Cân nhắc việc đánh thuế tiêu thụ đặc biệt với điều hòa nhiệt độ

Điều hòa nhiệt độ không còn là mặt hàng xa xỉ

Theo quy định hiện hành, điều hòa nhiệt độ công suất từ 90.000 BTU trở xuống phải chịu thuế suất thuế tiêu thụ đặc biệt 10%. Tại Dự thảo Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt (sửa đổi) trình Quốc hội tại Kỳ họp thứ 8, Chính phủ đề xuất tiếp tục giữ nguyên nội dung này.

Tuy nhiên, qua thảo luận, nhiều đại biểu Quốc hội đề nghị cân nhắc bỏ quy định này.

Đại biểu Hoàng Văn Cường (Đoàn TP. Hà Nội) phân tích, Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt (sửa đổi) để điều chỉnh hành vi của người tiêu dùng, không khuyến khích tiêu dùng các hàng hóa xa xỉ hoặc hạn chế sản phẩm có hại cho sức khỏe cá nhân, có hại cho môi trường, cộng đồng xã hội. Vì vậy, khi ban hành Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt thì tác động là phải thay đổi hành vi, còn nếu không thay đổi hành vi thì Luật không đạt được. Với nguyên lý như vậy, đại biểu Hoàng Văn Cường nhận thấy, một số đề xuất trong Dự thảo Luật còn có điểm chưa hợp lý.

Trong đó, về áp thuế tiêu thụ đặc biệt đối với điều hòa nhiệt độ, nếu quy định tăng thuế lên 10% thì người dân vẫn dùng điều hòa và không thay đổi hành vi, không chuyển sang tiêu dùng sản phẩm khác được. Vì vậy, đối với các sản phẩm thiết yếu, đại biểu cho rằng, không nên áp thuế tiêu thụ đặc biệt.

Cùng quan điểm, đại biểu Trương Trọng Nghĩa (Đoàn TP. Hồ Chí Minh) đề nghị không áp dụng thuế tiêu thụ đặc biệt đối với máy điều hòa. Bởi đây là sản phẩm giúp người dân có được điều kiện sống tốt hơn, đặc biệt là cho sức khỏe của người già và trẻ em. Thay vì đánh thuế, đại biểu cho rằng, nên hướng dẫn người dân cách sử dụng máy điều hòa hợp lý.

Đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga (Đoàn Hải Dương) cũng cho rằng, quy định về đối tượng chịu thuế tiêu thụ đặc biệt là điều hòa nhiệt độ hiện nay đã không còn phù hợp. Theo đại biểu, điều hòa nhiệt độ hiện nay được sử dụng như một thiết bị thiết yếu do sự biến đổi của khí hậu và sự phát triển của đời sống kinh tế - xã hội. Hầu hết các gia đình hiện nay đều sử dụng điều hòa nhiệt độ, ngay cả các phòng trọ cho đối tượng có thu nhập thấp, cho sinh viên thuê cũng đều trang bị điều hòa nhiệt độ. Điều đó cho thấy đây không còn là mặt hàng được coi là xa xỉ dành cho đối tượng có thu nhập cao nữa. Vì vậy, Cơ quan soạn thảo nên cân nhắc bỏ quy định này.

Sẽ sửa đổi, bổ sung các sản phẩm điều hòa chịu hoặc không chịu thuế suất

Theo đại biểu Hà Sỹ Đồng (Đoàn Quảng Trị), “Việt Nam có lẽ là quốc gia duy nhất trên thế giới đánh thuế tiêu thụ đặc biệt đối với điều hòa nhiệt độ”. Theo đại biểu, các nước khác kiểm soát điều hòa theo 2 khía cạnh khác: Một là kiểm soát dung môi làm lạnh. Hai là mức tiêu thụ điện năng.

Hiện nay, Việt Nam đã có quy định kiểm soát dung môi làm lạnh theo hướng giảm hạn ngạch nhập khẩu các dung môi làm lạnh gây tác động tiêu cực đến tầng ozone và gây hiệu ứng nhà kính.

Theo đại biểu Đồng, Việt Nam cũng có quy định về hiệu suất năng lượng đối với điều hòa nhiệt độ và ngày càng theo hướng tăng hiệu suất năng lượng tối thiểu. Do đó, đại biểu đề nghị nên bãi bỏ thuế tiêu thụ đặc biệt đối với điều hòa nhiệt độ.

Đại biểu Nguyễn Thị Lệ Thủy (Đoàn Bến Tre) cũng đề nghị xem xét lại việc tiếp tục đưa mặt hàng điều hòa công suất dưới 90.000 BTU vào nhóm các sản phẩm chịu thuế tiêu thụ đặc biệt. Trường hợp vẫn tiếp tục duy trì mặt hàng này, đại biểu đề nghị chỉ áp thuế tiêu thụ đặc biệt đối với các loại điều hòa sử dụng chất làm lạnh chứa HCFC (Hydrofluorocarbon, là môi chất lạnh thường được sử dụng trong các thiết bị điều hòa không khí) để khuyến khích sử dụng công nghệ thân thiện với môi trường.

“Bên cạnh đó, để bảo đảm tính công bằng giữa các sản phẩm điều hòa, đề nghị Cơ quan soạn thảo bổ sung thêm đánh giá về việc chưa thu thuế tiêu thụ đặc biệt đối với điều hòa có công suất lớn hơn 90.000 BTU” - đại biểu Nguyễn Thị Lệ Thủy nói.

Giải trình làm rõ vấn đề này, Phó Thủ tướng Hồ Đức Phớc khẳng định, trên thế giới còn nhiều nước áp thuế với điều hòa nhiệt độ như: Hàn Quốc, Na Uy, Tây Ban Nha, Anh… quy định điều hòa dưới 27 độ thì phải đánh thuế.

Tuy nhiên, Phó Thủ tướng đồng tình ý kiến đại biểu và cho biết sẽ tiếp thu, sửa đổi, bổ sung cho phù hợp. Theo đó, Cơ quan soạn thảo Luật sẽ rà soát, sửa đổi, bổ sung quy định các sản phẩm điều hòa chịu thuế hoặc không chịu thuế suất.

“Ví dụ, với điều hòa dùng năng lượng tái tạo từ điện mặt trời, điện gió hay điện khí Hydro sẽ không chịu thuế tiêu thụ đặc biệt. Còn với mặt hàng điều hòa nói chung, do đây là mặt hàng tiêu thụ lượng điện hóa thạch rất lớn, sẽ ảnh hưởng đến biến đổi khí hậu và có một số chất gây tác hại cho tầng ôzne nên sẽ áp dụng đánh thuế” - Phó Thủ tướng Hồ Đức Phớc nhấn mạnh.

Đ. KHOA