Hoàn thiện chính sách hỗ trợ giải quyết việc làm cho người dân tộc thiểu số
Xã hội - Ngày đăng : 18:04, 14/04/2025
Hỗ trợ đào tạo nghề gắn với tạo việc làm cho thanh niên người dân tộc thiểu số
Nhằm thúc đẩy tạo việc làm theo hướng bền vững, so với Luật Việc làm hiện hành, Dự thảo Luật Việc làm (sửa đổi) đã sửa đổi quy định hỗ trợ tạo việc làm mới, duy trì, mở rộng việc làm thông qua Ngân hàng Chính sách xã hội từ nguồn vốn cho vay giải quyết việc làm, quy định cho vay hỗ trợ đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng. Đồng thời, Dự thảo Luật bổ sung chính sách hỗ trợ việc làm cho người cao tuổi và làm rõ hơn chính sách hỗ trợ việc làm cho thanh niên. Viêc bổ sung các quy định trên nhằm hoàn thiện cơ sở pháp lý, đảm bảo tính đồng bộ, thống nhất của pháp luật, góp phần tăng cường nguồn vốn và nâng cao hiệu quả cho vay giải quyết việc làm
Về nội dung này, cơ quan thẩm tra đề nghị Cơ quan soạn thảo tiếp tục nghiên cứu, đánh giá để bảo đảm khả năng thực hiện, nhất là nguồn vốn cho vay ở địa phương để hỗ trợ người lao động đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng; tiếp tục rà soát để quy định về nguồn vốn cho vay từ ngân sách nhà nước thống nhất với quy định của Luật Ngân sách nhà nước và các luật khác có liên quan; quy định các nguyên tắc cơ bản để hỗ trợ thanh niên lập nghiệp, khởi nghiệp; hỗ trợ việc làm cho thanh niên, người cao tuổi.
Cơ quan thẩm tra cũng đề nghị tiếp tục nghiên cứu, đề xuất các chính sách để phát triển nguồn nhân lực dân tộc thiểu số nhằm giải quyết việc làm và tạo việc làm bền vững thông qua chương trình đào tạo, bồi dưỡng, nâng cao trình độ, kỹ năng nghề dành cho đồng bào dân tộc thiểu số.
Đồng tình quan điểm trên, đại biểu Quốc hội (ĐBQH) Trần Nhật Minh (Đoàn ĐBQH tỉnh Nghệ An) cho biết, chính sách hỗ trợ giải quyết việc làm cho người dân tộc thiểu số là một trong những vấn đề được nhiều cử tri quan tâm. Theo kết quả điều tra, thu thập thông tin về thực trạng kinh tế - xã hội của 53 dân tộc thiểu số năm 2019 của Tổng cục Thống kê, cả nước có gần 4 triệu lao động dân tộc thiểu số nhưng tỷ lệ qua đào tạo nghề chủ yếu là sơ cấp, nghề dưới 3 tháng chỉ chiếm khoảng 3%, tương đương khoảng 120.000 lao động.
Ở khu vực trung du, miền núi phía Bắc, bình quân khoảng 100 lao động chỉ có 19 người đã qua đào tạo. Khu vực Tây Nguyên và đồng bằng sông Cửu Long còn thấp hơn, chỉ khoảng 13 đến 16 người/100 lao động đã qua đào tạo. “Đại đa số chưa được qua đào tạo nên lao động dân tộc thiểu số chủ yếu làm việc đơn giản, thu nhập thấp” - đại biểu chỉ ra thực tế.
Từ thực trạng trên, góp ý về đối tượng vay vốn hỗ trợ tạo việc làm, duy trì, mở rộng việc làm, đại biểu Trần Nhật Minh đề nghị bổ sung đối tượng doanh nghiệp nhỏ và vừa, hợp tác xã, tổ hợp tác xã, hộ kinh doanh có cơ sở sản xuất, kinh doanh đóng tại địa bàn đặc biệt khó khăn, xã đặc biệt khó khăn ở vùng bãi ngang, ven biển và hải đảo để tránh bỏ sót trường hợp tổ chức, đơn vị có sử dụng lao động là người dân tộc thiểu số nhưng không đủ số lượng để được hưởng chính sách này.
Đặc biệt đại biểu Trần Nhật Minh đề nghị bổ sung thanh niên người dân tộc thiểu số vào các đối tượng được thụ hưởng chính sách hỗ trợ việc làm cho thanh niên.
