Nhiều kinh phí ưu đãi người có công phải chuyển nguồn, hủy dự toán

Năm 2024, KTNN thực hiện kiểm toán Chuyên đề việc quản lý, sử dụng kinh phí thực hiện các chính sách ưu đãi người có công (NCC) giai đoạn 2021-2023 tại Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội (đã kết thúc hoạt động) và các tỉnh, thành phố: Hà Nội, Hồ Chí Minh, Hà Tĩnh, Quảng Ngãi, Phú Thọ, Nam Định (cũ), Thái Bình (cũ), Gia Lai, Bến Tre (cũ). Qua kiểm toán, KTNN đã chỉ ra nhiều bất cập, hạn chế trong việc quản lý, sử dụng, quyết toán kinh phí thực hiện các chính sách ưu đãi cho NCC trong giai đoạn này.

Trong đó, KTNN chỉ ra tình trạng phân bổ, giao dự toán vượt định mức. Cụ thể là, giao kinh phí hỗ trợ cải tạo, nâng cấp, sửa chữa, bảo trì cơ sở vật chất phục vụ nuôi dưỡng, điều dưỡng, đón tiếp NCC vượt mức quy định tại điểm a khoản 10 Điều 13 Nghị định số 75/2021/NĐ-CP ngày 24/7/2021, số tiền 10,496 tỷ đồng, gồm: tỉnh Điện Biên 1,35 tỷ đồng, Thanh Hóa 0,3 tỷ đồng, Hà Nội 7,5 tỷ đồng, Quảng Ngãi 1,346 tỷ đồng. Bên cạnh đó, Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội (LĐTBXH) giao dự toán chi phí quản lý vượt mức quy định tại Quyết định số 206/QĐ-LĐTBXH ngày 11/3/2022 số tiền 3,53 tỷ đồng.

Kết quả kiểm toán cũng chỉ ra, Bộ LĐTBXH phân bổ, giao dự toán chưa đúng nguồn, khi phân bổ và giao dự toán kinh phí quản lý cho Cục NCC 66,51 tỷ đồng thuộc nguồn kinh phí ủy quyền thực hiện Pháp lệnh ưu đãi NCC. Năm 2022 các tỉnh Hà Nam (cũ), Nghệ An, Lâm Đồng phân bổ kinh phí hỗ trợ cơ sở vật chất phục vụ nuôi dưỡng, điều dưỡng đón tiếp NCC khi chưa đủ điều kiện.

KTNN đánh giá, việc chi trả chế độ ưu đãi NCC tại một số địa phương chưa kịp thời, chưa đúng quy định. Việc hỗ trợ kinh phí thực hiện cải tạo, nâng cấp, sửa chữa, bảo trì cơ sở vật chất tại một số địa phương vượt quy định...

Đáng chú ý, kết quả kiểm toán cho thấy, trong thực hiện chính sách ưu đãi NCC còn diễn ra tình trạng chuyển nguồn kinh phí còn dư hết nhiệm vụ chi; một số nhiệm vụ phải hủy dự toán lớn...

Theo kết quả kiểm toán, Đề án xác định danh tính hài cốt liệt sĩ còn thiếu thông tin hủy dự toán 69,57 tỷ đồng, bằng 77,3% dự toán giao; Dự án Xây dựng Hệ thống Cơ sở dữ liệu NCC hủy dự toán 26,82 tỷ đồng, bằng 82,3% dự toán giao.

KTNN cũng chỉ ra nhiều bất cập trong công tác tham mưu, xây dựng, ban hành văn bản liên quan đến chính sách ưu đãi NCC. Trong đó, Bộ LĐTBXH, UBND tỉnh, Sở LĐTBXH chưa kịp thời tham mưu ban hành hoặc ban hành văn bản hướng dẫn thực hiện chính sách theo chức năng, nhiệm vụ được giao.

Một số Nghị định như Nghị định số 131/2021/NĐ-CP quy định chi tiết và biện pháp thi hành Pháp lệnh Ưu đãi NCC với cách mạng; Nghị định số 75/2021/NĐ-CP quy định mức hưởng trợ cấp, phụ cấp và các chế độ ưu đãi đối với NCC với cách mạng ban hành chậm. Điều này dẫn đến các địa phương chưa ban hành văn bản hướng dẫn kịp thời về trình tự thủ tục, hồ sơ, mẫu biểu, thời điểm hưởng chế độ ưu đãi NCC.

Ngoài ra, Bộ LĐTBXH còn chậm trả lời công văn xin ý kiến tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong quá trình thực hiện chính sách ưu đãi NCC.

Cơ chế, chính sách ưu đãi NCC còn bất cập cũng là một trong những vấn đề đáng chú ý được KTNN chỉ ra. Cụ thể là việc chưa quy định đầy đủ đối tượng thụ hưởng hoặc chưa thống nhất giữa Pháp lệnh và các Nghị định hướng dẫn, nên các địa phương vướng mắc khi giải quyết chế độ ưu đãi đối với NCC. Cụ thể, Pháp lệnh số 02/2020/UBTVQH14 chưa quy định đầy đủ đối tượng thụ hưởng chế độ ưu đãi theo thực tiễn phát sinh; Nghị định số 131/2021/NĐ-CP quy định thêm hoặc chưa đầy đủ đối tượng theo quy định tại Pháp lệnh số 02/2020/UBTVQH14; chưa quy định, hướng dẫn cụ thể hồ sơ giải quyết đối với một số trường hợp; Nghị định số 75/2021/NĐ-CP, Nghị định số 55/2023/NĐ-CP quy định một số chế độ chưa phù hợp tình hình thực tiễn; chưa xây dựng nguyên tắc phân bổ kinh phí (thường xuyên) hỗ trợ cải tạo, nâng cấp, sửa chữa, bảo trì công trình nghĩa trang liệt sĩ.

Từ những hạn chế, bất cập được chỉ ra, KTNN đã kiến nghị các Bộ, ngành, địa phương liên quan chấn chỉnh, rút kinh nghiệm trong việc quản lý, sử dụng kinh phí thực hiện chính sách ưu đãi NCC; đồng thời tiếp tục rà soát, hoàn thiện chính sách, quy định pháp luật về ưu đãi NCC.

Đ. KHOA