Đánh giá kỹ lưỡng việc triển khai bình ổn giá tại cấp xã
Pháp luật - Ngày đăng : 14:04, 09/10/2025
Sáng 09/10, tiếp tục chương trình Phiên họp thứ 44, Ủy ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH) cho ý kiến về Dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Giá.
Phó Tổng Kiểm toán nhà nước Doãn Anh Thơ tham dự Phiên họp.
Chuyển trách nhiệm triển khai bình ổn giá cho cấp xã
Báo cáo tại Phiên họp, Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng cho biết, Dự thảo Luật sửa đổi, hoàn thiện quy định về chuyển trách nhiệm triển khai bình ổn giá của UBND cấp huyện xuống cho UBND cấp xã thực hiện, để phù hợp với mô hình chính quyền địa phương 2 cấp.
Đồng thời, sửa đổi tên một số hàng hóa, dịch vụ do Nhà nước định giá và thẩm quyền, hình thức định giá để phù hợp với quy định tại một số pháp luật chuyên ngành mới được sửa đổi, bổ sung.
Dự thảo Luật cũng sửa đổi điều kiện kinh doanh dịch vụ thẩm định giá theo hướng lược bỏ điều kiện không cần thiết, đơn giản hóa điều kiện cấp giấy chứng nhận kinh doanh dịch vụ thẩm định giá để tạo thuận lợi cho các tổ chức thực hiện.
Tại Dự thảo Luật, Chính phủ cũng đề xuất sửa đổi, bổ sung các quy định về thanh tra về giá, thẩm định giá. Trong đó, Dự thảo quy định: “Thời hạn kiểm tra được xác định trong quyết định kiểm tra, thanh tra nhưng không qua 15 ngày và được tính từ ngày công bố quyết định kiểm tra; trường hợp phạm vi kiểm tra lớn, nội dung phức tạp thì có thể gia hạn 1 lần nhưng không quá 7 ngày. Biên bản kiểm tra phải được lập trong thời hạn 5 ngày kể từ ngày hết thời hạn kiểm tra”.
Thẩm tra Dự án Luật, Ủy ban Kinh tế và Tài chính cơ bản thống nhất việc sửa đổi quy định về chuyển trách nhiệm triển khai bình ổn giá cho UBND cấp xã như đề nghị của Chính phủ. Tuy nhiên, Cơ quan thẩm tra lưu ý, việc đề xuất, triển khai bình ổn giá tại chính quyền cấp xã cần được xem xét, bảo đảm tính khả thi về nguồn lực, nhân lực, phạm vi áp dụng bình ổn giá để thực hiện có hiệu quả.
Cơ quan thẩm tra cũng nhất trí việc cắt giảm thủ tục về điều kiện kinh doanh dịch vụ thẩm định giá; tuy nhiên, Cơ quan soạn thảo cần rà soát để bảo đảm tương thích việc bỏ quy định này với quy định của Luật Doanh nghiệp về việc thành lập, đăng ký ngành, nghề kinh doanh.
Ủy ban Kinh tế và Tài chính cũng nêu rõ, Dự thảo Luật sửa đổi theo hướng quy định kéo dài thời gian kiểm tra so với quy định hiện hành là chưa phù hợp với Nghị quyết số 68-NQ/TW về phát triển kinh tế tư nhân “Chấm dứt tình trạng thanh tra, kiểm tra chồng chéo, trùng lặp, kéo dài…” và quy định tại Điều 68 của Luật Giá hiện hành “Hạn chế cản trở, ảnh hưởng đến hoạt động của đối tượng được kiểm tra”. Cơ quan thẩm tra đề nghị rà soát để quy định thời hạn kiểm tra phù hợp, không kéo dài hơn so với quy định hiện hành.
