Trung tâm Xuất sắc về Kiểm toán: Mô hình kiểu mẫu thành công của Kiểm toán Nhà nước Hoa Kỳ

Kiểm toán quốc tế - Ngày đăng : 14:20, 02/05/2019

(BKTO) - Trung tâm Xuất sắc về Kiểm toán (CAE) là một mô hình tổ chức hỗ trợ tăng cường năng lực và quản trị tốt trong lĩnh vực kiểm toán được xây dựng thành công bởi KTNN Hoa Kỳ (GAO). Với đội ngũ nhân sự cấp cao giàu kinh nghiệm trong ngành, CAE đã và đang tham gia hỗ trợ thúc đẩy tính minh bạch, trách nhiệm giải trình và nâng cao năng lực cho cộng đồng kiểm toán trong nước nói riêng và toàn cầu nói chung, xứng đáng là một mô hình kiểu mẫu cho các cơ quan kiểm toán tối cao (SAI) trên thế giới tiếp cận học tập kinh nghiệm.


Hướng tới nâng cao tính minh bạch và trách nhiệm giải trình

CAE chính thức được thiết lập vào ngày 01/10/2015, theo đó, Trung tâm đưa vào, tích hợp nhiều chương trình xây dựng năng lực của GAO, điển hình là Chương trình Nghiên cứu dành cho kiểm toán viên quốc tế - một chương trình hỗ trợ đào tạo mà theo đó các chuyên viên dự án, giảng viên của CAE sẽ đi tới các SAI khác để cung cấp dịch vụ đào tạo tại chỗ, trên cơ sở cầm tay chỉ việc.

Với cam kết hướng tới tầm nhìn của GAO là nâng cao tính minh bạch và trách nhiệm giải trình của các tổ chức trong việc sử dụng và quản lý ngân sách công, CAE phối hợp với các tổ chức kiểm toán tìm kiếm các phương pháp hiệu quả về mặt chi phí để đưa ra những hỗ trợ phù hợp, giúp tăng cường năng lực kiểm toán.

Do nguyên tắc hoạt động cốt lõi của CAE là các dịch vụ cung cấp theo nhu cầu của các tổ chức kiểm toán, vì vậy, Trung tâm đã sử dụng một số vị trí nhân sự thuê ngoài để có thể linh động tăng, giảm nhân sự cần thiết hỗ trợ các dự án. Phương thức tiếp cận này giúp CAE giảm thiểu đáng kể chi phí vận hành Trung tâm và chi phí dự án. Hiện nay, CAE có khoảng 80 cán bộ là cựu lãnh đạo cấp cao của GAO và các nhà quản lý giàu kinh nghiệm trong điều hành, thực hiện các cuộc kiểm toán tài chính, kiểm toán hoạt động, cũng như đào tạo cho giảng viên.

Các cán bộ của CAE đều là những người am hiểu về nhiều lĩnh vực như: công nghệ thông tin, mua sắm công, thống kê, phương pháp kiểm toán, các vấn đề về môi trường, tổ chức tài chính, chăm sóc sức khỏe, hoạch định chiến lược, hoạch định nguồn nhân lực. Nhiều cán bộ Trung tâm có kinh nghiệm làm việc với các SAI và các nhà tài trợ. Giám đốc và Phó Giám đốc Trung tâm hiện nay đều từng là lãnh đạo cấp cao tại GAO.

Chú trọng phát triển năng lực tổ chức và nhân sự

CAE chủ yếu tập trung vào các hoạt động cốt lõi như: tăng cường năng lực tổ chức, đào tạo và tổ chức hội thảo, nâng cao kinh nghiệm và kiến thức nhân sự, giới thiệu các thực hành tốt và các sáng kiến hay.

Trên cơ sở cốt lõi đó, CAE đi sâu vào đánh giá nhu cầu nhằm xác định lĩnh vực mà các cơ quan kiểm toán có thể cải thiện về mặt chính sách, quy trình, kỹ năng và tăng cường thực hiện các chuẩn mực kiểm toán do Tổ chức quốc tế Các cơ quan Kiểm toán tối cao (INTOSAI) ban hành. Trung tâm cũng cung cấp các khóa đào tạo kiểm toán viên về các chủ đề như: kiểm toán hoạt động, phương pháp kiểm toán, viết báo cáo kiểm toán và kiểm soát nội bộ; đào tạo kiểm toán viên trong thực hiện các loại hình kiểm toán, sử dụng các công cụ và kỹ năng đã có, hướng tới mục tiêu quản lý một cách hiệu quả các quy trình kiểm toán và đưa ra các kết quả kiểm toán chất lượng cao. Bên cạnh đó, CAE cũng liên tục xây dựng, thực hiện, củng cố các chiến lược về nguồn nhân lực, các khung đảm bảo chất lượng và các kế hoạch chiến lược tổ chức; tham gia phối hợp một cách có hiệu quả với các cơ quan giám sát pháp luật, cơ quan truyền thông và người dân.

Thiết lập quan hệ với các tổ chức đối tác trọng yếu nhằm tăng cường năng lực các SAI, cũng như nâng cao trách nhiệm giải trình trên phạm vi toàn cầu cũng là một chiến lược quan trọng mà CAE đặt ra. Trong năm đầu hoạt động, CAE đã cung cấp hỗ trợ kỹ thuật và đào tạo cho 10 tổ chức liên bang, tiểu bang tại Hoa Kỳ. Trung tâm cũng đã ký Biên bản ghi nhớ với Cơ quan Phát triển Quốc tế Hoa Kỳ (USAID) vào năm 2016.

Tại Lễ Ký kết, Tổng Kiểm toán Nhà nước Hoa Kỳ Gene Dodaro cho biết: Thỏa thuận này sẽ góp phần thắt chặt quan hệ hợp tác giữa hai tổ chức trong việc thực hiện mục tiêu hỗ trợ các cơ quan kiểm toán tăng cường năng lực chống tham nhũng, đảm bảo tính minh bạch và niềm tin của người dân”. Thông qua USAID, CAE cũng đã tiến hành đánh giá để xác định nhu cầu tăng cường năng lực của một số SAI ở châu Phi.

Giám đốc Trung tâm Janet St. Laurent cho biết, trong thời gian tới, CAE sẽ nỗ lực duy trì tốt các nhiệm vụ đào tạo, tăng cường năng lực cho Cơ quan Kiểm toán quốc gia, văn phòng kiểm toán tiểu bang và các tổ chức nghề nghiệp kiểm toán theo hướng tích hợp vào các khóa đào tạo tại trụ sở của GAO, đồng thời tiếp tục mở rộng cơ hội hợp tác với cộng đồng kiểm toán và các nhà tài trợ quốc tế, hướng tới trở thành một mô hình kiểu mẫu hội tụ những thực hành xuất sắc trong lĩnh vực kiểm toán.         
Trong năm 2018, CAE đã hỗ trợ một số SAI ở châu Âu và Trung Mỹ tiến hành đánh giá và cải thiện quy trình lập thành tài liệu các kết quả tài chính từ các cuộc kiểm toán, tăng cường năng lực kiểm toán hoạt động, cập nhật sổ tay hướng dẫn kiểm toán hoạt động và đào tạo cho kiểm toán viên. Những đóng góp, hỗ trợ của CAE được lãnh đạo GAO đánh giá là “một khoản đầu tư tốt” và nhận được phản hồi tích cực từ các tổ chức, cá nhân trong và ngoài nước.
NGỌC QUỲNH
Theo Báo Kiểm toán số 17+18 ra ngày 25-4-2019