Đại biểu chỉ rõ, một trong những hạn chế của công tác giải quyết việc làm cho người dân tộc thiểu số là công tác đào tạo nghề, giải quyết việc làm, nhất là nghề phi nông nghiệp. Việc làm tại chỗ hiệu quả còn thấp, việc kết nối đào tạo nghề với giải quyết việc làm hiệu quả chưa cao. Nhiều lao động đã được đào tạo nhưng chưa tìm được việc làm hoặc làm những công việc không phù hợp với ngành nghề được đào tạo. Do đó, theo đại biểu, ngoài việc hỗ trợ đào tạo nghề, cần có sự hỗ trợ về tạo việc làm cho thanh niên là người dân tộc thiểu số.
Chính sách này cũng nhằm thể chế hóa Kết luận 65 ngày 30/10/2019 của Bộ Chính trị và Nghị quyết số 19 ngày 16/6/2002 của Trung ương về nội dung tạo việc làm, đào tạo nghề đối với nông dân, cư dân nông thôn, thanh niên dân tộc thiểu số, trong đó nêu có chính sách giải quyết việc làm đối với thanh niên dân tộc thiểu số sau khi tốt nghiệp đại học, cao đẳng và đào tạo nghề - đại biểu Trần Nhật Minh nêu rõ.
Bảo đảm công bằng trong tiếp cận vay vốn hỗ trợ tạo việc làm
Cùng quan tâm đến vấn đề này, đại biểu Chu Thị Hồng Thái (Đoàn ĐBQH tỉnh Lạng Sơn) đề nghị bổ sung đối tượng được vay vốn hỗ trợ tạo việc làm, duy trì và mở rộng việc làm là người lao động thuộc hộ cận nghèo, hộ mới thoát nghèo, hộ có mức sống trung bình là người dân tộc thiểu số. Theo đại biểu, đây là những đối tượng rất khó khăn, có nhu cầu vay vốn lớn nhưng rất khó tiếp cận với các ngân hàng thương mại vì cần tài sản đảm bảo hoặc không đáp ứng được việc chi trả lãi.
Dẫn Tờ trình của Chính phủ, đại biểu nhấn mạnh quan điểm, chủ trương xuyên suốt của Đảng về mục tiêu giải quyết việc làm bền vững, chất lượng phát triển nguồn nhân lực là 1 trong 3 khâu đột phá chiến lược và hỗ trợ phát triển thị trường lao động, cụ thể là tạo sinh kế việc làm, định canh, định cư vững chắc cho đồng bào dân tộc thiểu số, nhất là vùng xa, vùng sâu, vùng biên giới. Do vậy, đại biểu Chu Thị Hồng Thái đề nghị bổ sung đối tượng người lao động sinh sống tại các xã biên giới vào đối tượng được hưởng chính sách vay vốn hỗ trợ tạo việc làm.
Đại biểu Nguyễn Minh Tâm (Đoàn ĐBQH tỉnh Quảng Bình) cũng đề nghị cần rà soát để bổ sung thêm các đối tượng được hưởng chính sách vay vốn hỗ trợ tạo việc làm để đảm bảo tính công bằng. Theo đó, đại biẻue đề nghị nghiên cứu mở rộng đối tượng đối với người lao động là người dân tộc thiểu số và người lao động đang sinh sống tại vùng dân tộc thiểu số, miền núi, vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn.
Trong khi đó, đại biểu Chau Chắc (Đoàn ĐBQH tỉnh An Giang) đề nghị bổ sung đối tượng vay vốn hỗ trợ tạo việc làm, duy trì, mở rộng việc làm là "doanh nghiệp nhỏ và vừa, hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã, tổ hợp tác, hộ kinh doanh tạo việc làm cho người lao động ở khu vực nông thôn thuộc đối tượng được vay vốn hỗ trợ, tạo việc làm, duy trì, mở rộng việc làm với mức lãi suất thấp hơn”; giúp đối tượng trên có điều kiện tốt hơn để tạo công ăn việc làm ở nông thôn, giúp nông thôn ngày càng phát triển, hạn chế tình trạng ly nông không ly hương, hạn chế tình trạng di cư như hiện nay vào các thành phố lớn, giảm áp lực cho các thành phố lớn. Đồng thời, bổ sung đối tượng người lao động thuộc hộ nghèo, dân tộc Kinh ở địa bàn xã bãi ngang được vay vốn, tạo việc làm với lãi suất thấp hơn./.