Đề án 319: Quyết dẹp hàng giả trên thương mại điện tử

Bùng nổ thương mại điện tử - “mảnh đất màu mỡ” cho hàng giả

Thị trường TMĐT Việt Nam phát triển bùng nổ với tốc độ khoảng 20% mỗi năm, dự báo đạt mốc 39 tỷ USD vào cuối năm 2025. Tuy nhiên, sự phát triển nhanh chóng này cũng đặt ra không ít thách thức trong công tác kiểm soát hàng giả, hàng nhái trên không gian số - vấn đề đang được lực lượng QLTT đặc biệt chú trọng, nhất là qua việc triển khai Đề án 319 của Thủ tướng Chính phủ về chống hàng giả trên sàn TMĐT đến năm 2025.

Sự tiện lợi của TMĐT khiến người tiêu dùng dễ dàng tiếp cận hàng hóa với chỉ vài cú “click”. Nhưng chính tính ẩn danh, đa dạng của các gian hàng online, cùng sự phát triển nhanh của các hình thức bán hàng như livestream, kho trung chuyển ẩn danh đã tạo điều kiện thuận lợi cho hàng giả, hàng nhái len lỏi vào thị trường.

Theo thống kê mới nhất của Cục Quản lý và Phát triển thị trường trong nước (Bộ Công Thương), từ đầu năm 2025 đến nay, lực lượng QLTT đã phát hiện và xử lý hơn 4.000 vụ vi phạm liên quan đến TMĐT, với tổng số tiền phạt gần 63 tỷ đồng, gỡ bỏ hơn 44.000 sản phẩm vi phạm và ngăn chặn hơn 12.400 gian hàng có dấu hiệu gian lận.

Điển hình, chỉ trong tháng 11/2025, lực lượng QLTT phối hợp với các sàn lớn như Shopee, Lazada và TikTok Shop đã triệt phá thành công đường dây chuyên cung cấp hàng giả, hàng kém chất lượng từ các kho hàng tại TP. Hồ Chí Minh, với hàng nghìn sản phẩm giả mạo các thương hiệu nổi tiếng được gỡ xuống.

Công nghệ cao - công cụ đắc lực trong truy quét hàng giả

Để đáp ứng yêu cầu quản lý trong bối cảnh thị trường số phát triển, Đề án 319 đã được xây dựng với trọng tâm là ứng dụng công nghệ thông tin trong giám sát, truy quét hàng giả trên sàn thương mại điện tử. Lực lượng QLTT đã triển khai hệ thống quét tự động, trao đổi dữ liệu với các hiệp hội ngành hàng, doanh nghiệp sở hữu thương hiệu để nhận diện và xử lý nhanh các gian hàng vi phạm.

Ông Trần Hữu Linh - Cục trưởng Cục Quản lý và Phát triển thị trường trong nước - cho biết: “Công nghệ giúp chúng tôi mở rộng phạm vi giám sát, không chỉ ở các sàn mà còn ở các kho hàng trung chuyển và điểm đóng gói - nơi cung ứng cho hoạt động bán hàng online. Mục tiêu của chúng tôi là không để thương mại điện tử trở thành “mảnh đất màu mỡ” cho hàng giả tồn tại.”

Cục Cục Quản lý và Phát triển thị trường trong nước còn phối hợp chặt chẽ với các đơn vị chức năng, tổ chức ký cam kết trách nhiệm với các sàn TMĐT lớn nhằm xây dựng cơ chế phối hợp nhanh chóng xác minh và xử lý gian hàng vi phạm.

Ngoài ra, công tác tuyên truyền nâng cao nhận thức người tiêu dùng và doanh nghiệp cũng được đẩy mạnh, nhằm góp phần xây dựng môi trường thương mại điện tử minh bạch, an toàn.

Quyết tâm không để hàng giả có “đất sống” dịp cao điểm cuối năm

Để đảm bảo thị trường dịp cuối năm và Tết Bính Ngọ 2026 an toàn, Đề án 319 tiếp tục được triển khai quyết liệt, kết hợp với Kế hoạch 888 của Bộ Công Thương về đấu tranh chống hàng giả, hàng kém chất lượng. Các hoạt động kiểm tra, giám sát không để hình thành “vùng trống” trên TMĐT được thực hiện liên tục.

Gần đây, tại Hà Nội, lực lượng QLTT phối hợp với công an và các đơn vị liên quan đã triệt phá đường dây buôn bán hơn 6.500 bộ quần áo nghi giả mạo các nhãn hiệu nổi tiếng. Vụ việc một lần nữa cảnh báo về mức độ tinh vi của các hành vi vi phạm trên không gian mạng, đồng thời cho thấy hiệu quả của việc tăng cường phối hợp giữa các lực lượng chức năng.

Bên cạnh đó, những mặt hàng thiết yếu như thuốc, sữa, thực phẩm chức năng cũng được lực lượng QLTT giám sát chặt chẽ, xử lý nghiêm các hành vi vi phạm nhằm bảo vệ sức khỏe cộng đồng.

Ở góc độ doanh nghiệp, để đối phó với những thủ đoạn ngày càng tinh vi, các sàn TMĐT lớn như Shopee, Lazada, và TikTok Shop cũng đã ký cam kết phối hợp với cơ quan quản lý để thiết lập quy trình xác minh, xử lý gian hàng vi phạm nhanh chóng, góp phần giảm thiểu rủi ro cho người tiêu dùng.

Chia sẻ về vấn đề này, bà Nguyễn Thu Hà - chuyên gia phân tích thị trường TMĐT - nhận định:“TMĐT phát triển mở ra nhiều cơ hội nhưng cũng tạo ra kẽ hở cho hàng giả, hàng nhái. Việc ứng dụng công nghệ cùng sự phối hợp chặt chẽ giữa các bên liên quan là điều kiện tiên quyết để quản lý hiệu quả. Đồng thời, cần tăng cường tuyên truyền để người tiêu dùng nâng cao cảnh giác, chọn lựa sản phẩm từ các nhà bán hàng uy tín.”

Ông Phạm Văn Đức - đại diện sàn Lazada Việt Nam - cho biết thêm: “Chúng tôi cam kết đồng hành cùng lực lượng QLTT để bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng. Chúng tôi cũng đã xây dựng và áp dụng hệ thống kiểm duyệt nội dung, rà soát sản phẩm nghi vấn, đồng thời phối hợp kịp thời với các cơ quan chức năng xử lý gian hàng vi phạm.”

Đề án 319 không chỉ là cuộc chiến chống hàng giả mà còn hướng tới mục tiêu bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng, tạo môi trường kinh doanh công bằng, minh bạch cho doanh nghiệp chân chính. Với quyết tâm và sự ứng dụng mạnh mẽ công nghệ, ngành QLTT kỳ vọng sẽ góp phần xây dựng một thị trường TMĐT phát triển lành mạnh, bền vững trong tương lai gần./.

Lê Minh