Kiểm toán nhà nước khu vực I: Nuôi dưỡng khát vọng, hướng tới tương lai
Kiểm toán - Ngày đăng : 09:00, 05/09/2025
Trưởng thành từ gian khó
Hơn 1 năm sau khi KTNN ra đời (11/7/1994), ngày 12/9/1995, KTNN khu vực I được thành lập với tên gọi ban đầu: KTNN khu vực phía Bắc.
Những ngày đầu, chúng tôi ổn định tổ chức bộ máy, tuyển dụng cán bộ, điều chuyển một số công chức từ KTNN sang và học tập, phổ biến kiến thức về kiểm toán.
Đến năm 1996, chúng tôi mới thực hiện những cuộc kiểm toán đầu tiên là cuộc kiểm toán ngân sách tỉnh Nam Hà (nay là Ninh Bình) và tỉnh Lạng Sơn. Lúc đó, công tác kiểm toán cũng chưa được nhiều, chưa có Luật KTNN hay các hướng dẫn cụ thể.
Giai đoạn đầu, anh em trên cương vị công tác mới cũng phấn khởi, nhưng cũng có những cái bỡ ngỡ, vừa chạy vừa xếp hàng.
Nhân lực thực hiện cuộc kiểm toán còn thiếu, kiểm toán viên chỉ có cái máy tính cầm tay 8 số, còn chưa có máy tính 12 số.
Xe cũng chỉ có 1 cái chở được 12 người, trụ sở thì đi thuê đến 3 chỗ, từ 37 Hùng Vương đến Công nghệ xạ hiếm, rồi thuê mua của Tổng công ty sách, thiết bị trường học của Bộ Giáo dục và Đào tạo, sau này là trụ sở 82 Ngọc Khánh. Tất cả đều rất khó khăn.
Do lực lượng còn mỏng, kinh nghiệm chưa nhiều nên dù danh nghĩa là KTNN khu vực phía Bắc - kiểm toán từ Huế trở ra nhưng chúng tôi chỉ kiểm toán các tỉnh nhỏ, chưa kiểm toán Hà Nội, cũng chưa có nhật ký kiểm toán, việc lưu trữ tài liệu, bằng chứng kiểm toán rất thô sơ, viết tay trên giấy.
Thậm chí, khi đó, liên hệ với các đơn vị để đặt vấn đề triển khai công tác kiểm toán, chúng tôi phải giải thích nhiều, có nơi họ chỉ biết về kiểm toán độc lập, có nơi thì mơ hồ, tạm hiểu là xem xét báo cáo tài chính. Dần dần, các đơn vị cũng hiểu công việc của KTNN là xác nhận tính đúng đắn, trung thực của báo cáo tài chính.
Trải qua những năm tháng khởi đầu khó khăn, chúng tôi từng bước trưởng thành về mọi mặt, thực hiện được nhiều cuộc kiểm toán, hoàn thành tốt nhiệm vụ do Tổng Kiểm toán nhà nước giao.
Tôi nghĩ rằng, dù có nhiều sự thay đổi, hoạt động kiểm toán vẫn luôn cần thiết và giúp quản lý minh bạch nền tài chính công. Vì vậy, KTNN nói chung và KTNN khu vực I nói riêng cần nỗ lực, phấn đấu hơn nữa, phát huy truyền thống để tiếp tục hoàn thành nhiệm vụ kiểm toán, đáp ứng kỳ vọng của Quốc hội, Chính phủ và Nhân dân.
Nâng cao năng lực, khẳng định vị thế trong kỷ nguyên mới
Là một trong hai KTNN khu vực được thành lập đầu tiên của Ngành, lại trong điều kiện chưa có tiền lệ trước đó, KTNN khu vực I đã rất nỗ lực, đạt được nhiều kết quả đáng khích lệ, cung cấp thông tin, tài liệu giúp Hội đồng nhân dân các cấp trong việc giám sát và phê chuẩn quyết toán ngân sách địa phương hằng năm, tư vấn cho chính quyền địa phương trong quản lý, sử dụng ngân sách, tiền, tài sản nhà nước có hiệu quả.
Kết quả hoạt động của KTNN khu vực I đã được Đảng, Nhà nước ghi nhận, nhân dân và chính quyền địa phương đồng tình ủng hộ, được tặng thưởng nhiều danh hiệu cao quý.
