Mở rộng hóa đơn điện tử từ máy tính tiền: Thuận lợi và minh bạch

Hướng đi đúng, đáp ứng thực tiễn

Theo Tổng cục Thuế, mô hình hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền được triển khai thí điểm từ cuối năm 2022, sau đó mở rộng trên phạm vi cả nước. Loại hình này phù hợp với các ngành nghề đặc thù như nhà hàng, khách sạn, siêu thị, trung tâm thương mại, cửa hàng bán lẻ… nơi việc xuất hóa đơn diễn ra thường xuyên, cần nhanh chóng, tiện lợi và dễ kết nối với cơ quan thuế.

Khác với hóa đơn điện tử truyền thống, hóa đơn từ máy tính tiền được lập và gửi trực tiếp đến hệ thống của cơ quan thuế ngay tại thời điểm bán hàng. Điều này giúp hạn chế tối đa tình trạng gian lận, xuất hóa đơn khống hoặc bỏ ngoài sổ sách.

Ông Nguyễn Văn Phụng - nguyên Vụ trưởng Vụ Quản lý thuế doanh nghiệp lớn (Bộ Tài chính) - nhận định: Hóa đơn điện tử từ máy tính tiền là bước đi tất yếu, phù hợp xu thế hiện đại hóa ngành thuế, giúp cơ quan quản lý giám sát tốt hơn, đồng thời tạo môi trường kinh doanh minh bạch, công bằng.

Nhiều địa phương hưởng ứng, hiệu quả rõ rệt

Đến nay, nhiều địa phương đã tích cực triển khai mô hình này, trong đó có Hà Nội, TP.HCM, Quảng Ninh, Hải Phòng, Phú Thọ, Đà Nẵng, Quảng Nam, Thừa Thiên Huế, Khánh Hòa, Đồng Nai, Bình Dương và Cần Thơ.

Tại Hà Nội, Cục Thuế đã phối hợp với nhiều nhà hàng, quán ăn, siêu thị lớn để áp dụng hệ thống hóa đơn điện tử ngay tại quầy tính tiền. Kết quả bước đầu cho thấy, tỷ lệ người tiêu dùng lấy hóa đơn tăng mạnh, vừa bảo vệ quyền lợi khách hàng vừa góp phần chống thất thu ngân sách.

TP.HCM cũng ghi nhận sự chuyển biến tích cực khi hàng nghìn cơ sở kinh doanh dịch vụ ăn uống đã đưa hóa đơn điện tử từ máy tính tiền vào sử dụng. Đại diện một chuỗi cà phê lớn cho biết, giải pháp này giúp việc quản lý đơn hàng, hạch toán kế toán nhanh chóng, đồng thời tạo sự tin cậy với khách hàng.

Tại Quảng Ninh, một trong những địa phương đi đầu, Cục Thuế đã phối hợp với các cơ sở kinh doanh dịch vụ du lịch, khách sạn, nhà hàng ven biển Hạ Long để triển khai hóa đơn điện tử ngay trong mùa cao điểm du lịch hè. Du khách có thể nhận hóa đơn hợp lệ ngay sau khi thanh toán, điều này góp phần tạo dựng hình ảnh chuyên nghiệp và văn minh cho điểm đến - đại diện Cục Thuế Quảng Ninh cho hay.

Đà Nẵng và Thừa Thiên Huế - những địa phương có nhiều cơ sở dịch vụ ăn uống phục vụ khách du lịch quốc tế cũng coi việc áp dụng hóa đơn điện tử từ máy tính tiền là giải pháp quan trọng để nâng cao niềm tin của du khách. Tại Huế, nhiều nhà hàng lớn trên đường Lê Lợi và Nguyễn Huệ đã gắn máy tính tiền kết nối trực tiếp với hệ thống của cơ quan thuế, giúp quy trình bán hàng vừa nhanh gọn, vừa minh bạch.

Đồng Nai và Bình Dương - hai trung tâm công nghiệp lớn, tập trung triển khai mô hình này tại các khu chợ, siêu thị và cửa hàng tiện lợi phục vụ công nhân. Nhờ đó, các hộ kinh doanh nhỏ cũng dần tiếp cận với công nghệ mới, giảm bớt gánh nặng thủ tục hành chính.

Lợi ích nhiều mặt cho doanh nghiệp, người dân và Nhà nước

Việc triển khai hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền mang lại lợi ích đa chiều. Với hộ kinh doanh, việc xuất hóa đơn trở nên đơn giản, nhanh chóng, không còn phải lo in ấn, lưu trữ giấy tờ. Doanh nghiệp cũng dễ dàng quản lý doanh thu, chi phí, minh bạch hơn trong hoạt động tài chính.

Với người tiêu dùng, việc lấy hóa đơn tại chỗ giúp bảo vệ quyền lợi khi có tranh chấp hàng hóa, dịch vụ. Đồng thời, khách hàng cũng thấy rõ sự chuyên nghiệp của các cơ sở kinh doanh khi sử dụng hệ thống hóa đơn hiện đại.

Về phía Nhà nước, dữ liệu từ hóa đơn điện tử giúp cơ quan thuế giám sát tốt hơn hoạt động kinh doanh, hạn chế tình trạng thất thu ngân sách, đồng thời xây dựng cơ sở dữ liệu lớn (big data) phục vụ quản lý vĩ mô.

Theo Cục Thuế Bình Dương, trước đây, nhiều hộ kinh doanh ngại xuất hóa đơn vì thủ tục phức tạp. Nay chỉ cần thao tác vài giây trên máy tính tiền, hóa đơn đã được gửi đến khách và hệ thống cơ quan thuế. Việc này tạo ra sự thay đổi lớn trong ý thức tuân thủ pháp luật.

Tạo nền tảng minh bạch và bền vững

Việc mở rộng hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền không chỉ hỗ trợ hộ kinh doanh, doanh nghiệp nhỏ mà còn giúp cơ quan thuế xây dựng cơ sở dữ liệu đầy đủ, phục vụ quản lý thu ngân sách. Cùng với đó, hệ thống góp phần thúc đẩy thanh toán không dùng tiền mặt, giảm chi phí xã hội liên quan đến giấy tờ và nhân lực.

Tuy nhiên, để mô hình này phát triển bền vững, cần tăng cường tuyên truyền, nâng cao nhận thức của người tiêu dùng về việc lấy hóa đơn, coi đó là quyền lợi thiết thực. Ngoài ra, cơ quan thuế cũng cần tiếp tục hỗ trợ kỹ thuật, đồng hành cùng doanh nghiệp, nhất là các hộ kinh doanh nhỏ lẻ trong giai đoạn đầu áp dụng.

Có thể khẳng định, hóa đơn điện tử từ máy tính tiền là công cụ quan trọng góp phần hiện đại hóa hệ thống thuế Việt Nam, bảo đảm công khai, minh bạch và tạo động lực cho sự phát triển kinh tế số./.

MINH ANH