Sierra Leone: Nhiều sai phạm tại Bộ Giáo dục, Khoa học và Công nghệ
Kiểm toán quốc tế - Ngày đăng : 10:45, 04/03/2019
(BKTO) - Vừa qua, Tổng Kiểm toán nước Cộng hòa Sierra Leone (Tây Phi) đã công bố một số báo cáo kiểm toán tổng kết tình hình hoạt động của các tổ chức, cơ quan công trong năm 2017. Trong số đó, Báo cáo kiểm toán xem xét hoạt động của Bộ Giáo dục, Khoa học và Công nghệ (MEST) nhận được nhiều quan tâm của dư luận khi đề cập đến nhiều sai phạm và các hoạt động thiếu minh bạch tại đây.
Gian lận tiền tài trợ và trốn thuế
Những sai phạm lớn được Báo cáo kiểm toán nêu ra tại MEST bao gồm: thường xuyên để xảy ra tình trạng bội chi các khoản trợ cấp tại các trường đại học, cao đẳng; không tuân thủ các quy định về đóng thuế cho Nhà nước; bất thường trong thanh toán nhiều khoản tiền lớn cho một số hãng dịch vụ tư vấn và một nhà thầu được cho là công ty thân quen của các lãnh đạo; nhiều giao dịch rút tiền từ ngân hàng không có các giấy tờ, chứng từ và hóa đơn hợp lệ…
Báo cáo kiểm toán dẫn trường hợp, vào tháng 10/2016, Chính phủ Sierra Leone và Đại học Công nghệ sáng tạo Limkokwing đã ký kết một Biên bản ghi nhớ về việc tài trợ chi phí cho 1.200 sinh viên, tuy nhiên, kế hoạch thực hiện đã không được công khai.
Theo Báo cáo, ngày 27/10/2016, MEST đã nhận được khoản tiền đợt 1 là 9,88 tỷ Sierra Leonean Leone (SLL), tương đương hơn 1,15 triệu USD, cho 600/1.200 sinh viên được Chính phủ tài trợ chi phí học tập tại Đại học Limkokwing trong năm học 2016-2017. Tuy nhiên, MEST đã thực hiện các giao dịch thanh toán lên tới 12,18 tỷ SLL cho trường gây ra khoản bội chi lên tới 2,3 tỷ SLL.
Một khoản thanh toán vượt mức khác cũng đã được trả cho các chuyên gia tư vấn và một nhà thầu thi công các công trình tại Trường Cao đẳng Vịnh Fourah tổng cộng 72,59 triệu SLL. Trường hợp khác, tổng số tiền 3,19 tỷ SLL được rút từ tài khoản của MEST tại Ngân hàng Nhà nước Sierra Leone không hề có các chứng từ thanh toán và các tài liệu liên quan như: hóa đơn, danh sách người nhận tiền, biên lai có các chữ ký hợp lệ.
Từ kết quả trên, Báo cáo kiểm toán khuyến nghị, các tập thể, cá nhân có liên quan cần sớm thực hiện các bước cần thiết để thu hồi các khoản thanh toán vượt mức, báo cáo quá trình thực hiện cũng như bổ sung các chứng từ, tài liệu để phục vụ công tác kiểm tra, kiểm toán.
Bên cạnh đó, Báo cáo cũng cho thấy, MEST đã không nộp các khoản thuế theo quy định của pháp luật lên tới hơn 84 triệu SLL cho Tổng cục Thuế. Cụ thể, Báo cáo kiểm toán đã chỉ ra tình trạng ăn bớt tiền thuế, cố tình nộp rút đi rất nhiều so với quy định và nhiều sai phạm khác trong quá trình nộp thuế; đồng thời, kêu gọi các cán bộ có liên quan cần báo cáo lại về số tiền thuế phải nộp theo quy định cũng như nộp bổ sung những khoản tiền còn thiếu.
Nhiều yếu kém, khuất tất trong quản lý, điều hành
Một vấn đề nhức nhối khác được Báo cáo kiểm toán chỉ ra là tình trạng nhiều nhân viên dù không còn công tác tại MEST vẫn có tên trong danh sách trả lương khiến ngân sách thất thoát nhiều khoản tiền lớn trong năm 2017.
Báo cáo dẫn trường hợp 9 nhân viên đã nghỉ hưu, được nhận sổ và lương hưu nhưng tên của họ vẫn còn trong bảng lương và các chứng từ thanh toán tiền lương của Bộ trong suốt năm 2017, tổng số tiền lương ngân sách phải trả cho những cái tên ảo này là 84,68 triệu SLL.
Mười một nhân viên khác đã đủ 60 tuổi để nghỉ hưu theo quy định của pháp luật Sierra Leone nhưng họ lại không được trao quyết định nghỉ hưu, vẫn tiếp tục có tên trong danh sách nhân viên biên chế của MEST và được nhận số tiền lương lên tới hơn 193 triệu SLL trong năm tài chính 2017.
Bên cạnh đó, Tổng Kiểm toán cũng nêu ra một số vấn đề tồn đọng tại MEST như: chất lượng cơ sở vật chất của nhiều trường thấp hơn nhiều so với tiêu chuẩn quy định làm suy yếu chất lượng giáo dục, công tác đảm bảo nguồn nước sạch chưa được chú trọng; tình trạng chênh lệch quá tải học sinh vẫn rất nan giải, có lớp học chỉ có 13 học sinh trong khi tại một số trường có lớp phải gánh tới 177 học sinh, điều này phản ảnh công tác quản lý yếu kém của các lãnh đạo ngành giáo dục.
Mặt khác, hoạt động kiểm toán định kỳ hầu như bị bỏ bê trong suốt nhiều năm, dẫn chứng là trong 3 năm, Bộ chỉ thực hiện 6 cuộc kiểm tra. Từ đây, Báo cáo kiểm toán khuyến nghị, MEST cần tăng cường công tác kiểm tra, giám sát, kiểm toán định kỳ để nắm bắt hoạt động của các cơ quan và các trường đại học, cao đẳng.
THANH XUYÊN
Theo Báo Kiểm toán số 09 ra ngày 28-02-2019