WHO khuyến nghị đưa thuốc lá thế hệ mới vào danh mục cấm đầu tư kinh doanh
Xã hội - Ngày đăng : 21:33, 01/12/2025
Chiều 01/12, tại Hà Nội, Cục Báo chí (Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch) phối hợp với Tổ chức HealthBridge tại Việt Nam tổ chức Hội thảo cung cấp thông tin về tăng cường thực thi Nghị quyết của Quốc hội về quy định cấm thuốc lá điện tử (TLĐT), thuốc lá nung nóng (TLNN).
Phát biểu khai mạc Hội thảo, Phó Cục trưởng Cục Báo chí Đặng Khắc Lợi cho biết, thuốc lá là một trong những nguyên nhân chính gây ra các bệnh không lây nhiễm, cướp đi hàng triệu sinh mạng mỗi năm trên toàn cầu. Đáng lo ngại hơn, bên cạnh thuốc lá truyền thống, các sản phẩm TLĐT, TLNN - dù được quảng cáo là "ít hại hơn" song thực tế, các sản phẩm này có chứa nhiều hóa chất độc hại và có khả năng gây nghiện mạnh.
Tại Việt Nam, tình trạng sử dụng TLĐT, TLNN cũng đang gia tăng đáng báo động. Theo báo cáo của Bộ Y tế, tỷ lệ sử dụng TLĐT trong học sinh ở nhóm tuổi 13-17 tăng từ 2,6% năm 2019 lên 8,2% năm 2023. Ở nhóm 13-15 tuổi, tỷ lệ đã tăng hơn gấp đôi từ 3,5% năm 2022 lên 8% năm 2023.
Trước thực trạng đó, ngày 30/11/2024, tại Kỳ họp thứ 8 Quốc hội khóa XV, Quốc hội đã thông qua Nghị quyết số 173/2024/QH15 của Quốc hội (Nghị quyết 173), trong đó có quy định: "Quốc hội thống nhất cấm sản xuất, kinh doanh, nhập khẩu, chứa chấp, vận chuyển, sử dụng TLĐT, TLNN, các loại khí, chất gây nghiện, gây tác hại cho sức khỏe con người từ năm 2025, bảo đảm sức khỏe cộng đồng, trật tự, an toàn xã hội…".
"Đây là quyết sách mạnh mẽ, kịp thời và hết sức cần thiết nhằm bảo vệ sức khỏe cộng đồng, đặc biệt là thế hệ trẻ" - Phó Cục trưởng Cục Báo chí nhấn mạnh.
Ông Đặng Khắc Lợi khẳng định, để Nghị quyết của Quốc hội đi vào cuộc sống và được thực thi hiệu quả, vai trò của báo chí, truyền thông có ý nghĩa vô cùng quan trọng trong việc cung cấp thông tin chính xác, khoa học về tác hại của TLĐT, TLNN; phản ánh tình hình vi phạm, các chiêu trò quảng cáo, kinh doanh trái phép; tuyên truyền quy định pháp luật đến người dân; góp phần tạo sự đồng thuận xã hội, củng cố niềm tin, ý thức chấp hành và sự ủng hộ đối với quy định của Nhà nước để bảo vệ thế hệ trẻ.
"Trong bối cảnh đó, báo chí cần tiếp tục phát huy vai trò xung kích, góp phần bảo vệ sức khỏe cộng đồng và xây dựng môi trường sống lành mạnh, an toàn cho thanh thiếu niên. Tôi tin tưởng rằng Hội thảo hôm nay sẽ mang lại thông tin bổ ích, phục vụ thiết thực cho hoạt động nghiệp vụ của các nhà báo, đồng thời góp phần quan trọng vào thành công chung trong việc triển khai thực thi Nghị quyết 173 của Quốc hội" - Phó Cục trưởng Cục Báo chí Đặng Khắc Lợi nhấn mạnh.
TS. Angela Pratt - đại diện Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) - đánh giá, việc Việt Nam cấm TLĐT và các sản phẩm TLNN theo Nghị quyết 173 là một cột mốc quan trọng về sức khỏe cộng đồng.
