Chuẩn mực Kiểm toán nhà nước 2220 - Kiểm soát chất lượng đối với cuộc kiểm toán tài chính

Kiểm toán - Ngày đăng : 14:34, 08/10/2025

(BKTO) - Thủ trưởng đơn vị chủ trì cuộc kiểm toán bảo đảm cuộc kiểm toán tài chính chỉ được thực hiện khi nào? Trong kiểm toán tài chính, khi xem xét năng lực chuyên môn và khả năng của Đoàn kiểm toán, Trưởng Đoàn kiểm toán cần xem xét các vấn đề gì? Đó là những nội dung đáng chú ý của Chuẩn mực Kiểm toán nhà nước (CMKTNN) 2220 - Kiểm soát chất lượng đối với cuộc kiểm toán tài chính.
ktv-c.jpg
Kiểm toán viên nhà nước thực hiện nhiệm vụ kiểm toán. Ảnh: ST

Câu hỏi 1: Thủ trưởng đơn vị chủ trì cuộc kiểm toán bảo đảm cuộc kiểm toán tài chính chỉ được thực hiện khi nào?

Trả lời: Đoạn 15 CMKTNN 2220 quy định Thủ trưởng đơn vị chủ trì cuộc kiểm toán bảo đảm cuộc kiểm toán tài chính chỉ được thực hiện khi:

Có đủ năng lực chuyên môn và khả năng (thời gian và các nguồn lực) để thực hiện cuộc kiểm toán theo các quy định tại CMKTNN 140 (Kiểm soát chất lượng kiểm toán) và các quy định tại CMKTNN 200 (Các nguyên tắc của kiểm toán tài chính);

Tuân thủ các yêu cầu về đạo đức nghề nghiệp theo quy định tại CMKTNN 130 (Bộ quy tắc đạo đức nghề nghiệp);

Đã xem xét tính chính trực của đơn vị được kiểm toán và có biện pháp xử lý các rủi ro có thể ảnh hưởng đến chất lượng kiểm toán theo quy định tại CMKTNN 140 (Kiểm soát chất lượng kiểm toán);

Cuộc kiểm toán có đủ điều kiện tiên quyết để thực hiện theo các quy định tại CMKTNN 200 (Các nguyên tắc của kiểm toán tài chính).

Trong trường hợp không bảo đảm các điều kiện trên thì Thủ trưởng đơn vị chủ trì cuộc kiểm toán phải báo cáo Tổng Kiểm toán nhà nước để có quyết định phù hợp.

Câu hỏi 2: Trong kiểm toán tài chính, khi xem xét năng lực chuyên môn và khả năng của Đoàn kiểm toán, Trưởng Đoàn kiểm toán cần xem xét các vấn đề gì?

Trả lời: Đoạn 20 CMKTNN 2220 quy định khi xem xét năng lực chuyên môn và khả năng của Đoàn kiểm toán, Trưởng Đoàn kiểm toán cần xem xét các vấn đề sau:

Sự am hiểu và kinh nghiệm thực tiễn của thành viên Đoàn kiểm toán về các cuộc kiểm toán tài chính có tính chất và độ phức tạp tương đương thông qua hoạt động đào tạo và kết quả thực hiện các cuộc kiểm toán tài chính trước đó;

Sự am hiểu các chuẩn mực nghề nghiệp, pháp luật và các quy định có liên quan như: Chuẩn mực kế toán, CMKTNN, quy trình kiểm toán...;

Kinh nghiệm chuyên sâu của các thành viên Đoàn kiểm toán, gồm hiểu biết về công nghệ thông tin và lĩnh vực riêng biệt liên quan đến kế toán, kiểm toán, thuế, đầu tư xây dựng cơ bản hoặc lĩnh vực đặc thù như ngân sách nhà nước, quốc phòng, an ninh...;

Kiến thức của các thành viên Đoàn kiểm toán về đặc điểm, ngành nghề, lĩnh vực, môi trường hoạt động của đơn vị được kiểm toán;

Khả năng của các thành viên Đoàn kiểm toán trong việc đưa ra các xét đoán chuyên môn thông qua việc xem xét sự vận dụng các nguyên tắc về kế toán và kiểm toán... phù hợp với thực tế và hoàn cảnh cụ thể;

Sự am hiểu của các thành viên Đoàn kiểm toán về các quy định về kiểm soát chất lượng kiểm toán của KTNN.

