Khắc phục tình trạng thiếu thuốc, chậm thanh toán chi phí khám, chữa bệnh bảo hiểm y tế

Nhiều giải pháp tháo gỡ khó khăn trong đấu thầu thuốc

Chiều 11/11, chất vấn Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan, đại biểu Nguyễn Thị Thủy (Đoàn Bắc Kạn) cho biết, các cơ sở y tế vẫn còn khó khăn trong đấu thầu thuốc, người dân đi khám bệnh xong nhưng chưa mua được thuốc tại các nhà thuốc bệnh viện, ảnh hưởng đến việc điều trị. Đại biểu đề nghị Bộ trưởng Bộ Y tế cho biết vướng mắc này do đâu và bao giờ sẽ được giải quyết?

Trả lời vấn đề này, Bộ trưởng Bộ Y tế cho biết, trong thời gian qua, Quốc hội, Chính phủ đã có nhiều giải pháp để tháo gỡ vấn đề thiếu thuốc. Đặc biệt, Luật Đấu thầu năm 2023 đã đưa ra rất nhiều chính sách để tháo gỡ cho việc mua sắm, đấu thầu thuốc tại các cơ sở y tế.

Về nhà thuốc bệnh viện, Bộ trưởng nêu rõ: Nhà thuốc bệnh viện do bệnh viện quản lý và tổ chức mua lẻ để bán cho người dân khi có nhu cầu, không liên quan đến tiền ngân sách hay Quỹ Bảo hiểm y tế.

Trước đây, việc mua sắm hoàn toàn do bệnh viện quyết định. Tuy nhiên, Luật Đấu thầu 2023 quy định nhà thuốc bệnh viện cũng phải đấu thầu mua sắm thuốc. Chính vì vậy, các nhà thuốc bệnh viện đang gặp khó khăn trong vấn đề mua sắm.

Tiếp thu ý kiến của các cơ sở, hiện nay,  Luật Dược sửa đổi (sẽ được Quốc hội bấm nút thông qua vào cuối Kỳ họp thứ 8 này) đã giải quyết được vấn đề liên quan đến nhà thuốc bệnh viện. Theo đó, sẽ giao lại quyền chủ động trong vấn đề mua sắm của nhà thuốc bệnh viện cho các cơ sở y tế và đảm bảo công khai, minh bạch. Trên cơ sở đó sẽ cung cấp thêm được nguồn thuốc phục vụ cho người dân.

Tranh luận về vấn đề thiếu thuốc, vật tư y tế, đại biểu Tô Văn Tám (Đoàn Kon Tum) cho rằng, thời gian trước, có những điểm nghẽn về mặt pháp luật. Vừa qua, Chính phủ, Quốc hội đã có nhiều cố gắng trong tháo gỡ những điểm nghẽn đó. Ví dụ đã có Luật Đấu thầu 2023, Luật Khám bệnh, chữa bệnh 2023, Nghị định số 96/2023/NĐ-CP…

Tuy nhiên, theo đại biểu, tình trạng thiếu thuốc như đại biểu Nguyễn Thị Thủy chất vấn vẫn diễn ra. "Vậy phải chăng còn một số bộ phận thiếu tinh thần trách nhiệm trong việc thực hiện đấu thầu của các cơ sở y tế. Nếu có, Bộ trưởng đã xử lý như thế nào?” - đại biểu Tô Văn Tám đặt câu hỏi.

Trả lời vấn đề đại biểu nêu, Bộ trưởng Đào Hồng Lan thông tin, việc tổ chức đấu thầu thuốc, vật tư y tế phân làm 3 cấp (tập trung tại Bộ Y tế, cấp tỉnh do các địa phương tổ chức và các cơ sở y tế). Quốc hội đã tháo gỡ nhiều vướng mắc, đặc biệt năm 2024, Luật Đấu thầu có hiệu lực nhưng cũng là năm đầu tiên triển khai quy định mới và Bộ Y tế thường xuyên có văn bản hướng dẫn.

Thông qua nắm bắt, Bộ Y tế nhận thấy, do văn bản quy định mới nên việc bố trí nhân lực để triển khai thực hiện còn khó khăn. Để giải quyết việc này, ngoài tập huấn cho cán bộ y tế thì Bộ Y tế đang xây dựng cẩm nang đấu thầu thuốc và sẽ hướng dẫn từng bước để địa phương có đủ năng lực triển khai thực hiện.

“Thực tiễn cũng có cán bộ chưa dám nghĩ dám làm, nên quá trình triển khai đấu thầu thuốc, vật tư y tế còn khó khăn. Bộ Y tế đã có Chỉ thị gửi các cơ sở khám, chữa bệnh cũng như trình Thủ tướng Chính phủ ban hành Chỉ thị số 24 quy định trách nhiệm của người đứng đầu cơ sở khám chữa bệnh phải thực hiện đầy đủ trách nhiệm liên quan đến việc đảm bảo thuốc, trang thiết bị vật tư y tế.

Tuy nhiên, để khắc phục vấn đề này, người đứng đầu ngành Y tế mong giám đốc các cơ sở khám, chữa bệnh tập trung triển khai thực hiện nhiệm vụ này để đảm bảo thuốc khám, chữa bệnh cho người dân.

Bệnh viện “vừa khó vừa bị treo nợ”

Đại biểu Hoàng Thị Thanh Thúy (Đoàn Tây Ninh) nêu, việc chậm thanh toán chi phí bảo hiểm y tế cho các bệnh viện mặc dù kiến nghị nhiều năm nhưng vẫn chưa được xử lý dứt điểm, gây khó khăn cho công tác khám, chữa bệnh và ảnh hưởng đến cả việc đấu thầu thuốc.

Theo đại biểu, tình trạng thiếu thuốc vừa qua do khó khăn về tài chính, Bộ Y tế đã có hướng dẫn nhưng thực tế vẫn chưa tháo gỡ được những vướng mắc của nhiều địa phương trong cả nước. Do đó, các bệnh viện hiện nay vừa khó và vừa bị treo nợ.

Trước thực tế trên, đại biểu đề nghị Bộ trưởng có cam kết nỗ lực cùng với Bảo hiểm xã hội Việt Nam tháo gỡ vấn đề trên cho các bệnh viện, nếu cần thì đề xuất cơ chế đặc thù để xử lý dứt điểm tình trạng trên.

Về vấn đề này, Bộ trưởng Đào Hồng Lan nêu rõ, nội dung này đã được Chính phủ chỉ đạo, ban hành Nghị định số 75/2023/NĐ-CP để giải quyết tình trạng này.

Thời gian qua, Bộ Y tế đã phối hợp với cơ quan Bảo hiểm xã hội Việt Nam đã giải quyết được phần nợ đọng là trên 11.000 tỷ đồng. Hiện nay, Bảo hiểm xã hội Việt Nam cũng đang phối hợp với các địa phương để phân bổ cho các cơ sở y tế để giải quyết vấn đề nợ đọng.

Bộ trưởng cho rằng, số tiền nợ đọng này nếu được gửi lại cho các cơ sở y tế theo quy định thì đây là một nguồn lực rất lớn để các cơ sở y tế đảm bảo được điều kiện mua thuốc, đấu thầu thuốc. Bởi trong thời gian qua, rất nhiều cơ sở y tế nợ đọng nên các doanh nghiệp không mặn mà bán thuốc cho cơ sở y tế công lập.

Đ. KHOA