Thị trường tài chính Việt Nam: Động lực mới cho vốn đầu tư

Tài chính - Ngày đăng : 07:04, 28/08/2025

(BKTO) - Trong bối cảnh thị trường tài chính trong nước đang ghi nhận những tín hiệu phục hồi tích cực, các chuyên gia vẫn cảnh báo về những rủi ro tiềm ẩn từ môi trường kinh tế toàn cầu, nơi lạm phát duy trì ở mức cao và tăng trưởng chậm lại. Chu kỳ tăng giá tài sản nhanh tại Việt Nam khiến dòng tiền trở nên nhạy cảm hơn, dễ bị tác động bởi các cú sốc bên ngoài, từ đó kích hoạt sự dịch chuyển mạnh mẽ và bất ngờ trên thị trường.
21.jpg
Thuế quan đối ứng với Hoa Kỳ đã phần nào được tháo gỡ. Ảnh minh họa

Xu hướng tìm kiếm những kênh đầu tư hiệu quả

Đối với thị trường tài chính, nút thắt quan trọng là thuế quan đối ứng với Hoa Kỳ đã phần nào được tháo gỡ, giúp giảm bớt tâm lý thận trọng và là điểm sáng kích hoạt dòng tiền vào thị trường. Đầu tháng 7/2025, Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump công bố đã đạt được thỏa thuận thương mại sơ bộ với Việt Nam với mức thuế 20% cho mọi hàng hóa nhập khẩu và 40% cho hàng hóa trung chuyển; ở chiều ngược lại, Hoa Kỳ sẽ được tiếp cận thị trường Việt Nam ở mức thuế suất 0%. Mặc dù đây mới chỉ là thỏa thuận sơ bộ và hai bên còn một số vòng đàm phán tiếp theo, nhưng đã giúp giải tỏa tâm lý đáng kể.

Theo các chuyên gia, dòng tiền có thể được kích hoạt, rời bỏ sự trú ẩn dựa trên định hướng điều hành chính sách chủ đạo năm nay. Lạm phát dù có xu hướng tăng nhưng khó vượt mức 4%, đà tăng trưởng tín dụng cũng như giải ngân đầu tư công của quý II/2025 sẽ kéo dài tới hết năm, thúc đẩy sự mở rộng của cung tiền.

Ở khía cạnh khác, xu hướng phi đô la hóa và kỳ vọng gia tăng thâm hụt ngân sách từ Đạo luật ngân sách liên bang Hoa Kỳ (One Big Beautiful Bill), cùng tín hiệu FED cắt giảm lãi suất, sẽ tiếp tục hỗ trợ cho sự suy yếu của đồng USD. Điều này tạo điều kiện cho Ngân hàng Nhà nước (NHNN) duy trì mặt bằng lãi suất thấp và tỷ giá tăng ở mức vừa phải.

Theo ông Phạm Chí Quang - Vụ trưởng Vụ Chính sách tiền tệ (NHNN), mặt bằng lãi suất cho vay tiếp tục có xu hướng giảm. Đến ngày 20/7/2025, lãi suất tiền gửi bình quân đối với các giao dịch phát sinh mới của ngân hàng thương mại ở mức 4,18%/năm, ổn định so với cuối năm 2024; lãi suất cho vay bình quân đối với các giao dịch phát sinh mới ở mức 6,53%/năm, giảm khoảng 0,4%/năm so với cuối năm 2024.

Các yếu tố trên hỗ trợ cho một giai đoạn “tiền rẻ” với chỉ số lạm phát trong tầm kiểm soát. Dù vậy, người dân có thể cảm nhận lạm phát thực tế lớn hơn. Điều này xảy ra khi đồng tiền của các quốc gia nhập khẩu lớn đều lên giá so với VND trong nửa đầu năm, bên cạnh mức tăng nhanh của giá tài sản thực như vàng hay bất động sản thời gian qua vốn chưa được phản ánh đầy đủ vào chỉ tiêu lạm phát.

Hiện nay, lãi suất tiết kiệm kỳ hạn 12 tháng phổ biến ở mức 4,5-5,5%. Mức lãi suất thực thấp sẽ tạo ra sự dịch chuyển của dòng tiền sang các kênh đầu tư khác khi lo ngại về ảnh hưởng thuế quan đã dần phai, cũng như tâm lý đầu cơ nhằm tận dụng nguồn vốn ngắn hạn với chi phí thấp. Theo TS. Lê Xuân Nghĩa - Viện trưởng Viện Tư vấn Phát triển, khi lãi suất tiết kiệm không còn quá hấp dẫn, người dân có xu hướng tìm kiếm những kênh đầu tư hiệu quả hơn.

