Anh: Tập trung giải bài toán củng cố tài chính cho các địa phương

Các dịch vụ công bị ảnh hưởng do thiếu kinh phí

Báo cáo của NAO UK có tiêu đề: “Tính bền vững về tài chính của chính quyền các địa phương”, đánh giá hiệu quả của hệ thống tài chính hiện tại tại các địa phương trong việc hỗ trợ thực hiện các chương trình cải cách của Bộ Nhà ở, Cộng đồng và Chính quyền địa phương (MHCLG).

NAO UK phản ánh, người dân tại nhiều địa phương ngày càng khó tiếp cận các dịch vụ công cộng vì nhu cầu vượt quá các nguồn lực. Các yêu cầu về dịch vụ xã hội dành cho người trưởng thành từ giai đoạn 2015-2016 đến 2023-2024 đã tăng 15%, nhưng chỉ thêm 2% người dân có thể tiếp cận được dịch vụ hỗ trợ.

Báo cáo của NAO UK đã chỉ ra những bằng chứng cho thấy, khi tiếp cận các dịch vụ, nhu cầu của người dân không được đáp ứng tốt. Đồng thời, danh sách người dân phải chờ đợi để được hỗ trợ đã tăng lên đáng kể, gần 79.000 người phải chờ hơn 6 tháng để được hỗ trợ (trong khoảng thời gian trên). Trong 3 năm gần đây, khiếu nại của công chúng đối với chính quyền địa phương và các cơ quan thanh tra của Quốc hội phụ trách lĩnh vực chăm sóc xã hội đều tăng.

MHCLG nhấn mạnh tầm quan trọng của các dịch vụ phòng ngừa, tuy nhiên, áp lực tài chính trước mắt đang hạn chế khả năng đầu tư của các chính quyền địa phương, buộc họ phải chi ít hơn cho các dịch vụ này. Điển hình, từ giai đoạn 2015-2016 đến 2023-2024, chi tiêu cho các dịch vụ phòng ngừa giảm từ 3,2 tỷ Bảng xuống 2,8 tỷ Bảng.

Cần xây dựng các giải pháp dài hạn, hiệu quả

Để giúp chuyển hướng chi tiêu sang dịch vụ phòng ngừa, trong tháng 02/2025, Chính phủ đã xác nhận khoản tài trợ mới trị giá 270 triệu Bảng dành cho các dịch vụ phòng ngừa. Các chính quyền địa phương đã được cấp một số khoản tiền để giúp cân bằng ngân sách, ví dụ, 880 triệu Bảng tiền quỹ bổ sung cho dịch vụ xã hội dành cho đối tượng trẻ em; 1 tỷ Bảng hỗ trợ các nhu cầu giáo dục đặc biệt và người khuyết tật; 233 triệu Bảng hỗ trợ các dịch vụ dành cho người vô gia cư.

42 chính quyền địa phương ở Anh đã nhận được sự hỗ trợ tài chính đặc biệt, trong đó có 30 chính quyền địa phương nhận được hỗ trợ để cân bằng ngân sách trong giai đoạn 2025-2026. Chính phủ hiện đang xây dựng một giải pháp dài hạn nhưng các thỏa thuận hỗ trợ hiện tại sẽ kết thúc vào tháng 3/2026 khiến 43% chính quyền địa phương có nguy cơ rơi vào tình trạng “không thể cứu vãn” nếu không có hành động nào được thực hiện.

Chính phủ Anh đã thực hiện thỏa thuận tài chính tạm thời năm 2025-2026 để giúp ổn định và củng cố tính bền vững về tài chính của các địa phương; đồng thời cam kết sẽ xem xét thực hiện các thỏa thuận tài chính dài hạn vào năm 2026-2027.

Báo cáo của NAO UK nhấn mạnh, các khoản tiền và thỏa thuận bổ sung này có thể giúp hỗ trợ các dịch vụ trong ngắn hạn. Tuy nhiên, sự thiếu chắc chắn trong các chính quyền địa phương đã làm hạn chế khả năng lập kế hoạch dài hạn và khiến hiệu quả sử dụng ngân sách chưa cao. NAO UK cho rằng, các Hội đồng chi quá mức cho nhu cầu tài trợ cho giáo dục cần có biện pháp kịp thời để ngăn chặn những ảnh hưởng đến tình hình tài chính chung; đồng thời cảnh báo, những hỗ trợ ngắn hạn không thể giải quyết được áp lực tài chính cơ bản và có thể tạo ra rủi ro trong dài hạn.

NAO UK đã đưa ra một số khuyến nghị liên quan đến việc cải cách hoạt động, sử dụng tài trợ và tăng cường các dịch vụ của MHCLG. Theo đó, MHCLG được khuyến nghị cần khẩn trương xây dựng một phương pháp tiếp cận liên chính quyền để đạt được tính bền vững về tài chính của chính quyền địa phương; xây dựng một kế hoạch cải cách dịch vụ như một phần của quá trình đánh giá chi tiêu, nhằm giải quyết áp lực về tài chính và các nhu cầu đối với chính quyền địa phương; tập trung vào tính hiệu quả trong dài hạn và các ưu tiên rõ ràng giữa các địa phương.

Bên cạnh đó, MHCLG cần phối hợp với Bộ Tài chính, tập trung vào nhiệm vụ tìm hiểu cách thức đánh giá và khuyến khích tác động của các dịch vụ phòng ngừa để mang lại kết quả tốt hơn, từ đó, giúp cải thiện tính hiệu quả, hiệu lực và tính kinh tế tổng thể tại các địa phương./.

(Theo NAO UK)

YẾN NHI