Nhìn lại chặng đường đã qua, tôi vẫn nhớ rất rõ những khó khăn, thiếu thốn khi đơn vị mới thành lập, từ nhân lực, cơ sở vật chất đến trang thiết bị phục vụ hoạt động kiểm toán… ảnh hưởng đến chất lượng hoạt động của đơn vị. Vậy nên, khi nhận nhiệm vụ, việc đầu tiên tôi tập trung làm là đào tạo, bồi dưỡng nghiệp vụ kiểm toán, nhất là kiểm toán ngân sách và tổ chức kiểm toán tại Hà Nội.
Tiếp đó, chúng tôi đã triển khai kiểm toán về công tác quản lý đất đai và lựa chọn Nghị quyết 02 của Thành ủy Hà Nội để tổ chức thực hiện kiểm toán chương trình nông thôn mới. Đây là những nội dung mới và khó với KTNN khu vực I thời điểm đó và khi đã có kinh nghiệm, chúng tôi tham gia vào quá trình xây dựng các quy trình nghiệp vụ chuyên môn của KTNN, như: quy trình, hướng dẫn kiểm toán ngân sách địa phương; cùng với KTNN tổ chức cuộc kiểm toán chuyên đề về xây dựng nông thôn mới, hay chuyên đề về quản lý, sử dụng đất đai; tham gia soạn thảo Luật KTNN, chuẩn mực KTNN…
Bên cạnh đó, KTNN khu vực I còn tham gia một cách tích cực và có nhiều đóng góp trong việc xây dựng các mối quan hệ hợp tác quốc tế của KTNN.
Theo đó, chúng tôi đã tổ chức nhiều hội thảo, trao đổi kinh nghiệm, làm việc với các đoàn KTNN Trung Quốc, Lào, Campuchia; tham gia đào tạo và trực tiếp sang KTNN Lào để giảng dạy; nhận thực tập sinh của nước bạn Lào tham gia trực tiếp kiểm toán với các đoàn kiểm toán của đơn vị. KTNN khu vực I cũng đã kết nghĩa với KTNN khu vực bắc Lào.
Để phát triển hơn nữa trong tình hình mới, phát huy truyền thống 30 năm qua, nâng cao chất lượng, hiệu quả kiểm toán và thực hiện đúng, đầy đủ tôn chỉ “hoạt động độc lập, chỉ tuân thủ pháp luật”, tôi cho rằng, KTNN khu vực I cần triển khai thực hiện tốt Chiến lược phát triển KTNN đến năm 2030, trong đó cần tập trung: Nâng cao năng lực, chú trọng đào tạo, bồi dưỡng nghiệp vụ, tiếp nhận nguồn nhân lực chất lượng cao; đẩy mạnh chuyển đổi số, ứng dụng công nghệ thông tin vào hoạt động kiểm toán và quản lý, kiểm soát chất lượng kiểm toán; đổi mới phương thức tổ chức kiểm toán và xây dựng hoàn thiện hướng dẫn quy trình kiểm toán ngân sách địa phương theo mô hình tổ chức chính quyền địa phương hai cấp.
Lãnh đạo và toàn thể đơn vị phải nhận thức đầy đủ, tiếp cận kịp thời và dự đoán những biến động của đất nước trong kỷ nguyên mới, nắm chắc tình hình, diễn biến của thế giới tác động đến quá trình hội nhập quốc tế của nước ta, đặc biệt là sự phát triển nhanh chóng của công nghệ thông tin, trí tuệ nhân tạo. Lãnh đạo KTNN phải có kế hoạch ngay từ bây giờ để kiểm toán viên được đào tạo về những nội dung mới phát sinh “kiểm toán phi truyền thống”.
Tôi tin tưởng rằng, đây vừa là thách thức, nhưng cũng là cơ hội để KTNN khu vực I tiếp tục nghiên cứu, hoàn thiện, giải quyết tốt các vấn đề mới, vươn lên hoàn thành tốt sứ mệnh của mình, xứng đáng với vị thế là KTNN khu vực được đặt tại Thủ đô, là lá cờ đầu của KTNN.
