Rõ trách nhiệm, tăng quyền hạn cho công chức thuế trong Luật Quản lý thuế sửa đổi

Nhiệm vụ được mở rộng, trách nhiệm được làm rõ

Điều 38 của Luật Quản lý thuế sửa đổi quy định rõ và toàn diện hơn về nhiệm vụ của cơ quan quản lý thuế và công chức thuế. Theo đó, cơ quan thuế có trách nhiệm tổ chức thực hiện quản lý thu đối với toàn bộ các loại thuế theo quy định pháp luật, bao gồm tiền chậm nộp, khoản thu từ xử phạt vi phạm hành chính và nhiều khoản thu khác liên quan đến đất đai, tài nguyên và vốn nhà nước tại doanh nghiệp.

Hệ thống nhiệm vụ được mở rộng, bao trùm cả phí, lệ phí; tiền sử dụng đất, tiền thuê đất; tiền cấp quyền khai thác khoáng sản, tài nguyên nước; đến các khoản thu từ chuyển đổi sở hữu doanh nghiệp nhà nước, cổ tức và lợi nhuận được chia cho phần vốn nhà nước. Quy định này cho thấy quy mô và trách nhiệm ngày càng lớn của cơ quan thuế trong thực hiện nhiệm vụ thu ngân sách.

Đối với các khoản phí, lệ phí không do cơ quan thuế trực tiếp thu, luật yêu cầu cơ quan, tổ chức được giao thu phải thực hiện đầy đủ các nội dung quản lý thu theo quy định. Các cơ quan quản lý chuyên ngành phải chuyển thông tin chính xác, kịp thời về nghĩa vụ tài chính của người nộp thuế cho cơ quan thuế; đồng thời có trách nhiệm cập nhật ngay khi thông tin thay đổi để phục vụ việc điều chỉnh thông báo nghĩa vụ nộp ngân sách.

Ứng dụng công nghệ, tăng hỗ trợ và minh bạch thông tin

Bên cạnh các nhiệm vụ truyền thống, luật mới bổ sung nhiều trách nhiệm quan trọng về hỗ trợ người nộp thuế và công khai thông tin. Cơ quan thuế phải thường xuyên tuyên truyền, phổ biến pháp luật; công khai quy trình, thủ tục, các chương trình khuyến khích tuân thủ tự nguyện và chế độ ưu tiên tại các điểm giao dịch hành chính công.

Việc ứng dụng công nghệ số được nhấn mạnh mạnh mẽ, nhằm hỗ trợ người nộp thuế trong kê khai, báo cáo và thực hiện nghĩa vụ thuế trên môi trường điện tử. Cơ quan thuế có trách nhiệm xây dựng và vận hành hệ thống thông tin điện tử, bảo đảm an toàn dữ liệu và kết nối liên thông với hệ thống của các cơ quan nhà nước khác.

Cùng với đó, cơ quan thuế phải cung cấp, chia sẻ thông tin phục vụ quản lý; xác nhận nghĩa vụ thuế; xử lý tra soát, điều chỉnh dữ liệu; và thông tin cho người nộp thuế về các khoản nộp thừa hoặc nợ thuế. Trường hợp gây thiệt hại trái pháp luật, cơ quan thuế phải bồi thường theo quy định của Luật Trách nhiệm bồi thường của Nhà nước.

Luật cũng làm rõ trách nhiệm của công chức thuế trong giải quyết hồ sơ dựa trên tài liệu do người nộp thuế cung cấp, dữ liệu quản lý thuế và thông tin từ cơ quan nhà nước có thẩm quyền. Công chức thuế không phải chịu trách nhiệm đối với nội dung trong các văn bản đã được cơ quan khác thẩm định, phê duyệt trước đó, bảo đảm phân định rõ trách nhiệm giữa các khâu.

Tăng quyền hạn để nâng hiệu lực quản lý thuế

Bên cạnh việc mở rộng nhiệm vụ, Luật Quản lý thuế sửa đổi cũng bổ sung và làm rõ nhiều quyền hạn mới của cơ quan quản lý thuế. Theo đó, cơ quan thuế được quyền yêu cầu người nộp thuế cung cấp thông tin liên quan đến nghĩa vụ thuế, bao gồm thông tin tài chính, tài khoản ngân hàng, chủ sở hữu và các giải trình về khai, tính, nộp thuế. Các tổ chức, cá nhân có liên quan cũng phải cung cấp thông tin phục vụ công tác kiểm tra, đối chiếu.

Cơ quan thuế được quyền tiếp cận, mua và sử dụng dữ liệu trong và ngoài nước phục vụ công tác quản lý; đồng thời được sử dụng cơ sở dữ liệu quốc gia và chuyên ngành để xác minh nghĩa vụ thuế, phù hợp với xu hướng số hóa dữ liệu công.

Các quyền thực thi pháp luật cũng được tăng cường, bao gồm quyền kiểm tra thuế, ấn định thuế, cưỡng chế thi hành quyết định hành chính về thuế, xử phạt vi phạm và công khai các trường hợp vi phạm. Luật cũng cho phép áp dụng biện pháp ngăn chặn như yêu cầu tạm ngừng kinh doanh hoặc tạm dừng thay đổi đăng ký doanh nghiệp trong quá trình xử lý vi phạm. Quy định về ủy nhiệm thu tiếp tục được duy trì, bảo đảm linh hoạt trong tổ chức thu.

Chính phủ sẽ quy định chi tiết khoản 1 Điều 38 để bảo đảm thống nhất trong triển khai, tạo nền tảng cho hệ thống quản lý thuế hiện đại, minh bạch và hiệu quả hơn./

MINH ANH