Thúc đẩy tiêu dùng nội địa: Chìa khóa hiện thực hóa mục tiêu tăng trưởng 2025
Kinh tế - Ngày đăng : 08:58, 21/08/2025
Tiêu dùng tăng trưởng tích cực
Tiêu dùng toàn xã hội hiện chiếm hơn 60% GDP, là một trong ba động lực tăng trưởng truyền thống và có vai trò đặc biệt quan trọng đối với sự phát triển kinh tế. Theo số liệu thống kê, trong 7 tháng đầu năm 2025, tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng theo giá hiện hành ước đạt 3.993.400 tỷ đồng, tăng 9,3% so với cùng kỳ năm trước.
Tại Chương trình phát triển thị trường trong nước, kích cầu tiêu dùng, đẩy mạnh cuộc vận động người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam giai đoạn 2025-2027 đặt ra mục tiêu, năm 2025 có ít nhất 15 triệu người tiêu dùng tiếp cận các chiến dịch xúc tiến tiêu dùng và hơn 50.000 doanh nghiệp tham gia chiến dịch xúc tiến, khuyến mãi.
Cục Thống kê (Bộ Tài chính) đánh giá, tiêu dùng đã có sự cải thiện rõ rệt nhờ lạm phát được kiểm soát và thu nhập người lao động tăng. Cụ thể, chỉ số giá tiêu dùng (CPI) bình quân 7 tháng tăng 3,26%, thấp hơn mức tăng 4,12% của cùng kỳ năm 2024; lạm phát cơ bản tăng 3,18%. Thu nhập bình quân tháng của người lao động đạt 8,3 triệu đồng, tăng 760.000 đồng so với cùng kỳ năm trước.
Bên cạnh đó, ngành du lịch tiếp tục ghi nhận mức tăng trưởng mạnh mẽ, với 12,23 triệu lượt khách quốc tế đến Việt Nam trong 7 tháng, tăng 22,5% so với cùng kỳ năm trước. Sự phục hồi và phát triển của du lịch đã tạo hiệu ứng lan tỏa tích cực đến chuỗi tiêu dùng trong nước.
Theo chuyên gia kinh tế Nguyễn Minh Phong, trong những tháng cuối năm, tiêu dùng sẽ tiếp tục được hỗ trợ bởi nhiều yếu tố thuận lợi từ cả phía cung và cầu. Về phía cung, hoạt động sản xuất trong nước duy trì đà tăng trưởng ổn định. Chỉ số sản xuất công nghiệp (IIP) trong 7 tháng tăng 8,6% so với cùng kỳ năm trước, với mức tăng ghi nhận ở tất cả 34 địa phương. Điều này bảo đảm nguồn cung hàng hóa trong nước ổn định, đáp ứng đầy đủ nhu cầu tiêu dùng với chi phí hợp lý. Về phía cầu, chính sách giảm 2% thuế suất thuế giá trị gia tăng (VAT) được áp dụng từ ngày 01/7/2025 đến ngày 31/12/2026, với thời gian áp dụng kéo dài 18 tháng và phạm vi hàng hóa, dịch vụ được mở rộng. Chính sách này giúp giá thành hàng hóa hợp lý hơn, kích thích xu hướng chi tiêu và gia tăng sức mua của người dân.
Ngoài ra, công tác chi trả tiền hỗ trợ cho cán bộ, công chức trong quá trình sắp xếp tổ chức bộ máy đang được các Bộ, ngành, địa phương gấp rút hoàn thành trước ngày 31/8, tạo thêm nguồn lực tiêu dùng trong dân cư.
Những tháng cuối năm cũng là thời điểm cao điểm của các chương trình kích cầu tiêu dùng, gắn liền với nhiều dịp lễ hội lớn như Tết Dương lịch, Tết Nguyên đán, góp phần thúc đẩy mạnh mẽ hoạt động mua sắm và tiêu dùng nội địa. Đặc biệt, lĩnh vực thương mại điện tử tại Việt Nam đang phát triển nhanh chóng, với tốc độ tăng trưởng hằng năm từ 18% đến 25%, đóng góp đáng kể vào tổng mức tiêu dùng toàn xã hội.
