Phát triển đường sắt cần “mở ray” cho sự phát triển kinh tế
Pháp luật - Ngày đăng : 18:47, 13/06/2025
Đây là nhấn mạnh của Phó Chủ tịch Quốc hội Lê Minh Hoan tại Hội thảo "Góp ý hoàn thiện Dự thảo Luật Đường sắt (sửa đổi) theo Tờ trình bổ sung của Chính phủ", do Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường của Quốc hội phối hợp với Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) tổ chức, chiều 12/6.

Phát biểu tại Hội thảo, Phó Chủ tịch Quốc hội Lê Minh Hoan cho biết, đường sắt không chỉ là hạ tầng mà còn là một “mạch máu” của nền kinh tế, mạch nguồn của sự hội nhập, sợi dây liên kết giữa văn hóa, con người, tài nguyên giữa các vùng, miền.
Nêu vấn đề như vậy, Phó Chủ tịch Quốc hội chỉ rõ, phát triển đường sắt cần có tầm nhìn, cần gắn với quy hoạch vùng, chuyển dịch cơ cấu kinh tế, bảo vệ môi trường, phát triển sinh thái.
“Trong phát triển hạ tầng đường sắt, đừng để người dân đứng ngoài sân ga mà hãy để người dân lên tàu; đừng xây đường sắt cho quá khứ mà hãy “mở ray” cho tương lai. Nếu biết đặt con người làm trung tâm, biết lấy khát vọng dân tộc làm động lực, biết giao vai trò cho khu vực tư nhân một cách đúng đắn, thì đường sắt Việt Nam sẽ không chỉ là con đường sắt mà là con đường phát triển” - Phó Chủ tịch Quốc hội Lê Minh Hoan nói.
Thông tin về Dự thảo Luật Đường sắt (sửa đổi), Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường của Quốc hội Lê Quang Huy cho biết, Dự thảo Luật đã được bổ sung các cơ chế, chính sách đặc thù, đặc biệt để đầu tư phát triển hệ thống đường sắt, được cấp có thẩm quyền thống nhất chủ trương, nhằm tạo hành lang pháp lý mang tính đột phá cho phát triển đường sắt.
Góp ý hoàn thiện Dự thảo Luật, tại Hội thảo, có ý kiến đại biểu đề nghị tiếp tục rà soát và đánh giá kỹ lưỡng về tính khả thi, thực tiễn đối với một số chính sách được đề nghị luật hóa, như các quy định về đầu tư, quản lý, khai thác hạ tầng đường sắt; chính sách ưu đãi phát triển công nghiệp đường sắt và phân cấp, phân quyền cho địa phương, bảo đảm tính khả thi và đồng bộ. Cùng với đó, việc tham khảo kinh nghiệm quốc tế là cần thiết, nhưng cần chọn lọc để phù hợp với điều kiện kinh tế, thể chế và kỹ thuật của Việt Nam, nhằm bảo đảm hiệu quả và tính khả thi của các chính sách.
Về chính sách huy động nguồn lực, một số ý kiến cho rằng, cần làm rõ cơ chế huy động ngân sách nhà nước và vốn ngoài ngân sách; dự báo nhu cầu tài chính và nhân lực cho các nhiệm vụ lớn, như quản lý tài sản, phát triển hạ tầng, đào tạo, bảo đảm an ninh, an toàn hệ thống đường sắt.
Đồng thời, Dự thảo Luật cần đề xuất các giải pháp mang tính chiến lược để giải quyết các vấn đề tồn đọng từ hệ thống đường sắt và các dự án đường sắt hiện tại, tạo khung pháp lý linh hoạt, đồng bộ và bền vững cho sự phát triển lâu dài của ngành. Bên cạnh đó, một số ý kiến cho rằng, việc huy động nguồn lực phải đáp ứng các tiêu chí đặt ra, bảo đảm tránh thất thoát, lãng phí; phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, lợi ích nhóm.
Ngoài ra, có ý kiến đề nghị, cần ưu tiên ứng dụng công nghệ mới trong phát triển đường sắt, nội địa hóa và làm chủ được công nghệ tiên tiến trong phát triển đường sắt; bảo đảm việc quản lý, vận hành và bảo trì đường sắt thuận lợi và hiệu quả; có chính sách khả thi nhằm khuyến khích và hỗ trợ phát triển ngành công nghiệp đường sắt đáp ứng tối đa nhu cầu phát triển trong thời gian tới./.