Theo bà Angela Pratt, sau 1 năm sau ban hành và thực thi Nghị quyết 173, Việt Nam đã đạt được nhiều kết quả tích trong việc hạn chế tác hại của TLĐT, TLNN.
Thống kê từ Bệnh viện Bạch Mai cho thấy, sau khi lệnh cấm có hiệu lực, số ca cấp cứu liên quan đến các sản phẩm này tại Bệnh viện giảm 70%. Ngoài ra, việc quảng bá các sản phẩm này bởi những người có ảnh hưởng trên các mạng xã hội, trên các kênh trực tuyến đã giảm hoặc dừng lại hẳn. "Điều nay cho thấy lệnh cấm có tác động răn đe rất mạnh mẽ" - đại diện WHO khẳng định.
Chia sẻ kinh nghiệm quốc tế về việc cấm TLĐT, TLNN, bà Angela Pratt cho biết, những thông lệ tốt nhất ở quốc tế cho thấy việc cấm TLĐT, TLNN chỉ có hiệu quả tốt nhất khi không có bất cứ trường hợp ngoại lệ nào. Do đó, WHO khuyến nghị Quốc hội cần đưa kinh doanh các sản phẩm thuốc lá thế hệ mới bao gồm TLĐT, TLNN vào danh mục ngành nghề cấm đầu tư kinh doanh trong Luật Đầu tư sửa đổi; không chấp nhận bất kỳ ngoại lệ nào bao gồm việc cho phép sản xuất các sản phẩm thuốc lá mới để xuất khẩu.
"Lệnh cấm toàn diện cũng rất phù hợp với tuyên bố "Việt Nam sẽ không bao giờ đánh đổi tiến bộ xã hội, công lý, bảo vệ môi trường hoặc an sinh xã hội để tăng trưởng kinh tế" của Thủ tướng Phạm Minh Chính tại Diễn đàn Kinh tế Mùa thu vừa qua" - bà Angela Pratt khẳng định.
Đánh giá cao vai trò của công tác truyền thông, đại diện WHO kêu gọi báo chí đồng hành, đẩy mạnh tuyên truyền để bảo vệ sức khỏe của mỗi người dân Việt Nam.
Tại Hội thảo, các đại biểu cũng được nghe ông Vũ Trung Hiếu - đại diện Vụ Pháp chế, Bộ Y tế - trình bày tham luận "Quy định pháp luật hiện hành, khoảng trống pháp lý và kiến nghị chính sách để tăng cường thực thi Nghị quyết 173 về cấm TLĐT, TLNN"; TS. Nguyễn Trung Nguyên - Giám đốc Trung tâm chống độc, Bệnh viện Bạch Mai - chia sẻ những tác hại và các ca bệnh điển hình của TLĐT, TLNN, diễn biến các ca bệnh sau khi Quốc hội ban hành Nghị quyết 173 về cấm TLĐT, TLNN; TS. Ulysses Dorotheo - Giám đốc điều hành Liên minh kiểm soát thuốc lá Đông Nam Á (SEATCA) tham luận Chuyên đề "Thực thi chính sách cấm sản phẩm thuốc lá mới: Những tác động của ngành công nghiệp và khuyến nghị đối với Việt Nam"; ThS, BS. Nguyễn Tuấn Lâm - đại diện WHO tại Việt Nam - chia sẻ kinh nghiệm quốc tế về chính sách cấm TLĐT, TLNN của các quốc gia trên thế giới và khuyến nghị của WHO.
Ban Tổ chức cũng thẳng thắn chia sẻ với đại diện các cơ quan báo chí các vấn đề liên quan đến các nội dung tăng cường thực thi Nghị quyết của Quốc hội về quy định cấm TLĐT, TLNN... Các hoạt động trao đổi, thảo luận tại Hội thảo mang lại thông tin bổ ích, phục vụ thiết thực cho hoạt động nghiệp vụ của các nhà báo, đồng thời góp phần quan trọng vào thành công chung trong việc triển khai thực thi Nghị quyết 173 của Quốc hội./.