Đồng bộ giải pháp để “kích cầu” tiêu dùng
Bên cạnh những yếu tố thuận lợi, việc thúc đẩy cầu tiêu dùng trong thời gian tới vẫn đối mặt với không ít khó khăn, thách thức. Theo TS. Cấn Văn Lực - Thành viên Hội đồng Tư vấn chính sách của Thủ tướng - để đạt mục tiêu tăng trưởng GDP trên 8% trong năm 2025, các khu vực kinh tế đều phải tăng trưởng cao hơn khoảng 0,7-1,3% so với năm 2024. Riêng tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng theo giá hiện hành cần tăng từ 12% trở lên. Trong khi đó, 7 tháng đầu năm mới đạt mức tăng 9,3% (loại trừ yếu tố giá chỉ tăng 7,1%), cho thấy vẫn còn khoảng cách đáng kể cần lấp đầy trong những tháng cuối năm.
Theo đánh giá của Cục Thống kê, tiêu dùng nội địa tuy tăng trưởng tích cực nhưng chưa có sự đột phá rõ nét. Mức tăng 9,3% trong 7 tháng năm 2025 cao hơn cùng kỳ năm 2024 (8,9%) nhưng thấp hơn nhiều so với năm 2022 (17,1%) và năm 2023 (11,5%). Tăng trưởng khách quốc tế đến Việt Nam cũng chậm lại, chỉ đạt 22,5% so với mức tăng 51% của cùng kỳ năm 2024, gây áp lực lên mục tiêu đón 22-23 triệu lượt khách quốc tế trong năm nay.
Trước những thách thức trên, các chuyên gia cho rằng cần triển khai các giải pháp đồng bộ, hiệu quả để kích cầu tiêu dùng mạnh mẽ hơn: Về phía cầu, cần ưu tiên các chính sách tăng thu nhập và tích lũy cho người dân. Bộ Tài chính đang đề xuất tăng mức giảm trừ gia cảnh đối với người nộp thuế thu nhập cá nhân và người phụ thuộc, đồng thời giảm số bậc thuế trong biểu thuế thu nhập cá nhân. Nếu được thông qua, đề xuất này sẽ giúp người dân có thêm nguồn lực tiết kiệm và chi tiêu. Chính sách tiền tệ cần đóng vai trò hỗ trợ thông qua việc mở rộng tín dụng tiêu dùng, tăng cơ hội vay, giảm chi phí vay, góp phần kích thích chi tiêu. Đồng thời, cần điều chỉnh linh hoạt để kiểm soát lạm phát, giữ ổn định kinh tế vĩ mô, tránh ảnh hưởng tiêu cực đến sức mua.
Về niềm tin thị trường, sau các chiến dịch chống buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả, hàng nhái, người tiêu dùng có tâm lý thận trọng hơn. Do đó, cơ quan chức năng cần tăng cường giám sát, kiểm tra chất lượng sản phẩm và quản lý thị trường để người dân yên tâm chi tiêu. Đối với du lịch quốc tế, cần tiếp tục cải cách thủ tục xuất nhập cảnh, thị thực theo hướng thuận lợi nhất cho du khách; đồng thời đẩy mạnh quảng bá điểm đến, nâng cao chất lượng và đa dạng hóa dịch vụ để kéo dài thời gian lưu trú và tăng mức chi tiêu của khách quốc tế.
Song song với các giải pháp kích cầu, các chính sách hỗ trợ phía cung cũng đóng vai trò quan trọng. Chính phủ cần tiếp tục thực hiện hiệu quả các biện pháp hỗ trợ doanh nghiệp như: Gia hạn thời hạn nộp thuế; Miễn, giảm thuế và tiền thuê đất; Cắt giảm ít nhất 30% chi phí tuân thủ thủ tục hành chính.
Những chính sách này sẽ giúp doanh nghiệp ổn định sản xuất với chi phí thấp hơn, tạo điều kiện để giảm giá thành sản phẩm, từ đó góp phần kích thích tiêu dùng nội địa./.