Thủ tướng Phạm Minh Chính: Xây dựng dự toán thu - chi hợp lý hơn

Vượt qua khó khăn, củng cố niềm tin phát triển

Thủ tướng bày tỏ lòng cảm ơn sâu sắc đối với những ý kiến tâm huyết, trách nhiệm của các đại biểu Quốc hội, những đóng góp thể hiện tinh thần đồng hành, chia sẻ với Chính phủ, đồng thời là nguồn động viên lớn đối với nhân dân và cộng đồng doanh nghiệp. 

Thủ tướng nhấn mạnh, trong 5 năm qua, khó khăn và thách thức nhiều hơn thời cơ, thuận lợi. Việt Nam vẫn là nước đang phát triển, nền kinh tế chuyển đổi, quy mô còn khiêm tốn, sức chống chịu với các cú sốc bên ngoài hạn chế.

Dù vậy, nền kinh tế đã chứng minh được khả năng vượt khó. Trước những biến động toàn cầu, Việt Nam vẫn giữ được ổn định vĩ mô, kiểm soát lạm phát, bảo đảm các cân đối lớn về ngân sách, xuất nhập khẩu và năng lượng. Bội chi ngân sách giảm so với các nhiệm kỳ trước, nợ công, nợ chính phủ và nợ nước ngoài đều trong giới hạn an toàn.

Đời sống nhân dân được cải thiện rõ rệt, chỉ số hạnh phúc của Việt Nam tăng 39 bậc so với đầu nhiệm kỳ. Chính phủ đã dành nguồn lực lớn nhất từ trước đến nay cho an sinh xã hội, đặc biệt trong đại dịch Covid-19, với 1,1 triệu tỷ đồng hỗ trợ 68 triệu lượt người, tương đương 17% GDP. Đây là thành quả của tinh thần tự lực, tự cường, đoàn kết và đồng lòng dưới sự lãnh đạo của Đảng, sự đồng hành của Quốc hội, sự nỗ lực của Chính phủ và nhân dân - Thủ tướng khẳng định.

Giải quyết tồn đọng, đầu tư hạ tầng tạo nền tảng mới

Trong nhiệm kỳ này, nhiều vấn đề tồn đọng kéo dài đã được xử lý căn bản. 12 dự án thua lỗ đã được giải quyết, trong đó nhiều dự án có hiệu quả và bắt đầu có lãi. Vấn đề tái cơ cấu hệ thống ngân hàng cũng được triển khai quyết liệt, xử lý bốn ngân hàng yếu kém cùng với SCB. Hiện còn gần 3.000 dự án cần tiếp tục tháo gỡ, trong đó hơn 2.000 dự án thuộc thẩm quyền của Chính phủ, địa phương, các Bộ, ngành, khoảng 500 dự án phải báo cáo Quốc hội và cấp có thẩm quyền.

Về phát triển hạ tầng, Thủ tướng cho biết Việt Nam đã vượt mục tiêu 3.000 km cao tốc, hoàn thành 1.700 km đường ven biển và dự kiến sẽ vượt mốc này vào cuối năm. Hiệu quả sử dụng vốn đầu tư (ICOR) giảm mạnh từ 11 - 12 xuống còn 6,7, phản ánh hiệu quả đầu tư được cải thiện đáng kể. Nguyên nhân là nhờ kiểm soát chặt chẽ số lượng dự án, giảm từ hơn 10.000 xuống còn khoảng 4.760, tránh dàn trải, tạo điều kiện tập trung nguồn lực cho các dự án trọng điểm.

Tổng vốn đầu tư công trong nhiệm kỳ đạt 3,4 triệu tỷ đồng, tăng 55% so với nhiệm kỳ trước, là một trong ba động lực tăng trưởng quan trọng. Nếu loại trừ năm 2021 bị ảnh hưởng bởi đại dịch, tăng trưởng bình quân của 4 năm còn lại đạt 7,2%, vượt chỉ tiêu 6,5 - 7% mà Quốc hội đề ra.

