Phòng ngừa chủ động, ứng phó hiệu quả với các đe dọa an ninh phi truyền thống
Chính trị - Ngày đăng : 11:30, 19/09/2025
Ủy viên Bộ Chính trị, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính nhấn mạnh yêu cầu này khi dự và phát biểu chỉ đạo tại Hội nghị toàn quốc triển khai Nghị quyết số 147/NQ-CP ngày 22/5/2025 của Chính phủ ban hành Chiến lược tổng thể quốc gia phòng ngừa, ứng phó với các đe dọa an ninh phi truyền thống đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045, ngày 18/9.
An ninh phi truyền thống mang tính toàn dân, toàn diện, toàn cầu
Chỉ đạo tại Hội nghị, Thủ tướng Phạm Minh Chính nêu rõ, Đảng, Nhà nước ta nhận thức rất sớm và đã ban hành nhiều nghị quyết, chiến lược, pháp luật về phòng ngừa, ứng phó với các đe dọa an ninh phi truyền thống.
Đặc biệt, Nghị quyết 51-NQ/TW ngày 05/9/2019 của Bộ Chính trị về Chiến lược bảo vệ an ninh quốc gia nhấn mạnh: "Sẵn sàng ứng phó hiệu quả với các thách thức an ninh truyền thống và phi truyền thống" và Kết luận 81-KL/TW ngày 04/6/2024 của Bộ Chính trị về ứng phó với biến đổi khí hậu, tăng cường quản lý tài nguyên, bảo vệ môi trường đề ra nhiệm vụ: "Nghiên cứu ban hành Chiến lược tổng thể quốc gia phòng ngừa, ứng phó với các đe dọa an ninh phi truyền thống đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045".
Đồng thời, hệ thống pháp luật liên quan an ninh phi truyền thống cũng được bổ sung, hoàn thiện, thể chế hóa quan điểm của Đảng, nội luật hóa các cam kết quốc tế của Việt Nam và đáp ứng tốt hơn yêu cầu thực tiễn.
Theo Thủ tướng, các đe dọa an ninh phi truyền thống đang tác động rất mạnh mẽ, toàn diện đến sự phát triển bền vững của Việt Nam, đến đời sống của nhân dân, nếu không làm tốt công tác phòng ngừa, ứng phó thì hậu quả rất khôn lường.
Theo đó, biến đổi khí hậu, thiên tai, thời tiết ngày càng cực đoan, cường độ và cấp độ cao, gây hậu quả nghiêm trọng. Dịch bệnh diễn biến phức tạp, nhất là các dịch bệnh mới, điển hình là Covid-19. Các vấn đề an ninh năng lượng, an ninh lương thực, an ninh nguồn nước cũng có nhiều diễn biến phức tạp.
Sự phát triển của khoa học công nghệ, trí tuệ nhân tạo, chuyển đổi số vừa là cơ hội, vừa là thách thức đối với an ninh quốc gia khi khoa học công nghệ là phương tiện để các loại hình tội phạm phát triển; các loại tội phạm truyền thống tinh vi hơn; các loại tội phạm mới có xu hướng gia tăng mạnh mẽ. Quyền riêng tư, dữ liệu cá nhân có nhiều rủi ro; an ninh mạng, an ninh thông tin có nhiều thách thức.
Người đứng đầu Chính phủ đánh giá, những vấn đề an ninh phi truyền thống mang tính toàn dân, toàn diện, toàn cầu, không ai, không quốc gia nào có thể giải quyết một mình, không một quốc gia nào an toàn nếu thế giới còn bị đe dọa; do đó phải có sự chung tay, đoàn kết của toàn thế giới, đề cao chủ nghĩa đa phương thì mới giải quyết được, trong đó các nước giàu phải hỗ trợ, giúp đỡ các nước nghèo và mỗi cơ quan, mỗi người dân phải có trách nhiệm của mình.
Một số nhiệm vụ, giải pháp
Theo Thủ tướng, trước các vấn đề an ninh phi truyền thống, phòng ngừa phải chủ động, bền vững, ứng phó phải kịp thời, hiệu quả. Muốn vậy, phải nâng cao khả năng dự báo, cảnh báo, chú trọng nghiên cứu cơ bản, nắm chắc tình hình, đưa ra nhiệm vụ, giải pháp phù hợp, hiệu quả trên cơ sở dữ liệu, ứng dụng khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số.
Thủ tướng nêu rõ mục tiêu trong phòng ngừa, ứng phó với các đe dọa an ninh phi truyền thống để góp phần phát triển nhanh, bền vững, bảo vệ an ninh, an toàn, an dân, ngăn chặn, đẩy lùi, không để xảy ra các sự cố và nếu xảy ra thì phải giải quyết nhanh, ứng phó kịp thời, hiệu quả.
Hội nghị đã quán triệt những nội dung cơ bản và phương hướng triển khai Nghị quyết 147 của Chính phủ, Thủ tướng nhấn mạnh một số nhiệm vụ, giải pháp.
Thứ nhất, tiếp tục tăng cường tuyên truyền, giáo dục nâng cao nhận thức toàn xã hội về sự nguy hiểm của các mối đe dọa an ninh phi truyền thống và tầm quan trọng của công tác phòng ngừa, ứng phó.
Thứ hai, nghiên cứu, bổ sung, hoàn thiện hệ thống chính sách, pháp luật đồng bộ, tạo hành lang pháp lý vững chắc cho việc tổ chức các hoạt động của cơ quan điều hành ở từng cấp, bảo đảm vừa toàn diện, vừa chuyên sâu để phòng ngừa, ứng phó với các đe dọa an ninh phi truyền thống.
Thứ ba, nâng cao khả năng dự báo, cảnh báo, năng lực phân tích, điều hành dựa trên cơ sở khoa học, dữ liệu; ứng dụng triệt để các thành tựu của cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư; đẩy mạnh khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số trong phòng ngừa, ứng phó các đe dọa an ninh phi truyền thống. Xây dựng các kịch bản ứng phó; phát triển công nghệ số, AI, dữ liệu lớn, mạng lưới cảm biến để nâng cao năng lực cảnh báo sớm, mô hình hóa rủi ro, đánh giá tác động và dự báo xu hướng các mối đe dọa mới nổi; xây dựng hệ thống dữ liệu liên quan các đe dọa an ninh phi truyền thống.
Thứ tư, đầu tư, huy động nguồn lực, gồm nguồn lực Nhà nước và nguồn lực xã hội, nguồn lực hợp tác công tư, nguồn lực trong nước và ngoài nước; có nguồn lực dự trữ trong phòng ngừa, ứng phó với các thách thức, đe dọa phi truyền thống.
Thứ năm, đẩy mạnh hợp tác quốc tế, tăng cường vai trò và vị thế của Việt Nam trong các diễn đàn hợp tác khu vực và toàn cầu, tham gia giải quyết các vấn đề xuyên biên giới.
Cùng với đó, phải phát triển nguồn nhân lực và năng lực ứng phó; xây dựng nền kinh tế xanh, bền vững, có khả năng chống chịu cao trước các cú sốc từ môi trường và xã hội; kết hợp hài hòa, hiệu quả giữa "bốn tại chỗ" và tăng cường nguồn lực bên ngoài; phối hợp chặt chẽ, đồng bộ, hiệu quả giữa các lực lượng; sơ kết, tổng kết, rút kinh nghiệm để chỉnh sửa, bổ sung, hoàn thiện Chiến lược./.