Phòng, chống tham nhũng, tiêu cực trong nội bộ: Tạo vị thế, uy tín của Kiểm toán nhà nước

Nhiệm vụ hàng đầu quan trọng nhất

KTNN với vai trò là cơ quan có trách nhiệm kiểm tra, giám sát việc quản lý, sử dụng tài chính công, tài sản công, do đó việc phòng, chống tham nhũng, tiêu cực trong nội bộ Ngành luôn là nhiệm vụ hàng đầu quan trọng nhất.

Chia sẻ rõ hơn về vai trò của công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực trong nội bộ ngành KTNN, Phó Chánh Thanh tra KTNN Chu Ngọc Đức khẳng định, công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực trong nội bộ KTNN không chỉ là nhiệm vụ quan trọng hàng đầu, mà còn là yếu tố sống còn, quyết định uy tín và hiệu lực hoạt động của Ngành. Với chức năng được Hiến pháp và pháp luật hiến định, KTNN có trách nhiệm kiểm tra, giám sát việc quản lý, sử dụng tài chính công, tài sản công, lĩnh vực vốn tiềm ẩn nhiều nguy cơ phát sinh sai phạm, tiêu cực. Do vậy, bản thân KTNN phải luôn giữ được sự minh bạch, khách quan, liêm chính để kết quả kiểm toán có giá trị thuyết phục và được xã hội tin cậy.

Nếu trong nội bộ Ngành để xảy ra tình trạng tham nhũng, tiêu cực, thì không chỉ uy tín của một cá nhân hay một đơn vị bị ảnh hưởng mà còn làm giảm sút niềm tin của Đảng, Nhà nước và Nhân dân đối với cơ quan KTNN. Nguy hiểm hơn, điều đó có thể làm vô hiệu hóa vai trò kiểm tra, giám sát, gây tác động tiêu cực đến công tác quản lý, điều hành kinh tế vĩ mô. Bởi vậy, công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực trong nội bộ KTNN vừa là yêu cầu tất yếu khách quan, vừa là nhiệm vụ chính trị đặc biệt quan trọng.

"Có thể nói, giữ cho đội ngũ công chức, viên chức, kiểm toán viên trong sạch, vững vàng chính trị, giỏi chuyên môn, liêm chính về đạo đức chính là tiền đề để KTNN thực hiện tốt sứ mệnh cao cả của mình, đồng thời góp phần trực tiếp vào công cuộc xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa, cũng như xây dựng nền tài chính quốc gia minh bạch, bền vững" - Phó Chánh Thanh tra KTNN Chu Ngọc Đức nói.

Với tầm quan trọng đó, Lãnh đạo Thanh tra KTNN cho biết, trong những năm qua, công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực trong nội bộ ngành KTNN đã được Ban Thường vụ Đảng ủy KTNN, Tổng Kiểm toán nhà nước, Lãnh đạo KTNN đặc biệt quan tâm, triển khai đồng bộ với nhiều giải pháp quyết liệt và thực chất, với ba điểm nổi bật.

Thứ nhất, hoàn thiện thể chế, quy trình chuyên môn nghiệp vụ. KTNN thường xuyên rà soát, sửa đổi, bổ sung, thay thế hệ thống văn bản quản lý trong nội bộ Ngành, trong đó có các quy tắc đạo đức nghề nghiệp, quy trình kiểm toán, quy chế làm việc, hồ sơ mẫu biểu kiểm toán, quy định về lấy ý kiến nhận xét, đánh giá của đơn vị được kiểm toán, sửa đổi một số văn bản quản lý trên cơ sở tuân thủ Quy định số 131/QĐ-TW của Ban chấp hành Trung ương về kiểm soát quyền lực, phòng, chống tham nhũng, tiêu cực trong công tác kiểm tra, giám sát, thi hành kỷ luật đảng và trong hoạt động thanh tra, kiểm toán…, nhằm phòng ngừa xung đột lợi ích. Việc xây dựng thể chế được coi như “hàng rào” pháp lý quan trọng nhằm ngăn ngừa nguy cơ phát sinh tiêu cực ngay từ trong quy trình.

Thứ hai, tăng cường giám sát nội bộ, thanh tra, kiểm tra, kiểm soát chất lượng kiểm toán. KTNN đã thành lập các đơn vị có chức năng chuyên trách để thanh tra, kiểm tra, kiểm soát, giám sát quá trình thực hiện nhiệm vụ, bảo đảm mỗi cuộc kiểm toán đều được theo dõi chặt chẽ từ khâu lập kế hoạch kiểm toán, triển khai kiểm toán, đến khâu lập và phát hành báo cáo kiểm toán.

Thứ ba, thực hiện công khai, minh bạch hoạt động kiểm toán. Kết quả kiểm toán được KTNN công bố rộng rãi theo quy định, đồng thời ứng dụng công nghệ thông tin để quản lý hồ sơ điện tử, số hóa hồ sơ kiểm toán, tiến tới xây dựng kho dữ liệu số tập trung. Điều này vừa nâng cao hiệu quả quản lý, vừa hạn chế sự can thiệp không chính đáng, góp phần phòng ngừa tiêu cực…

“Nhờ triển khai đồng bộ nhiều biện pháp, công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực trong nội bộ KTNN thời gian qua đã đạt nhiều kết quả tích cực, góp phần giữ vững uy tín và nâng cao hiệu lực của Ngành” - Phó Chánh Thanh tra KTNN Chu Ngọc Đức nhấn mạnh.