Niềm tin và hy vọng
Tôi vẫn nhớ, tháng 6/2010, khi tôi đang công tác tại KTNN khu vực VI, tôi được điều động về KTNN khu vực I giữ chức vụ Trưởng phòng. Lúc đó tôi vừa vui mừng bởi được lãnh đạo KTNN tin tưởng, được làm việc tại một đơn vị đóng trên địa bàn Hà Nội - trung tâm chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội của nước ta, vừa băn khoăn và suy ngẫm về nhiệm vụ mới.
Với gần 12 năm được làm việc tại KTNN khu vực I, trải qua các cương vị từ Trưởng phòng, Phó Kiểm toán trưởng, quyền Kiểm toán trưởng và Kiểm toán trưởng, cho đến khi được điều động sang KTNN khu vực VI, tôi vẫn luôn ngân vang câu hát “Chân ta bước lòng ung dung tự hào...” mỗi khi nhớ về những năm tháng được cống hiến tại KTNN khu vực I.
Tôi tự hào bởi nhiều năm liền KTNN khu vực I nằm trong top đầu của KTNN về kết quả, chất lượng hoạt động kiểm toán. Tự hào về việc đi đầu trong xây dựng các đề cương hướng dẫn kiểm toán cho toàn Ngành. Tự hào về những buổi giao ban toàn Ngành, KTNN khu vực I được phát biểu và ghi nhận các ý kiến về những nhiệm vụ trọng yếu liên quan đến kiểm toán ngân sách, quản lý sử dụng tài chính công, tài sản công tại các địa phương. Tự hào về những kết quả hoạt động thiện nguyện nhiều ý nghĩa, về các phong trào thể thao, văn nghệ đóng góp cho thành công chung của KTNN.
Và trên hết là lòng tự hào về thành quả mà KTNN khu vực I đã đạt được, góp phần khẳng định vị thế, uy tín của KTNN, được các thế hệ dày công vun đắp, xây dựng với sự tận tụy, nỗ lực, trách nhiệm cao nhất.
30 năm - chặng đường KTNN khu vực I đã đi qua với không ít khó khăn, thách thức, nhưng đầy vẻ vang và tự hào. Tôi luôn tin tưởng và hy vọng rằng, tập thể KTNN khu vực I sẽ tiếp tục đạt được nhiều thành quả tốt đẹp, khẳng định vị thế, uy tín của mình trong toàn Ngành và trên địa bàn Thủ đô.
Đoàn kết - nền tảng vững chắc tạo nên sức mạnh
30 năm là một chặng đường không dài nhưng đủ để khẳng định bản lĩnh, trí tuệ, khát vọng và tâm huyết của các thế hệ lãnh đạo, công chức, người lao động KTNN khu vực I, góp phần hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ chính trị của KTNN được Đảng, Nhà nước và Nhân dân giao phó.
Với cá nhân tôi, khoảng thời gian công tác tại KTNN khu vực I là một phần ký ức không thể nào quên và tôi tự hào khi được dẫn dắt, đồng hành cùng các đồng chí góp phần xây dựng và phát triển KTNN khu vực I xứng đáng là một trong những đơn vị dẫn đầu trong toàn Ngành.
Ngay từ những ngày đầu được lãnh đạo KTNN tin tưởng giao nhiệm vụ Kiểm toán trưởng tại KTNN khu vực I - một trong hai khu vực được thành lập sớm nhất và giàu truyền thống của Ngành - tôi đã mang trong mình nhiều kỳ vọng xen lẫn tự hào. Nhưng phải đến khi thực sự bắt tay vào công việc, tôi mới cảm nhận được rằng, đây không chỉ là một đơn vị có bề dày thành tích, mà còn là một tập thể giàu truyền thống, đoàn kết và đặc biệt là một môi trường làm việc đầy cảm hứng, nơi hội tụ những con người tận tâm luôn cháy bỏng khát vọng cống hiến.
Ấn tượng sâu sắc nhất trong tôi không phải là những con số hay thành tích cụ thể, mà chính là tinh thần đoàn kết gắn bó - nền tảng vững chắc tạo nên sức mạnh nội lực cho toàn thể công chức, kiểm toán viên. Trong tập thể ấy, mỗi người sẵn sàng vì nhau, chia sẻ khó khăn, động viên nhau vượt qua những thách thức tưởng chừng không thể.