Bảo đảm tính khả thi, thực hiện hiệu quả
Quan điểm của cơ quan thẩm tra nhận được sự đồng tình của nhiều Ủy viên UBTVQH. Theo Chủ nhiệm Ủy ban Công tác đại biểu Nguyễn Thanh Hải, việc chuyển thẩm quyền tổ chức bình ổn giá từ UBND cấp huyện sang UBND cấp xã là phù hợp với mô hình chính quyền địa phương 2 cấp. Tuy nhiên, theo báo cáo của Bộ Nội vụ năm 2024, bình quân mỗi xã hiện nay chưa có đủ một cán bộ tài chính kế toán chuyên trách (hiện nay mới chỉ có 0,6 cán bộ tài chính kế toán mỗi xã).
Do đó, để tránh tình trạng quá tải ở cấp cơ sở, bà Hải đề nghị Cơ quan soạn thảo nghiên cứu về quy định và cơ chế ủy quyền hoặc liên thông quản lý giá giữa cấp xã và cấp tỉnh. Đồng thời, bổ sung quy định hướng dẫn cụ thể về trách nhiệm phối hợp giữa các sở ngành liên quan và chính quyền cấp xã trong tổ chức bình ổn giá.
Cử tri rất quan tâm tới giá cả, bình ổn giá. Mặc dù những điều cụ thể, chi tiết sẽ do Chính phủ hướng dẫn. Tuy nhiên, việc chuyển thẩm quyền từ cấp huyện xuống cấp xã cần xem xét tính khả thi, đặc biệt là việc này sẽ ảnh hưởng ngay tới đời sống của người dân. Nếu giao bình ổn giá cho cấp xã, có thể dẫn tới sự chưa chuyên nghiệp”.
Chủ nhiệm Ủy ban Công tác đại biểu Nguyễn Thanh Hải
Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn nhấn mạnh, tinh thần là phải nghiên cứu đẩy mạnh phân cấp, phân quyền, cắt giảm, đơn giản hóa các thủ tục hành chính, hạn chế ảnh hưởng đến hoạt động của doanh nghiệp. Khi kết thúc hoạt động cấp huyện, nhiều chức năng nhiệm vụ được chuyển về xã. Nếu cấp xã không làm được thì cấp tỉnh phải hỗ trợ, không để ảnh hưởng đến hoạt động doanh nghiệp.
Nhiều ý kiến trong UBTVQH cũng đề nghị không kéo dài thời gian kiểm tra giá, thẩm định giá. Phó Chủ tịch Quốc hội Vũ Hồng Thanh cho rằng, việc kéo dài thời gian kiểm tra có thể có tác động tới hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp. Cơ quan soạn thảo cần làm rõ cơ sở tại sao lại kéo dài thời gian này.
Phó Chủ nhiệm Ủy ban Dân nguyện và Giám sát Lê Thị Nga thì đề nghị quy định: thời hạn kiểm tra thì không quá 15 ngày, và có thể gia hạn một lần không quá 7 ngày nữa. Nội dung kiểm tra phức tạp, biên bản kiểm tra phải được lập trong 5 ngày kể từ ngày hết hạn kiểm tra.
Giải trình tại Phiên họp, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng lý giải, nếu để cấp tỉnh triển khai việc bình ổn giá sẽ rất khó, bởi một tỉnh sau sáp nhập rất lớn, địa bàn rất rộng. Nếu giao tỉnh thực hiện sẽ rất khó triển khai, khó đảm bảo phản ánh tình hình bình ổn giá được kịp thời khi xảy ra những biến động về giá. Do vậy, việc này vẫn phải giao cấp xã triển khai thực hiện.
Bộ trưởng cũng đồng tình quan điểm phải nâng cao được năng lực tổ chức thực hiện, từ con người, cơ sở vật chất đến thiết bị...
Về thời hạn kiểm tra, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng cho biết sẽ tiếp thu các ý kiến để ít nhất là không kéo dài thời hạn thanh kiểm tra, theo đúng tinh thần phân cấp, phân quyền, tháo gỡ khó khăn cho các doanh nghiệp.