Đẩy mạnh hoàn thiện thể chế, cơ chế giám sát nội bộ

Trong giai đoạn hiện nay, Đảng và Nhà nước xác định phòng, chống tham nhũng, tiêu cực là nhiệm vụ trọng tâm, thường xuyên, liên tục. Đặc biệt, yêu cầu này càng trở nên cấp thiết đối với những cơ quan có chức năng giám sát, thanh tra, kiểm toán - những nơi được xem là “tai mắt” của Đảng, Nhà nước trong công tác quản lý kinh tế - xã hội.

Trong bối cảnh đó, đối với KTNN, Phó Chánh Thanh tra KTNN Chu Ngọc Đức cho biết, yêu cầu về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực trong nội bộ ngành KTNN đặt ra trong thời gian tới tập trung vào một số điểm chính.

Một là, phải giữ vững và tăng cường tính độc lập, khách quan của cơ quan kiểm toán tối cao. Đây là điều kiện tiên quyết để bảo đảm mọi kết quả kiểm toán đều minh bạch, trung thực, không chịu bất kỳ sự chi phối nào.

Hai là, đội ngũ cán bộ, kiểm toán viên phải có bản lĩnh chính trị vững vàng, đạo đức nghề nghiệp trong sáng, tuyệt đối không để bị tác động bởi lợi ích cá nhân hoặc các mối quan hệ bên ngoài.

Ba là, hệ thống giám sát nội bộ cần được tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin, ứng dụng trí tuệ nhân tạo, chuyển đổi số nhằm kiểm soát chặt chẽ hoạt động của từng cán bộ công chức, viên chức từ đó ngăn ngừa sai phạm ngay từ sớm, từ xa.

Bốn là, phải gắn trách nhiệm cá nhân với tập thể, không để xảy ra tình trạng “vùng cấm” hay “ngoại lệ” trong xử lý vi phạm.

“Nói cách khác, yêu cầu phòng, chống tham nhũng, tiêu cực trong nội bộ KTNN thời gian tới không chỉ dừng lại ở việc phát hiện và xử lý vi phạm, mà còn phải chú trọng ngăn ngừa tận gốc, thông qua hoàn thiện cơ chế, kiểm soát chặt chẽ quyền lực và xây dựng đội ngũ cán bộ công chức, viên chức thật sự liêm chính, chuyên nghiệp” - ông Chu Ngọc Đức nhấn mạnh.

Để tiếp tục thực hiện tốt công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực trong nội bộ Ngành, Lãnh đạo Thanh tra KTNN cho biết, trong thời gian tới, KTNN sẽ tập trung triển khai một số nhóm giải pháp trọng tâm.

Trước hết, tiếp tục hoàn thiện thể chế, cơ chế giám sát nội bộ. Các quy định, quy trình, quy chế phải được xây dựng rõ ràng, minh bạch, dễ kiểm tra, dễ quy trách nhiệm tập thể, cá nhân. Mọi hoạt động trong quá trình thực hiện nhiệm vụ của các Đoàn kiểm toán, Tổ kiểm toán, kiểm toán viên đều phải được thanh tra, kiểm tra, kiểm soát chặt chẽ, không để khoảng trống cho tiêu cực phát sinh.

Song song với đó là tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, kiểm soát, giám sát trong nội bộ. Đặc biệt chú trọng kiểm tra, kiểm soát chặt chẽ các khâu dễ nảy sinh tiêu cực như: lựa chọn đầu mối đơn vị được kiểm toán, quá trình thu thập hồ sơ, tài liệu, phân tích thu thập bằng chứng kiểm toán, lập báo cáo kiểm toán và kiểm tra thực hiện kết luận, kiến nghị kiểm toán. Đồng thời, nâng cao hiệu quả hoạt động của bộ phận kiểm soát chất lượng kiểm toán để bảo đảm mọi cuộc kiểm toán đều đạt chuẩn mực cao nhất.

Bên cạnh đó, KTNN sẽ đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số trong quản lý dữ liệu kiểm toán. Việc áp dụng hệ thống quản lý điện tử, hồ sơ số hóa sẽ giúp theo dõi, giám sát minh bạch quá trình làm việc của kiểm toán viên, hạn chế tối đa sự can thiệp chủ quan. Đồng thời, tiến tới xây dựng “hệ sinh thái kiểm toán số” để quản lý tập trung, đồng bộ, minh bạch.

Đồng thời, xây dựng và phát triển đội ngũ cán bộ liêm chính, chuyên nghiệp. Cùng với đào tạo nâng cao năng lực chuyên môn, KTNN sẽ chú trọng bồi dưỡng đạo đức nghề nghiệp, văn hóa liêm chính, tinh thần trách nhiệm công vụ. Việc điều động, luân chuyển, chuyển đổi vị trí công tác, bố trí cán bộ hợp lý cũng sẽ được tăng cường nhằm hạn chế phát sinh lợi ích nhóm, tạo môi trường làm việc công bằng, minh bạch.

Đặc biệt, KTNN sẽ tăng cường công khai, minh bạch kết quả kiểm toán, đồng thời phối hợp chặt chẽ với các cơ quan chức năng, cơ quan truyền thông và nhân dân trong công tác giám sát. Sự giám sát rộng rãi từ xã hội sẽ là kênh quan trọng để răn đe, ngăn chặn tiêu cực.

“Với phương châm “phòng ngừa là chính, phát hiện kịp thời, xử lý nghiêm minh”, KTNN quyết tâm xây dựng nội bộ trong sạch, vững mạnh, giữ vững uy tín và vai trò là cơ quan kiểm toán tối cao của quốc gia, góp phần tích cực vào công cuộc phòng, chống tham nhũng, tiêu cực mà Đảng và Nhà nước đang kiên quyết, kiên trì thực hiện” - Phó Chánh Thanh tra KTNN Chu Ngọc Đức nhấn mạnh./.

DIỆU THIỆN