Tinh thần “một người vì mọi người, mọi người vì một người” không chỉ là khẩu hiệu, mà đã trở thành văn hóa, thành sức mạnh giúp công chức, kiểm toán viên KTNN khu vực I luôn đồng hành và vượt qua mọi thử thách. Có sát cánh cùng những con người đầy bản lĩnh ấy mới thấy, họ không chỉ có kiến thức chuyên môn vững vàng, được đào tạo bài bản, mà còn luôn khát khao học hỏi và thích nghi nhanh chóng với những yêu cầu đổi mới của Ngành, những chủ đề kiểm toán mới, phức tạp.
Đoàn kiểm toán chuyên đề “Việc huy động, quản lý, sử dụng các nguồn lực phục vụ công tác phòng, chống dịch Covid-19 và các chính sách hỗ trợ tại thành phố Hà Nội, tỉnh Vĩnh Phúc và tỉnh Bắc Ninh” là một ví dụ điển hình. Trong bối cảnh Covid-19 diễn biến phức tạp, điều kiện làm việc, ăn nghỉ của Tổ kiểm toán chịu nhiều tác động bởi “giãn cách xã hội”, tất cả đều sẵn sàng nhận và thực hiện tốt nhiệm vụ được giao.
Đã có lúc cả Tổ kiểm toán phải tạm dừng kiểm toán do toàn bộ thành viên mắc Covid-19 hoặc chỉ còn 1 kiểm toán viên “âm tính”. Vượt trên tất cả những khó khăn đó, Đoàn kiểm toán đã có những phát hiện quan trọng, hoàn thành nhiệm vụ được giao. Đây là minh chứng rõ ràng nhất cho năng lực chuyên môn, tinh thần dám đương đầu, không chịu khuất phục trước khó khăn, thử thách, quyết tâm hoàn thành mọi nhiệm vụ được giao, khả năng thích ứng linh hoạt của KTNN khu vực I.
Để có đội ngũ kiểm toán viên có năng lực chuyên môn tốt, đồng đều trong các lĩnh vực kiểm toán thì điểm mạnh đáng tự hào của KTNN khu vực I phải kể đến chính là công tác đào tạo, bồi dưỡng nghiệp vụ nội bộ trong đơn vị. Những buổi tập huấn, chia sẻ nội bộ giữa các thế hệ kiểm toán viên đã trở thành một phần không thể thiếu trong hoạt động thường niên của KTNN khu vực I, tạo nên một môi trường học tập thực tế, sinh động, người đi trước không ngần ngại truyền đạt kinh nghiệm, người đi sau chủ động học hỏi, tất cả cùng trưởng thành qua từng buổi trao đổi, đào tạo cụ thể.
Bao trùm lên tất cả, đó là vai trò lãnh đạo, tinh thần gương mẫu của các đồng chí trong cấp ủy và lãnh đạo đơn vị. Sự mẫu mực từ tác phong, lối sống đến tinh thần trách nhiệm đã tạo ra sức lan tỏa mạnh mẽ, trở thành điểm tựa tinh thần cho toàn thể đảng viên noi theo. Chính sự nhất quán trong tư duy lãnh đạo và sự gần gũi trong cách điều hành đã giúp đơn vị giữ vững khối đoàn kết, phát huy tối đa sức mạnh tập thể.
Nhờ vào tinh thần ấy, KTNN khu vực I đã nhiều năm liền hoàn thành xuất sắc các nhiệm vụ được giao, trở thành lá cờ đầu trong toàn Ngành. Từng bước đi của đơn vị không chỉ để lại dấu ấn chuyên môn, mà còn góp phần tích cực vào công cuộc phòng chống tham nhũng, lãng phí, nâng cao tính minh bạch và hiệu quả trong quản lý, sử dụng tài chính, tài sản công.
Tôi tin tưởng rằng, với những truyền thống quý báu đã được vun đắp qua nhiều thế hệ, đội ngũ công chức, kiểm toán viên ngày càng trưởng thành, bản lĩnh; với tinh thần đoàn kết, đổi mới và khát vọng vươn lên mạnh mẽ, KTNN khu vực I sẽ tiếp tục phát triển vững mạnh, hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ được giao, tiếp tục là niềm tự hào của KTNN trong thời kỳ mới. Chúc KTNN khu vực I tuổi 30 vững bước thành công./.