Thị trường M&A Việt Nam: Kỳ vọng bứt phá trong tương lai

Thị trường mở rộng nhưng bất động sản vẫn chiếm ưu thế

Theo báo cáo mới nhất của Công ty tư vấn Grant Thornton Việt Nam về hoạt động mua bán - sáp nhập (M&A), tháng 10/2025, thị trường ghi nhận 52 thương vụ M&A, đạt tổng giá trị công bố và ước tính khoảng 720,4 triệu USD. Trong đó, nổi bật là Tập đoàn Năng lượng và Hóa chất hàng đầu Hàn Quốc OCI Holdings mua 65% cổ phần của Elite Solar Power Wafer - nhà máy sản xuất tấm wafer cho pin mặt trời đang được xây dựng tại Việt Nam. Hay như Levanta Holding Pte. Ltd. (Singapore) mua 80% cổ phần HBRE Gia Lai Wind Power JSC từ Super Energy Group và Super Wind Energy với giá 33,1 triệu USD; Tập đoàn Sumitomo (Nhật Bản) mua lại 49% cổ phần của Công ty cổ phần Tư vấn và Phát triển điện Cửu Long (MEE JSC) từ GreenSpark Group.

Grant Thornton nhận định, sau giai đoạn trầm lắng, thị trường M&A đang hồi phục theo hướng ít giao dịch hơn nhưng các thương vụ có quy mô và tính chiến lược lớn hơn. Thay vì chỉ tập trung vào bất động sản, các nhà đầu tư ưu tiên mở rộng công nghệ, năng lực sản xuất và chuỗi cung ứng - những yếu tố then chốt cho cạnh tranh dài hạn. Ngoài ra, thị trường cũng ghi nhận nhiều thương vụ M&A ở các lĩnh vực khác như nông nghiệp, chăn nuôi, tiêu dùng, y tế, tiện ích và tài chính. Cụ thể, Tập đoàn Dabaco mua thêm 41,67% cổ phần Công ty cổ phần Thịnh Phát Kim Sơn 1 để tăng vốn điều lệ phục vụ đầu tư xây dựng Dự án Khu chăn nuôi lợn công nghệ cao tại xã Bảo Hà, tỉnh Lào Cai, tổng vốn đầu tư khoảng 560 tỷ đồng...

Tuy nhiên, bất động sản vẫn giữ vai trò trung tâm trong các thương vụ, đặc biệt là ở phân khúc bất động sản công nghiệp và nhà ở cao cấp. Trong tháng 10/2025, bất động sản giữ vững vị trí dẫn đầu thị trường M&A với giá trị khoảng 225 triệu USD. Tính chung 10 tháng năm 2025, thị trường ghi nhận hơn 2 tỷ USD đến từ các thương vụ M&A và huy động vốn cổ phần (bao gồm cả thương vụ đã hoàn tất và đang công bố) liên quan đến bất động sản, cho thấy sức nóng của lĩnh vực này.

Thị trường chứng khoán đủ lớn và linh hoạt, việc niêm yết và bán cổ phần sẽ dễ dàng và hiệu quả hơn, từ đó thúc đẩy hoạt động M&A diễn ra sôi nổi.

Ông Đinh Thế Anh
Phó Tổng Giám đốc kiêm Trưởng bộ phận tư vấn
M&A doanh nghiệp của KPMG Việt Nam

Theo báo cáo triển vọng M&A cuối năm 2025 của Savills Việt Nam, các nhà đầu tư trong nước đang chiếm ưu thế về số lượng giao dịch, nhưng nhà đầu tư nước ngoài đóng vai trò chủ đạo ở các thương vụ quy mô lớn, tập trung vào bất động sản. Theo đó, Gateway Thủ Thiêm mua lại 42% cổ phần của Công ty Nam Rạch Chiếc từ Keppel Land (Singapore) với 2.612 tỷ đồng; Novaland hoàn tất chuyển nhượng 46% vốn điều lệ tại Công ty TNHH Bất động sản Gia Đức với tổng giá trị 1.725 tỷ đồng; Nishi Nippon Railroad mua 25% cổ phần Dự án Paragon Đại Phước từ Nam Long…

Khung pháp lý mới mở đường cho M&A bứt phá

Theo bà Võ Hiệp Vân An - Phó Tổng Giám đốc, Dịch vụ Tư vấn Thuế, Deloitte Việt Nam, bên cạnh tiềm năng kinh tế, yếu tố pháp lý, đặc biệt là chính sách thuế thay đổi, đã tạo ra những điều kiện thuận lợi cho các hoạt động M&A sôi động và hiệu quả hơn. Dự thảo Nghị định hướng dẫn Luật Thuế Thu nhập doanh nghiệp năm 2025 đã đưa ra những cải thiện quan trọng, minh bạch hơn về nghĩa vụ thuế trong giao dịch chuyển nhượng vốn. Đây được coi là bước tiến quan trọng, tháo gỡ nhiều vướng mắc, đồng thời mở đường cho hoạt động M&A tại Việt Nam phát triển bứt phá.

