Ủy ban Thường vụ Quốc hội thống nhất giảm 30% tiền thuê đất năm 2024

Sáng 11/3, tiếp tục chương trình Phiên họp thứ 43, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã cho ý kiến về việc giảm tiền thuê đất năm 2024 và việc ban hành Nghị định của Chính phủ quy định việc giảm tiền thuê đất năm 2024.

Đề xuất giảm 30% tiền thuê đất phải nộp của năm 2024

Trình bày Tờ trình về việc xin ý kiến việc giảm tiền thuê đất năm 2024 và việc ban hành Nghị định của Chính phủ quy định việc giảm tiền thuê đất năm 2024, Thứ trưởng Bộ Tài chính Bùi Văn Khắng cho biết, thời gian qua để tháo gỡ khó khăn do ảnh hưởng của dịch Covid-19 và góp phần phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội, Chính phủ đã ban hành các nghị định giảm tiền thuê đất trong các năm từ 2020-2023.

Số tiền thuê đất được giảm theo các quyết định của Thủ tướng Chính phủ năm 2020-2023 trung bình là 2.890 tỷ đồng, còn từ 2021-2023 là 3.734 tỷ đồng/năm, qua đó góp phần hỗ trợ cho doanh nghiệp, tổ chức, hộ gia đình, cá nhân trong hoạt động sản xuất, kinh doanh.

Với năm 2024, từ tình hình thực tế trong và ngoài nước dự báo còn nhiều khó khăn, Chính phủ đề nghị giảm 30% tiền thuê đất để có thêm nguồn lực hỗ trợ doanh nghiệp, người dân ứng phó với những khó khăn, thách thức trong thời gian tới, đồng thời hỗ trợ các tổ chức, cá nhân tại địa phương bị ảnh hưởng bởi thiên tai, biến đổi khí hậu.

Dự kiến số tiền thuê đất giảm theo dự thảo nghị định khoảng 4.000 tỷ đồng (tương đương số tiền thuê đất giảm năm 2023), tương ứng với 0,26% tổng thu ngân sách nhà nước một năm và 9% số thu ngân sách nhà nước từ tiền thuê đất một năm.

Thứ trưởng Bùi Văn Khắng khẳng định, dự toán thu ngân sách năm 2024 đã đạt và vượt. Vì vậy, số tiền thuê đất giảm theo chính sách này không ảnh hưởng đáng kể đến số thu ngân sách nhà nước nói chung, nhưng sẽ tác động lớn tới việc phục hồi và phát triển sản xuất kinh doanh của tổ chức, cá nhân, hộ gia đình, doanh nghiệp.

Từ đó tăng thu ngân sách từ thuế như thuế thu nhập cá nhân, thuế thu nhập doanh nghiệp để bù đắp số giảm thu do giảm tiền thuê đất.

Căn cứ theo quy định tại khoản 2 Điều 157 Luật Đất đai năm 2024: “Chính phủ quy định các trường hợp khác được miễn, giảm tiền sử dụng đất, tiền thuê đất chưa được quy định tại khoản 1 Điều này sau khi được sự đồng ý của Ủy ban Thường vụ Quốc hội"; Chính phủ trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội đồng ý đối với việc giảm tiền thuê đất năm 2024 (theo mức giảm 30% tiền thuê đất phải nộp của năm 2024) để Chính phủ ban hành Nghị định quy định việc giảm tiền thuê đất năm 2024 theo thẩm quyền.

Làm rõ tác động của việc giảm nguồn thu ngân sách nhà nước

Thẩm tra Tờ trình của Chính phủ, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính Phan Văn Mãi nêu rõ, đa số ý kiến trong Ủy ban Kinh tế và Tài chính nhất trí sự cần thiết tiếp tục giảm tiền thuê đất năm 2024 theo đề nghị của Chính phủ.

Cơ quan thẩm tra cho rằng, việc Chính phủ trình UBTVQH xem xét, cho ý kiến đồng ý trước khi Chính phủ ban hành Nghị định quy định việc giảm tiền thuế đất đối với các trường hợp khác được quy định tại khoản 2 Điều 157 của Luật Đất đai năm 2024 là đúng thẩm quyền.

