Chuẩn mực kiểm toán nhà nước 2510 - Kiểm toán số dư đầu kỳ trong kiểm toán tài chính

Kiểm toán - Ngày đăng : 14:46, 01/12/2025

(BKTO) - Chuẩn mực Kiểm toán nhà nước 2510 bao gồm các quy định về kiểm toán số dư đầu kỳ trong kiểm toán tài chính.
dsc_8692.jpg
Kiểm toán viên nhà nước trao đổi nghiệp vụ kiểm toán. Ảnh: Nguyễn Ly

Câu hỏi 1: Kiểm toán viên nhà nước (KTVNN) cần xem xét các vấn đề gì khi xem xét các thủ tục kiểm toán liên quan đến số dư đầu kỳ?

Trả lời: Đoạn 08 CMKTNN 2510 quy định khi xem xét các thủ tục kiểm toán liên quan đến số dư đầu kỳ, KTVNN cần xem xét các vấn đề sau:

Các chính sách kế toán mà đơn vị được kiểm toán áp dụng;

Nội dung của số dư các tài khoản, các nhóm giao dịch và các thuyết minh, các rủi ro có sai sót trọng yếu trong báo cáo tài chính (BCTC) kỳ hiện tại liên quan đến số dư đầu kỳ;

Tầm quan trọng của số dư đầu kỳ đối với BCTC kỳ hiện tại;

Xem BCTC kỳ trước có được Kiểm toán nhà nước thực hiện kiểm toán hay không được kiểm toán. Trong trường hợp BCTC được kiểm toán thì xem ý kiến của KTVNN là dạng ý kiến không phải là ý kiến chấp nhận toàn phần hay là ý kiến chấp nhận toàn phần.

Câu hỏi 2: KTVNN cần phải làm gì khi không thể thu thập được đầy đủ bằng chứng kiểm toán thích hợp khi kiểm toán số dư đầu kỳ?

Trả lời: Đoạn 09 và 15 CMKTNN 2510 quy định:

Trong trường hợp cần thiết, KTVNN kỳ hiện tại có thể trao đổi với KTVNN đã thực hiện cuộc kiểm toán kỳ trước để làm rõ các nội dung liên quan. Nếu việc trao đổi thông tin trên bị hạn chế, KTVNN có thể cần thu thập bằng chứng kiểm toán bằng các hình thức khác; nếu vẫn không thu thập được đầy đủ bằng chứng kiểm toán thích hợp, KTVNN cần xem xét ảnh hưởng đến ý kiến kiểm toán;

Nếu KTVNN không thể thu thập đầy đủ bằng chứng kiểm toán thích hợp liên quan đến số dư đầu kỳ thì KTVNN phải đưa ra ý kiến ngoại trừ hoặc nếu cần thiết, từ chối đưa ra ý kiến về BCTC theo quy định tại CMKTNN 2705 (Ý kiến kiểm toán không phải ý kiến chấp nhận toàn phần trong báo cáo kiểm toán tài chính).

Ví dụ tại BCTC của doanh nghiệp A có số dư khoản nợ phải thu rất lớn phát sinh từ lâu nhưng của các khách hàng là nước ngoài, KTVNN không thể thực hiện các thủ tục kiểm toán để đánh giá tính chính xác của các khoản nợ này, KTVNN có thể đưa ra ý kiến ngoại trừ đối với khoản nợ này.

Câu hỏi 3: Nếu KTVNN thu thập được bằng chứng kiểm toán chứng minh rằng số dư đầu kỳ chứa đựng các sai sót gây ảnh hưởng trọng yếu đến BCTC kỳ hiện tại, KTVNN phải làm gì?

Trả lời: Đoạn 12 CMKTNN 2510 quy định, nếu KTVNN thu thập được bằng chứng kiểm toán chứng minh rằng số dư đầu kỳ chứa đựng các sai sót gây ảnh hưởng trọng yếu đến BCTC kỳ hiện tại, KTVNN phải tiến hành các thủ tục kiểm toán bổ sung thích hợp tùy theo hoàn cảnh cụ thể để xác định ảnh hưởng đối với BCTC kỳ hiện tại.

Nếu KTVNN kết luận rằng BCTC kỳ hiện tại chứa đựng các sai sót như vậy, KTVNN phải trao đổi với đơn vị được kiểm toán các sai sót đó theo quy định tại CMKTNN 2450 (Đánh giá các sai sót phát hiện trong quá trình kiểm toán tài chính).

Câu hỏi 4: KTVNN cần kiểm tra tính nhất quán của các chính sách kế toán liên quan đến số dư đầu kỳ như thế nào?

Trả lời: Đoạn 13 CMKTNN 2510 quy định, KTVNN phải thu thập đầy đủ bằng chứng kiểm toán thích hợp về việc các chính sách kế toán liên quan đến số dư đầu kỳ có được áp dụng nhất quán trong BCTC kỳ hiện tại, việc lý giải một cách thích hợp những thay đổi trong các chính sách kế toán đã được trình bày và thuyết minh đầy đủ theo khuôn khổ về lập và trình bày BCTC, thông tin tài chính.

Câu hỏi 5: Nếu KTVNN xác định rằng số dư đầu kỳ chứa đựng sai sót gây ảnh hưởng trọng yếu đến BCTC kỳ hiện tại và ảnh hưởng đó không được xử lý một cách thích hợp hoặc không được trình bày và thuyết minh đầy đủ, KTVNN phải làm gì?

Trả lời: Đoạn 16 CMKTNN 2510 quy định, nếu KTVNN xác định rằng số dư đầu kỳ chứa đựng sai sót gây ảnh hưởng trọng yếu đến BCTC kỳ hiện tại và ảnh hưởng đó không được xử lý một cách thích hợp hoặc không được trình bày và thuyết minh đầy đủ, KTVNN phải đưa ra ý kiến ngoại trừ hoặc ý kiến trái ngược theo quy định tại CMKTNN 2705 (Ý kiến kiểm toán không phải ý kiến chấp nhận toàn phần trong báo cáo kiểm toán tài chính).

Câu hỏi 6. Các cơ sở dẫn liệu đối với số dư tài khoản vào cuối kỳ:

A. Tính hiện hữu, quyền và nghĩa vụ, tính đầy đủ, tính chính xác, đánh giá và phân bổ, phân loại, trình bày.

B. Tính đúng kỳ, hiện hữu, tính đầy đủ, quyền và nghĩa vụ.

C. Tính hiện hữu; quyền và nghĩa vụ; tính đầy đủ.

D. Đánh giá và phân bổ.

Trả lời: A./.

MINH ANH