Công tác quản lý thuế và vai trò của Kiểm toán Nhà nước

Hoạt động của Ngành - Ngày đăng : 21:30, 09/05/2019

(BKTO) - Sáng 9/5, tại Hà Nội, Kiểm toán Nhà nước (KTNN) phối hợp với Hiệp hội Kế toán công chứng Anh quốc (ACCA) tổ chức Hội thảo “Quản lý thuế và vai trò của Kiểm toán Nhà nước”.


Hội thảo diễn ra dưới sự đồng chủ trì của GS,TS. Đoàn Xuân Tiên - Phó Tổng Kiểm toán Nhà nước; PGS,TS. Nguyễn Đình Hòa - quyền Giám đốc Trường Đào tạo và Bồi dưỡng nghiệp vụ kiểm toán; bà Belinda Young - thành viên Diễn đàn Thuế toàn cầu ACCA.
                
   

Quang cảnh Hội thảo. Ảnh: N.LỘC

   
Tham dự Hội thảo có Phó Chủ tịch Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam Hoàng Quang Phòng; Phó Tổng Giám đốc Kho bạc Nhà nước Đặng Thị Thủy; Chủ tịch Hội Kế toán và Kiểm toán Việt Nam Đặng Văn Thanh; Chủ tịch Hội Tư vấn thuế Việt Nam Nguyễn Thị Cúc và hơn 200 chuyên gia, nhà khoa học, đại biểu đến từ các cơ quan của Quốc hội, Chính phủ; các Bộ, ngành, địa phương; các Trường đại học, Viện nghiên cứu; doanh nghiệp (DN), công ty kiểm toán độc lập; các tổ chức, hội nghề nghiệp kế toán, kiểm toán; các đơn vị trực thuộc KTNN…

Phát biểu khai mạc Hội thảo, Phó Tổng Kiểm toán Nhà nước Đoàn Xuân Tiên cho rằng, thuế được coi là nguồn thu quan trọng, chủ yếu của ngân sách vì nguồn thu này mang tính chất ổn định, đảm bảo tự chủ và độc lập quốc gia. Từ khi thành lập đến nay, kiểm toán công tác quản lý thuế được xác định là một trong những nội dung quan trọng trong các cuộc kiểm toán của KTNN. Kết quả kiểm toán đã tác động tích cực đến hoạt động quản lý thu ngân sách của các Bộ, ngành, địa phương và ý thức chấp hành pháp luật thuế của người nộp thuế. KTNN đã trở thành công cụ hữu hiệu ngăn ngừa những sai phạm trong việc tuân thủ pháp luật thuế.
                
   

Phó Tổng Kiểm toán Nhà nước Đoàn Xuân Tiên phát biểu khai mạc Hội thảo. Ảnh: N.LỘC

   
Tuy nhiên, kết quả kiểm toán cho thấy mức độ vi phạm pháp luật thuế còn cao, diễn ra ở hầu hết các địa phương và các loại hình DN và các sắc thuế; công tác thanh, kiểm tra thuế còn bỏ sót nhiều sai phạm của DN. Ngoài ra, qua kiểm toán còn phát hiện một số bất cập, sai phạm về tuân thủ pháp luật thuế, như: một số đối tượng nộp thuế chưa tuân thủ đúng pháp luật trong kê khai, nộp thuế; công tác điều hành, quản lý thu tiền thuê đất, tiền sử dụng đất tại một số địa phương chưa đảm bảo quy định của Nhà nước; chất lượng công tác thanh, kiểm tra còn bỏ sót một số sai phạm của DN trong kê khai doanh thu, chi phí, thuế GTGT đầu vào, áp dụng không đúng thuế suất thuế GTGT, kê khai ưu đãi và miễn giảm thuế TNDN không đúng quy định; công tác hoàn thuế, xoá nợ và miễn giảm thuế sai quy định; xác định số nợ đọng thuế chưa đầy đủ.