Giữ vững an toàn tài chính, ưu tiên chi cho con người và an sinh

Về ngân sách, Thủ tướng nhấn mạnh mục tiêu cao nhất là thu đủ chi, bảo đảm an toàn tài chính quốc gia và các cân đối lớn. Các khoản chi được ưu tiên cho con người, quốc phòng - an ninh và an sinh xã hội, không hy sinh công bằng và tiến bộ xã hội để chạy theo tăng trưởng đơn thuần.

Chính phủ đã sử dụng hiệu quả nguồn tăng thu và tiết kiệm chi. 70% khoản tăng thu được giữ lại để tăng lương theo Nghị quyết 27; phần tiết kiệm chi tập trung cho đầu tư phát triển, đạt mức tăng 55% so với nhiệm kỳ trước và đầu tư vào các chính sách xã hội như xây dựng trường nội trú, miễn học phí, hỗ trợ trẻ em vùng khó khăn.

Thủ tướng thẳng thắn nhìn nhận, dự toán thu chi vẫn còn điểm chưa sát, đây là khuyết điểm, cần tiếp tục hoàn thiện, phải xây dựng dự toán thu - chi hợp lý hơn. Tuy nhiên, quan điểm của Chính phủ là phải đề phòng rủi ro, bảo đảm cân đối thu chi, duy trì kỷ luật tài chính và an toàn ngân sách quốc gia. Dự toán sát thực tế là cần thiết, nhưng mục tiêu ưu tiên vẫn là thu đủ chi và sử dụng hiệu quả nguồn lực - Thủ tướng nói.

Thủ tướng cũng khẳng định các đại biểu nói về những khó khăn, bất cập, vướng mắc là rất đúng, rất trúng, Chính phủ đã nhận ra và cần các giải pháp để khắc phục.

Khát vọng vươn xa, hướng tới mục tiêu tăng trưởng 8% trở lên

Nhìn về tương lai, Thủ tướng Phạm Minh Chính cho rằng để đạt được các mục tiêu chiến lược dài hạn, tăng trưởng năm 2026 cần có sự bứt phá mạnh mẽ. Chính phủ đề xuất mục tiêu tăng trưởng 8% trở lên, một mục tiêu rất khó nhưng có cơ sở để tự tin.

Niềm tin đó dựa trên sức mạnh dân tộc, trên sáu điểm tựa như: càng áp lực càng nỗ lực, trong cái khó ló cái khôn, biến cái không thể thành cái có thể… Ba động lực tăng trưởng truyền thống: đầu tư, tiêu dùng và xuất khẩu, tiếp tục được phát huy, đồng thời mở rộng sang các lĩnh vực mới như kinh tế số, kinh tế xanh và kinh tế sáng tạo.

Thủ tướng nhấn mạnh việc khai thác không gian phát triển mới: Phải vươn ra biển lớn, khai thác 1 triệu km² vùng biển; bay cao lên trời để khai thác không gian vũ trụ; tiến sâu vào lòng đất để phát triển hạ tầng hiện đại… Tất cả những mục tiêu đó đều dựa trên nền tảng khoa học - công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số.

Kết thúc bài phát biểu, Thủ tướng khẳng định tinh thần hành động của Chính phủ: Nhà nước kiến tạo, doanh nghiệp tiên phong, công tư đồng hành, đất nước giàu mạnh, nhân dân hạnh phúc. “Đảng chỉ đạo, Quốc hội thống nhất, Chính phủ cố gắng, nhân dân đồng hành, doanh nghiệp ủng hộ, bạn bè quốc tế giúp đỡ, khi chúng ta đoàn kết, dám vượt qua chính mình, nhất định sẽ đạt được mục tiêu - Thủ tướng nhấn mạnh./.

THÙY ANH