tỷ đồng; không xác định lại giá trị quyền sử dụng đất 25 căn biệt thự thuộc Khu Biệt thự Phương Nam theo đúng quy định tại Điều 19 Nghị định 187/2004/NĐ-CP và Điều 6 Nghị định 17/2006/NĐ-CP của Chính phủ.

VIVACO và Bộ Xây dựng không xác định lại giá trị quyền sử dụng đất dự án Khu đô thị du lịch sinh thái Đại Phước mà sử dụng tập hợp chi phí đầu tư và giá trị quyền phát triển dự án để tính vào giá trị doanh nghiệp CPH, không đúng quy định tại Điều 6 Nghị định 17/2006/NĐ-CP của Chính phủ.

Doanh thu từ việc chuyển nhượng 14/25 căn biệt thự sau ngày 1/1/2007 đã được hạch toán vào kết quả kinh doanh của Cty Nhà nước theo quy định; 11 căn còn lại đã được Kiểm toán nhà nước xác định bổ sung tiền sử dụng đất và Cty Đầu tư Phát triển xây dựng đã nộp vào Quỹ hỗ trợ sắp xếp doanh nghiệp sau khi Bộ Xây dựng có quyết định phê duyệt giá trị vốn Nhà nước tại thời điểm 0 giờ ngày 13/3/2008 để bàn giao doanh nghiệp Nhà nước sang Cty cổ phần.

Kết luận thanh tra

Theo quy định tại khoản 2 Điều 3 Nghị định 188/2004/NĐ-CP của Chính phủ, TTCP đã đề nghị và được UBND tỉnh Đồng Nai có văn bản xác định vị trí dự án chưa được ghi nhận trong bảng giá đất giai đoạn 2006-2008, không có giao dịch chuyển nhượng quyền sử dụng đất ở giai đoạn 2006-2008 nên không xác định được giá thị trường.

Về xử lý tài chính trong giai đoạn từ khi xác định giá trị doanh nghiệp đến khi chính thức chuyển sang Cty cổ phần, theo TTCP, trong quá trình quyết toán giá trị vốn Nhà nước, Cty Đầu tư Phát triển xây dựng đã hạch toán các khoản lỗ của 3 Cty con (từ thời điểm xác định giá trị doanh nghiệp CPH Cty con đến thời điểm chuyển sang Cty CP Cty con), được Bộ Xây dựng phê duyệt quyết toán vào giá trị vốn Nhà nước tại thời điểm 0 giờ ngày 13/3/2008 để bàn giao sang Cty CP (Quyết định số 687/QĐ-BXD ngày 13/7/2016), không đúng quy định tại khoản 4 Điều 21 Nghị định 109/2007/NĐ-CP của Chính phủ.

Trên cơ sở các tồn tại được chỉ ra, TTCP kiến nghị Bộ Xây dựng và Người đại diện phần vốn Nhà nước tại Tổng Cty CP Đầu tư Phát triển xây dựng cần làm rõ nguyên nhân, trách nhiệm đối với các khoản lỗ trên để xử lý theo đúng quy định.

Về trình tự, thủ tục thoái vốn và việc xác định giá trị CP để thoái vốn Nhà nước, TTCP nêu, Bộ Xây dựng ban hành Văn bản số 2649/BXD-QLDN ngày 7/11/2017 phê duyệt phương án thoái vốn Nhà nước tại Tổng Cty CP Đầu tư Phát triển Xây dựng nhưng không xin ý kiến của Bộ Tài chính và Bộ Kế hoạch và Đầu tư; Tổng Cty CP Đầu tư Phát triển xây dựng cung cấp thông tin không đầy đủ, dẫn đến đơn vị tư vấn không xác định lại giá trị quyền sử dụng đất của 3 địa chỉ đất nhằm bảo đảm sát với giá thị trường tại thời điểm thẩm định giá cổ phần.

Từ những hạn chế, thiếu sót, vi phạm trên, Tổng TTCP kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo Bộ Xây dựng tổ chức kiểm điểm để có hình thức xử lý theo quy định đối với tập thể lãnh đạo giai đoạn 2007-2008, 2016-2017 và các tổ chức, cá nhân có liên quan trong việc để xảy ra những hạn chế, vi phạm được chỉ ra qua thanh tra.

“Trong quá trình kiểm điểm, rà soát, xử lý, khắc phục các hạn chế, vi phạm được chỉ ra qua thanh tra, nếu phát hiện dấu hiệu vi phạm pháp luật hình sự thì Bộ Xây dựng chuyển thông tin đến cơ quan điều tra xem xét xử lý theo thẩm quyền” - TTCP kiến nghị.

Được biết, liên quan đến Kết luận thanh tra này, mới đây, Bộ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Thanh Nghị vừa ký ban hành kế hoạch thực hiện Kết luận thanh tra của TTCP liên quan đến vi phạm cổ phần hóa Tổng Cty CP Đầu tư Phát triển xây dựng gửi các đơn vị trực thuộc Bộ. 

N.LỘC