Ba Lan: Nhiều bất cập tại Dự án chống lũ sông Odra-Vistula

Nguyên tắc quản lý tài chính chưa được tuân thủ

Cuộc kiểm toán được NIK thực hiện nhằm đánh giá việc tuân thủ các quy định, nguyên tắc quản lý tài chính khi lập báo cáo tài chính kết thúc vào ngày 31/12/2023 đối với việc thực hiện Dự án OPDOW; đồng thời đánh giá việc quản lý, chi tiêu ngân sách thực hiện Dự án của các cơ quan liên quan.

NIK cho biết, kết quả kiểm toán tại Cơ quan Quản lý nước quốc gia Ba Lan - đơn vị điều phối Dự án OPDOW tại TP. Wrocław cho thấy, có một số khoản khai khống nhằm tăng chi phí thực tế trị giá gần 783.000 USD trong báo cáo tài chính. Ngoài ra, có một số khoản chi đã được thanh toán nhưng chưa được kê khai và báo cáo.

Kết quả kiểm toán tại Viện Khí tượng và Quản lý nước Ba Lan cho thấy, việc thanh toán 4 hóa đơn với số tiền hơn 9,18 triệu zloty Ba Lan, tương đương gần 2,3 triệu USD, đã được thực hiện trước khi các cấp có thẩm quyền chính thức phê duyệt.

NIK đặc biệt nhấn mạnh, nhiều công việc, nhiệm vụ bị trì hoãn thời hạn hoàn thành so với kế hoạch ban đầu. Tính đến ngày 05/3/2024, trong số 22 nhiệm vụ thuộc kế hoạch mua sắm, có tới 21 nhiệm vụ phải gia hạn thời gian hoàn thành, trong đó; 15 nhiệm vụ được gia hạn từ 24 tháng lên đến 52 tháng. Nhiều nhiệm vụ khác dự kiến hoàn thành vào quý II/2025 cũng có nguy cơ không đảm bảo tiến độ, làm tăng rủi ro về tiến độ của Dự án OPDOW.

Năm 2023, các đơn vị đã ứng ngân sách riêng để thực hiện Dự án OPDOW với tổng số tiền 336,34 triệu zloty. Nguyên nhân do Thỏa thuận vay vốn giữa nước Cộng hòa Ba Lan và Ngân hàng Thế giới chậm ký kết khiến giải ngân vốn cho Dự án chậm so với dự kiến. Một số đơn vị sau 95 ngày mới nhận lại được khoản tiền đã ứng sau khi Thỏa thuận được ký kết. Cũng trong năm 2023, tiến độ thanh toán nhiều khoản nợ của Dự án rất chậm. NIK chỉ ra rằng, theo Bộ luật Dân sự, các nhà thầu có quyền khiếu nại về vấn đề này. Ngoài ra, việc không thanh toán đúng hạn các khoản nợ có thể ảnh hưởng đến chất lượng dịch vụ của Dự án và nhiều rủi ro khác.

Hạn chế rủi ro để đảm bảo tiến độ Dự án

Giá trị ước tính của Dự án chống lũ sông Odra-Vistula lên tới hơn 5,23 tỷ zloty. Số tiền khổng lồ này được đầu tư nhằm đảm bảo và tăng cường công tác chống lũ cho các khu vực, cho người dân sinh sống tại các vùng trung lưu, hạ lưu sông Odra và thượng lưu sông Vistula. NIK đã tập trung kiểm toán báo cáo tài chính Dự án OPDOW, đặc biệt xem xét các khoản chi tiêu của những đơn vị thực hiện Dự án, tổng cộng là 1,04 tỷ zloty.

Vistula là sông lớn nhất Ba Lan với chiều dài 1.047 km, nơi rộng nhất của sông là 1,5 km. Có 75 thành phố, thị trấn, nhiều ngôi làng nhỏ cùng 55 khu bảo tồn thiên nhiên thuộc lưu vực sông Vistula. Odra là sông lớn thứ 2, tổng chiều dài là 855 km, trong đó, 742 km chảy qua Ba Lan. Có 28 thành phố, 7 công viên quốc gia thuộc lưu vực sông Odra. Hai con sông này và các nhánh của chúng là những hành lang đa dạng sinh học rất quan trọng đối với toàn bộ khu vực châu Âu.

Qua kiểm toán, NIK nhận thấy các khoản chi phí thực hiện Dự án OPDOW phù hợp với các mục tiêu được nêu trong Thỏa thuận vay vốn ký kết giữa nước Cộng hòa Ba Lan và Ngân hàng Thế giới. Các khoản chi phí được kiểm toán phù hợp với các nguyên tắc thực hiện Dự án; số liệu đưa vào báo cáo tài chính năm 2023 khá đầy đủ. Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện Dự án, công tác quản lý tài chính để xảy ra những sai sót và tồn đọng nhiều vấn đề. Những phát hiện kiểm toán trên được đánh giá là rất nghiêm trọng, có thể ảnh hưởng lớn tới tiến độ, kết quả thực hiện Dự án.

Dựa trên các phát hiện kiểm toán, NIK đã đưa ra một số khuyến nghị, đặc biệt cảnh báo tất cả các đơn vị tham gia thực hiện Dự án OPDOW cần theo dõi sát sao việc thay đổi thời hạn hoàn thành nhiệm vụ của mỗi cơ quan để hạn chế tối đa rủi ro có thể xảy ra. Bên cạnh đó, Ban chỉ đạo và các đơn vị khác tham gia tài trợ cho các nhiệm vụ của Dự án OPDOW cần đảm bảo việc rút ngắn quá trình giải ngân để Dự án ổn định nguồn tài chính và tiến độ.

Đại diện Ban chỉ đạo thực hiện Dự án OPDOW cho biết, ngay trong quá trình NIK kiểm toán, một số đơn vị đã tiến hành khắc phục những sai sót, tồn đọng mà các kiểm toán viên đã chỉ ra. Báo cáo kiểm toán chính thức đã được gửi đến một số đơn vị để xem xét thêm, trong đó có Ngân hàng Thế giới./.    

(Theo NIK và tổng hợp)

YẾN NHI