Vượt sóng thuế quan, gỗ Việt bứt tốc xuất khẩu

Tăng trưởng ấn tượng

Theo Bộ Nông nghiệp và Môi trường (NNMT), xuất khẩu gỗ và sản phẩm gỗ trong tháng 7/2025 ước đạt 1,5 tỷ USD, giúp đưa tổng kim ngạch 7 tháng lên 9,67 tỷ USD - tăng 8,3% so với cùng kỳ năm trước. Điểm sáng là hầu hết thị trường chủ lực đều đạt mức tăng trưởng cao: Hoa Kỳ (67% thị phần) tăng 11,6%; Nhật Bản (12,4%) tăng 27,1%.

Cùng với cơ quan chức năng, các doanh nghiệp cần tập trung giải quyết triệt để tồn tại về nguyên liệu, truy xuất nguồn gốc; đổi mới công nghệ để tạo sản phẩm và mẫu mã mới giúp tiết kiệm chi phí, hạ giá thành sản phẩm, tạo sức cạnh tranh. Đây là yếu tố nội tại mà doanh nghiệp ngành gỗ cần chuẩn bị ngay để chủ động ứng phó với mọi tình huống, hướng đến mục tiêu xuất khẩu năm 2025.

Hiệp hội Gỗ và Lâm sản Việt Nam

Ông Trần Quang Bảo, Cục trưởng Cục Lâm nghiệp và Kiểm lâm (Bộ NNMT), nhận định: “Dù chịu áp lực lớn nhất từ chính sách thuế quan của Chính phủ Mỹ, ngành gỗ đã vượt qua thử thách, duy trì tăng trưởng dương trong bối cảnh nhiều ngành xuất khẩu khác suy giảm hoặc tăng chậm.”

Ông Ngô Sỹ Hoài, Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký Hiệp hội Gỗ và Lâm sản Việt Nam (Viforest), đánh giá việc điều chỉnh thuế quan đối ứng đã giúp ngành “lách qua khe cửa hẹp” và tạo cú hích quan trọng hướng đến mục tiêu 18 tỷ USD năm 2025. Bài học này cũng góp phần nâng cao khả năng ứng biến của doanh nghiệp trước biến động thị trường. Ông Hoài kỳ vọng nhu cầu tiêu dùng tại Hoa Kỳ sẽ phục hồi khi nước này cắt giảm lãi suất, qua đó mở rộng cơ hội nhập khẩu.

Nhìn lại 7 tháng đầu năm, các chuyên gia khẳng định thành công hôm nay không chỉ nhờ đàm phán và chính sách hỗ trợ mà còn đến từ tinh thần chủ động của doanh nghiệp. Họ tích cực tìm kiếm thị trường mới, tham gia hội chợ triển lãm, đồng thời chuyển từ gia công xuất khẩu sang thiết kế mẫu mã, nâng cao chất lượng sản phẩm. Hiện Việt Nam đã xuất khẩu gỗ tới hơn 160 quốc gia và vùng lãnh thổ.

Theo đại diện Viforest, với đà tăng trưởng hiện tại và các chính sách hỗ trợ thương mại song phương, đa phương, ngành gỗ Việt Nam sẽ tiếp tục ghi nhận kết quả cao hơn. “Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam - EU đang mang lại lợi thế thuế quan, giúp doanh nghiệp mở rộng cửa xuất khẩu sản phẩm chế biến,” vị này chia sẻ.

Ứng phó thách thức, không thể chủ quan

Nhìn nhận những kết quả đạt được trong 7 tháng đầu năm là tín hiệu tích cực, song các chuyên gia cũng cho rằng, xuất khẩu gỗ vẫn đối mặt với nhiều thách thức khi áp lực cạnh tranh và biến động kinh tế toàn cầu vẫn phức tạp khó lường.

Đáng chú ý, dù lực cầu từ thị trường còn lớn, song gỗ Việt vẫn phải đối mặt với các quy định ngày càng khắt khe từ thị trường lớn như châu Âu, Hoa Kỳ liên quan đến xuất xứ gỗ, đòi hỏi các doanh nghiệp Việt Nam phải đảm bảo nguồn cung gỗ xuất khẩu gắn với việc nâng cao kiểm soát chuỗi cung ứng, chống phá rừng… Trong khi đó, chính sách bảo hộ tiếp tục được các quốc gia đẩy mạnh làm ảnh hưởng tới hoạt động xuất khẩu gỗ của Việt Nam, cũng như làm phát sinh thêm chi phí cho doanh nghiệp.

Do đó, lưu ý các doanh nghiệp phải chủ động nắm bắt thị trường để ứng phó, đại diện Viforest cũng đề nghị tham tán thương mại Việt Nam ở các nước, đặc biệt là các thị trường trọng điểm thường xuyên phối hợp cung cấp thông tin về chính sách, thị trường tại các quốc gia; hỗ trợ doanh nghiệp trong xúc tiến thương mại tại thị trường…

Từ góc độ quản lý nhà nước, Cục trưởng Trần Quang Bảo cho biết, đối với thị trường trọng điểm, các doanh nghiệp cần tận dụng ưu thế đồ gỗ Việt Nam với sản phẩm đa dạng, chi phí cạnh tranh, năng lực sản xuất lớn và tuân thủ tốt tiêu chuẩn gỗ hợp pháp, từ đó tiếp tục duy trì các dòng sản phẩm phù hợp để xuất khẩu vào Hoa Kỳ; đồng thời tăng mua gỗ tròn, gỗ xẻ và tăng nhập khẩu nguyên liệu gỗ từ Hoa Kỳ để giảm thâm hụt cán cân thương mại giữa hai nước. Đối với các thị trường truyền thống và tiềm năng khác, doanh nghiệp cần tiếp tục thúc đẩy gia tăng thị phần xuất khẩu vào thị trường Trung Quốc (dăm gỗ, ván bóc, gỗ xẻ, ván dăm, ván ghép và đồ mộc xây dựng...); mở rộng thị trường xuất khẩu sang châu Âu, Nhật Bản, Canada, Trung Đông để bù đắp lượng sụt giảm tại thị trường chính; đẩy mạnh việc tham gia các hội chợ quốc tế để quảng bá trực tiếp sang các thị trường; chủ động điều chỉnh chiến lược, kế hoạch sản xuất kinh doanh linh hoạt.

Đề cập đến giải pháp hỗ trợ doanh nghiệp xuất khẩu tại Hội nghị thúc đẩy xuất khẩu nông, lâm, thủy sản năm 2025 diễn ra mới đây, ông Nguyễn Anh Sơn - Cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công Thương) cho biết: Bộ Công Thương đã và sẽ tiếp tục làm tiếp các công tác kiểm soát chống buôn lậu, gian lận thương mại, xuất xứ hàng hóa, đặc biệt trong bối cảnh Hoa Kỳ áp thuế đối ứng 20%. Bộ sẽ tăng cường các biện pháp phòng vệ thương mại; có cơ chế đáp trả để phòng vệ thương mại, chống bán phá giá. Hiện, Bộ đang tiếp tục phối hợp đàm phán, mở cửa các thị trường mới (thị trường Halal, Ai Cập…), phối hợp với Bộ Ngoại giao để sớm xúc tiến thương mại đối với các thị trường này./.

N.LỘC