Dự thảo nghị định mới đã đưa ra giải pháp rõ ràng: Áp dụng thuế suất 2% trên doanh thu chuyển nhượng vốn đối với nhà đầu tư nước ngoài nắm giữ vốn tại công ty Việt Nam không niêm yết, thay vì tính trên thu nhập ròng như trước đây. Quy định này áp dụng cho các giao dịch trực tiếp và gián tiếp, đồng thời loại trừ các trường hợp nội bộ cấu trúc tái cơ cấu trong cùng một tập đoàn, tránh gánh nặng thuế không cần thiết.

Việc áp dụng thuế cố định trên doanh thu giúp các quy định rõ ràng hơn, giảm bớt đáng kể tranh chấp trong thực tiễn, đồng thời tạo điều kiện để nhà đầu tư dự đoán chính xác và chắc chắn về nghĩa vụ thuế ngay từ giai đoạn lập kế hoạch - bà An nhận định.

Bên cạnh đó, quy định mới không chỉ đảm bảo sự minh bạch mà còn hạn chế rủi ro truy thu sau nhiều năm - một trong những mối quan ngại lớn nhất của các nhà đầu tư quốc tế. Qua đó, chính sách mới vừa bảo đảm nguồn thu ổn định cho ngân sách nhà nước, vừa củng cố niềm tin của cộng đồng doanh nghiệp.

Với hành lang pháp lý ngày càng rõ ràng, hoạt động M&A tại Việt Nam được kỳ vọng sẽ tiếp tục bùng nổ trong những năm tới. Các lĩnh vực có tiềm năng lớn bao gồm năng lượng tái tạo, công nghệ, tài chính, bất động sản, y tế, tiêu dùng và bán lẻ. Chính phủ đang thúc đẩy điều chỉnh Luật Thuế Thu nhập doanh nghiệp, cùng các hướng dẫn cụ thể về chuyển nhượng vốn, giúp Việt Nam nâng cao sức cạnh tranh so với các thị trường trong khu vực - nơi nhiều quốc gia cũng đang đẩy mạnh cải cách để thu hút dòng vốn FDI.

Bà Võ Hiệp Vân An khuyến nghị, để tận dụng cơ hội từ các chính sách thuế mới, doanh nghiệp Việt Nam cần ưu tiên minh bạch hóa quản trị và tài chính, bao gồm chuẩn hóa báo cáo, tuân thủ pháp luật để tăng niềm tin của nhà đầu tư. Đồng thời, nâng cao năng lực quản trị nội bộ thông qua việc cải thiện quy trình ra quyết định, áp dụng chuẩn mực quốc tế, qua đó tăng tính cạnh tranh trong M&A.

Bên cạnh đó, doanh nghiệp cần cập nhật chính sách, nắm bắt thông tin pháp lý, chính sách ưu đãi và tham khảo ý kiến chuyên gia để sẵn sàng cho các giao dịch phức tạp. Cần có sự chuẩn bị kỹ lưỡng, kết hợp với sự hỗ trợ từ các đơn vị tư vấn uy tín để thành công trên sân chơi M&A, qua đó nâng cao vị thế trên thị trường khu vực và toàn cầu.

Với kỳ vọng thị trường M&A sôi động hơn, ông Đinh Thế Anh - Phó Tổng Giám đốc kiêm Trưởng bộ phận Tư vấn M&A doanh nghiệp của KPMG Việt Nam - cho rằng cần có sự tham gia đầy đủ từ 3 phía: Nhà đầu tư nước ngoài mua lại doanh nghiệp Việt Nam, doanh nghiệp trong nước mua bán lẫn nhau và các thương vụ doanh nghiệp Việt Nam đầu tư ra nước ngoài.

Doanh nghiệp muốn thực hiện M&A cần có tiềm lực tài chính hoặc vay được vốn với chi phí hợp lý. Như vậy, yếu tố then chốt là khả năng tiếp cận vốn. Tuy nhiên, tín dụng dành riêng cho M&A ở các ngân hàng Việt Nam vẫn còn hạn chế. Tính thanh khoản của thị trường chứng khoán cũng là yếu tố quan trọng. Nếu thị trường chứng khoán sôi động, quy mô giao dịch lớn, có sự tham gia của nhiều nhà đầu tư tổ chức và cá nhân thì đó sẽ là một đầu ra hấp dẫn cho các thương vụ M&A./.

THÙY LÊ