Câu hỏi 3: Giám sát cuộc kiểm toán tài chính bao gồm các công việc nào?

Trả lời: Đoạn 24 CMKTNN 2220 quy định giám sát cuộc kiểm toán tài chính bao gồm các việc sau:

Theo dõi tiến độ của cuộc kiểm toán;

Xem xét về năng lực chuyên môn và khả năng của từng thành viên trong Đoàn kiểm toán, Tổ kiểm toán để xem họ có đủ thời gian thực hiện công việc, hiểu các quy định, hướng dẫn và các công việc có được tiến hành theo đúng KHKT hay không;

Giải quyết các vấn đề trọng yếu phát sinh trong cuộc kiểm toán tài chính, chú ý đến mức độ ảnh hưởng trọng yếu của vấn đề và điều chỉnh thủ tục kiểm toán một cách thích hợp;

Xác định các vấn đề cần tham khảo ý kiến tư vấn hoặc cần các thành viên nhiều kinh nghiệm trong Đoàn kiểm toán phải quan tâm trong suốt cuộc kiểm toán tài chính.

Câu hỏi 4: Đối với cuộc kiểm toán tài chính, việc soát xét có thể bao gồm những nội dung nào?

Trả lời: Đoạn 27 CMKTNN 2220 quy định việc soát xét có thể bao gồm những nội dung sau:

Công việc được thực hiện theo các CMKTNN, pháp luật và các quy định liên quan;

Các vấn đề trọng yếu được nêu ra để xem xét;

Việc tham khảo ý kiến tư vấn đã được tiến hành hợp lý và các kết luận từ việc tham khảo đó đã được ghi chép lại và thực hiện;

Sự cần thiết phải điều chỉnh nội dung, lịch trình và phạm vi của các thủ tục kiểm toán;

Thủ tục kiểm toán thực hiện phù hợp với các phát hiện đạt được và được ghi chép cẩn thận;

Bằng chứng thu thập được đã đầy đủ và thích hợp để đưa ra ý kiến kiểm toán;

Mục tiêu của cuộc kiểm toán đã đạt được.

Câu hỏi 5: Khi thực hiện kiểm toán tài chính tại đơn vị A, những yêu cầu nào được đặt ra đối với nguồn nhân lực tham gia cuộc kiểm toán?

Trả lời: Đoạn 16-20 CMKTNN 2220 quy định nguồn nhân lực tham gia cuộc kiểm toán tài chính phải đáp ứng các yêu cầu sau:

Đủ năng lực và trình độ chuyên môn: Thủ trưởng đơn vị chủ trì cuộc kiểm toán phải bảo đảm các thành viên và chuyên gia tham gia cuộc kiểm toán có đủ năng lực, trình độ chuyên môn để thực hiện kiểm toán theo các chuẩn mực nghề nghiệp, pháp luật và quy định liên quan;

Phân công nhiệm vụ hợp lý: Thủ trưởng đơn vị chủ trì cuộc kiểm toán và Trưởng Đoàn kiểm toán phải xem xét năng lực, kinh nghiệm của kiểm toán viên nhà nước để bố trí nhân sự phù hợp, đồng thời phân công trách nhiệm rõ ràng cho từng thành viên trong Đoàn kiểm toán;

Duy trì và nâng cao năng lực chuyên môn: kiểm toán viên nhà nước phải thường xuyên cập nhật kiến thức, hiểu rõ về cuộc kiểm toán và tuân thủ các quy định kiểm toán tài chính;

Sử dụng chuyên gia khi cần thiết: Khi nguồn lực nội bộ không đủ, KTNN có thể sử dụng chuyên gia bên ngoài để hỗ trợ cuộc kiểm toán./.

MINH ANH