Thị trường nào tiềm năng, hấp dẫn?

Thị trường trái phiếu với những giới hạn chặt chẽ khó tiếp cận được nhà đầu tư. Bối cảnh hiện nay có nhiều điểm tương đồng với giai đoạn 2020-2021 khi lãi suất tiết kiệm ở mức thấp, dòng tiền có xu hướng chuyển dịch sang kênh đầu tư thu nhập cố định khác như thị trường trái phiếu.

Dẫu cho rằng dư địa phát triển của thị trường trái phiếu rất lớn, nhưng ông Đỗ Ngọc Quỳnh - Tổng Thư ký Hiệp hội Thị trường trái phiếu Việt Nam - chỉ ra vẫn còn nhiều điểm nghẽn cản trở: số lượng nhà đầu tư còn hạn chế, phụ thuộc nhiều vào các ngân hàng; chất lượng và tính minh bạch của trái phiếu chưa đồng đều; các cơ chế hỗ trợ như bảo lãnh tín dụng, xếp hạng tín nhiệm và quản trị rủi ro chưa phát huy hết hiệu quả.

21b.jpg
Mặt bằng lãi suất cho vay tiếp tục có xu hướng giảm. Ảnh minh họa

Các chuyên gia chỉ rõ, hiện quy mô phát hành trái phiếu doanh nghiệp ra công chúng vẫn còn khá hạn chế, chủ yếu xoay quanh ngành ngân hàng và một số doanh nghiệp lớn với kỳ hạn khá dài và lãi suất chưa hấp dẫn. Giá trị phát hành nửa đầu năm 2025 có tăng mạnh so với năm 2024 nhưng quy mô cũng chỉ khoảng 1 tỷ USD và chiếm khoảng 10% tổng lượng trái phiếu phát hành.

Bà Nguyễn Tâm Anh - Phó Tổng Giám đốc Karofi Group - chia sẻ, khó khăn mà doanh nghiệp phải đối mặt so với vay ngân hàng bao gồm thủ tục phức tạp, rào cản về số liệu tài chính và thời gian chuẩn bị kéo dài từ 12-18 tháng.

Với thị trường trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ, theo quan sát từ các công ty chứng khoán lớn nhất, nguồn cung cũng không nhiều nên kênh đầu tư này khó đón nhận sự dịch chuyển dòng vốn lớn từ kênh tiết kiệm sang.

Đối với vàng, giá đã tăng tới hơn 40% kể từ đầu năm, đồng pha nhưng mạnh hơn khoảng 15% so với mức tăng của giá vàng thế giới, khiến dòng tiền e dè tham gia kênh đầu tư này. Tuy nhiên, xu hướng giá vàng thế giới được đánh giá là tích cực với mức tăng tiềm năng cho phần còn lại của năm có thể lên tới 10% như dự báo của Goldman Sachs, sẽ giúp thu hẹp mức chênh và tạo ra dư địa tăng cho giá vàng trong nước.

Về thị trường bất động sản, nguồn cung được dự báo tăng mạnh nhờ quá trình chấp thuận chủ trương đầu tư và phê duyệt dự án được đẩy nhanh, cùng với việc nhiều chủ đầu tư sau khi xử lý xong vấn đề pháp lý đã có kế hoạch mở bán trong nửa cuối năm. Theo CBRE, nguồn cung tăng sẽ giúp thanh khoản thị trường cải thiện nhưng sẽ khó lặp lại mức tăng giá đáng kể như thời gian vừa qua.

Thị trường cổ phiếu cũng là điểm đến của dòng tiền nội. Dự báo của một số công ty chứng khoán ước tính tăng trưởng lợi nhuận/EPS của thị trường năm 2025 dao động từ 12-15%, cao hơn mức 12-13% của nửa đầu năm, cho thấy kỳ vọng tăng trưởng tốt hơn vào nửa năm sau. Định giá thị trường hiện tại (P/E) vẫn ở mức hấp dẫn và còn dư địa tăng, cộng với tiềm năng nâng hạng trong tương lai gần, thị trường chứng khoán đang có nhiều lợi thế như dễ tiếp cận, dễ dàng luân chuyển và có tính linh hoạt cao./.

QUỲNH ANH