Đa số ý kiến trong Ủy ban Kinh tế và Tài chính cũng chỉ rõ, theo quy định tại khoản 2 Điều 157 của Luật Đất đai năm 2024: “Chính phủ quy định các trường hợp khác được miễn, giảm tiền sử dụng đất, tiền thuê đất chưa được quy định tại khoản 1 Điều này sau khi được sự đồng ý của Ủy ban Thường vụ Quốc hội” và khoản 4 Điều 157 giao “Chính phủ quy định chi tiết”. Do đó, UBTVQH chỉ cho ý kiến về các trường hợp được miễn, giảm khác mà chưa được quy định tại khoản 1 Điều 157, việc quy định mức giảm, ban hành Nghị định thuộc thẩm quyền của Chính phủ.

Cơ quan thẩm tra cũng lưu ý, năm tài khóa 2024 đã kết thúc, đến ngày 25/02/2025 Chính phủ mới trình UBTVQH cho ý kiến về việc giảm tiền thuê đất năm 2024 là chậm, khó khăn trong việc thu, nộp, hoàn tiền thuê đất hoặc phạt chậm nộp đối với các trường hợp chậm nộp tiền thuê đất trong năm 2024 của các đối tượng sử dụng đất.

Ngoài ra, khi giảm tiền thuê đất sẽ làm giảm chi phí, tăng thu nhập chịu thuế thu nhập doanh nghiệp tương ứng với số tiền được giảm tiền thuê đất, qua đó tăng thuế thu nhập doanh nghiệp phải nộp năm 2024. Như vậy các doanh nghiệp cũng phải kê khai, điều chỉnh lại Báo cáo thuế, Báo cáo tài chính năm 2024 cả tiền thuê đất và thuế thu nhập doanh nghiệp.

Do đó, Ủy ban Kinh tế và Tài chính và Thường trực Ủy ban Văn hóa và Xã hội đề nghị Chính phủ chỉ đạo làm rõ tác động của việc giảm nguồn thu ngân sách nhà nước, cũng như việc xử lý các vấn đề trên khi thực hiện chính sách giảm tiền thuê đất năm 2024 trong năm 2025.

Giải trình làm rõ thêm vấn đề này, Thứ trưởng Bùi Văn Khắng cho biết, trong năm 2024, do doanh nghiệp gặp khó khăn nên Chính phủ đã quyết định gia hạn nộp tiền thuê đất của năm 2024 tới hết 31/12/2024. Đến thời điểm này, cơ bản các đối tượng vẫn chưa nộp tiền thuê đất nên việc thực hiện giảm thuế không gây khó khăn, vướng mắc trong tổ chức thực hiện. Với một số tổ chức, doanh nghiệp đã nộp rồi thì sẽ được khấu trừ vào tiền nộp thuế đất năm tiếp theo.

Qua thảo luận, UBTVQH thống nhất việc giảm tiền thuê đất năm 2024 và việc ban hành Nghị định của Chính phủ quy định việc giảm tiền thuê đất năm 2024. Việc Chính phủ trình nội dung này phù hợp với khoản 2, Điều 157 của Luật Đất đai năm 2024.

Kết luận nội dung Phiên họp, Phó Chủ tịch Quốc hội Vũ Hồng Thanh nêu rõ, chính sách giảm tiền thuê đất có tác động rất lớn tới phục hồi, phát triển kinh tế, hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp và người dân. UBTVQH đề nghị Chính phủ chịu trách nhiệm về nội dung đề xuất, tính chính xác của thông tin, số liệu báo cáo, sự cần thiết trong việc xây dựng, ban hành Nghị định của Chính phủ quy định việc giảm tiền cho đất năm 2024 bảo đảm tuân thủ quy định của pháp luật; chỉ đạo xử lý các khó khăn, vướng mắc trong việc thu, nộp, hoàn tiền thuê đất hoặc phạt chậm nộp đối với các trường hợp chậm nộp tiền thuê đất trong năm 2024 của các đối tượng được giảm tiền thuê đất…

Tại Phiên họp, với 100% Ủy viên UBTVQH có mặt biểu quyết tán thành, UBTVQH đã đồng ý Chính phủ ban hành Nghị định quy định chi tiết việc giảm tiền thuê đất năm 2024.

Đ. KHOA