Do đó, tại Hội thảo, Phó Tổng Kiểm toán Nhà nước Đoàn Xuân Tiên đề xuất các đại biểu tập trung thảo luận làm rõ một số vấn đề về thực trạng quản lý thuế hiện nay và những ảnh hưởng của tình trạng gian lận thuế, trốn thuế đến ngân sách quốc gia và kỷ luật, kỷ cương của nền tài chính quốc gia; vai trò của KTNN trong lĩnh vực kiểm toán công tác quản lý thuế, chống thất thu ngân sách, góp phần vào việc làm minh bạch, bền vững nền tài chính quốc gia; cũng như làm rõ các vấn đề lý luận về cơ sở pháp lý của KTNN trong kiểm toán công tác quản lý thuế, trong đó có nội dung kiểm tra, đối chiếu thuế đối với các thành phần ngoài quốc doanh…

Tiếp đó, các đại biểu tham dự Hội thảo đã được nghe 06 tham luận của các chuyên gia, cán bộ quản lý trong nước và quốc tế về: Thực trạng công tác quản lý thuế ở Việt Nam và giải pháp hoàn thiện; Kiểm toán nghĩa vụ nộp thuế của DN và một số vấn đề đặt ra; Những khó khăn, vướng mắc của DN về các chính sách và thủ tục hành chính thuế; Thực trạng hoàn thuế, xóa nợ và miễn giảm thuế ở Việt Nam thông qua kết quả kiểm toán của KTNN; Giải pháp nâng cao chất lượng kiểm toán thuế của KTNN; Kinh nghiệm quốc tế về quản lý thuế trong thời đại kỹ thuật số.

Thảo luận tại Hội trường, các đại biểu tiếp tục tập trung làm rõ một số vấn đề về thực trạng quản lý thuế và những ảnh hưởng của tình trạng gian lận thuế, trốn thuế đến ngân sách quốc gia và kỷ luật, kỷ cương của nền tài chính quốc gia; những khó khăn trong công tác kiểm toán cơ quan quản lý thuế có liên quan đến nghĩa vụ người nộp thuế…
                
   

Đại biểu thảo luận tại Hội thảo. Ảnh: N.LỘC

   
Đặc biệt, nhiều đại biểu kiến nghị cần làm rõ một số quy định pháp luật về Thuế trong dự thảo Luật Quản lý thuế (sửa đổi) cũng như cơ chế phối hợp, trao đổi thông tin giữa KTNN và các cơ quan quản lý thuế và các cơ quan hữu quan khác. Đại diện Tổng cục Thuế cũng có những phản hồi liên quan đến công tác thanh tra, kiểm tra thuế và phối hợp với cơ quan Thanh tra, KTNN trong việc cung cấp tài liệu, hỗ trợ cho công tác thanh tra, kiểm toán.

Năm 2016, qua đối chiếu 1.653 người nộp thuế, KTNN đã kiến nghị các khoản phải nộp NSNN tăng thêm 2.060,6 tỷ đồng. Năm 2017, qua đối chiếu 2.497 DN ngoài quốc doanh, KTNN phát hiện 2.344 trường hợp có sai phạm (tương đương 94% số tổng hợp được đối chiếu) và kiến nghị nộp NSNN tăng thêm 1.351 tỷ đồng. Năm 2018, qua đối chiếu thuế 2.969 DN ngoài quốc doanh, KTNN đã phát hiện nhiều sai phạm và xác định nộp NSNN tăng thêm 1.684,6 tỷ đồng, kiến nghị giảm lỗ 3.341,5 tỷ đồng. Ngoài ra, KTNN đã gửi hàng trăm kiến nghị về chấn chỉnh công tác quản lý thu thuế đối với các Bộ, ngành, địa phương, trong đó có nhiều kiến nghị hoàn thiện, sửa đổi, bổ sung văn bản pháp luật thuế.


Kết luận Hội thảo, PGS,TS. Đoàn Xuân Tiên nhấn mạnh, Hội thảo đã làm rõ thực trạng quản lý thuế trong thời gian vừa qua, đồng thời khẳng định vai trò của KTNN trong kiểm toán thuế, mối quan hệ phối hợp giữa các cơ quan quản lý thuế và cơ quan thanh tra, kiểm toán trong quá trình thanh tra, kiểm toán thuế. Hội thảo cũng đề xuất, kiến nghị nhiều giải pháp nhằm hoàn thiện các quy định về quản lý thuế nói chung, đặc biệt là việc ứng dụng công nghệ vào công tác quản lý thuế.

“Những nội dung trao đổi tại Hội thảo sẽ là một trong những cơ sở để KTNN tiếp tục xem xét và đề xuất, hoàn thiện quy định về quản lý thuế, trong đó có quy định về vai trò, trách nhiệm của KTNN đối với kiểm toán thuế” - Phó Tổng Kiểm toán Nhà nước Đoàn Xuân Tiên cho biết.

H.THOAN - N.LỘC