Hầu hết các dự án BOT đều có giá trị quyết toán thấp hơn giá trị tổng mức đầu tư ban đầu

Đối nội - Ngày đăng : 13:35, 15/08/2019

(BKTO) - Đó là thông tin được Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Mai Tiến Dũng báo cáo tại phiên chất vấn và trả lời chất vấn của Ủy ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH) sáng 15/8.


Sáng 15/8, tiếp tục chương trình Phiên họp thứ 36, UBTVQH tiến hành phiên chất vấn và trả lời chất vấn về việc thực hiện các nghị quyết giám sát chuyên đề và kết luận chất vấn của UBTVQH từ đầu nhiệm kỳ đến hết năm 2018. Đây là lần đầu tiên UBTVQH thực hiện giám sát lại đối với các nội dung đã được UBTVQH giám sát, chất vấn.
                
   

Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân phát biểu khai mạc phiên chất vấn- Ảnh: quochoi.vn

   
Ngay sau khi Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân phát biểu khai mạc phiên chất vấn, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Mai Tiến Dũng thừa ủy quyền của Thủ tướng Chính phủ đã trình bày Báo cáo tóm tắt tổng hợp việc thực hiện các nghị quyết, kết luận của UBTVQH về giám sát chuyên đề và chất vấn từ đầu nhiệm kỳ đến hết năm 2018.

Báo cáo về việc thực hiện Nghị quyết 437/NQ-UBTVQH14 về một số nhiệm vụ và giải pháp tiếp tục hoàn thiện và đẩy mạnh việc thực hiện chính sách pháp luật về đầu tư và khai thác các công trình giao thông theo hình thức hợp đồng Xây dựng - Kinh doanh - Chuyển giao (BOT), Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Mai Tiến Dũng cho biết, sau khi UBTVQH thông qua Nghị quyết 437/NQ-UBTVQH14 , Chính phủ đã ban hành Nghị quyết số 83 ngày 26/6/2018 triển khai thực hiện Nghị quyết này.

Đến nay các nhóm nhiệm vụ, giải pháp theo yêu cầu của Nghị quyết đã được Chính phủ triển khai thực hiện. Theo đó, đã rà soát các quy định, chính sách để có đề xuất, xây dựng trình Quốc hội cho ý kiến về sửa đổi, ban hành các Luật (Luật đầu tư theo hình thức PPP, Luật Đất đai, Luật Đầu tư...), trong đó có việc ban hành theo thẩm quyền các nghị định, thông tư về đầu tư theo hình thức đối tác công tư với một số nội dung quy định mới để khắc phục tối đa các tồn tại, hạn chế thời gian qua, có quy định về tiêu chí lựa chọn dự án để đầu tư theo hình thức đối tác công tư; quy định việc sử dụng tài sản công để thanh toán cho Nhà đầu tư khi thực hiện dự án BT.
                
   

Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Mai Tiến Dũng báo cáo tại phiên chất vấn- Ảnh: chinhphu.vn

   
Chính phủ đã yêu cầu Bộ Giao thông Vận tải và các địa phương rà soát mức thu phí để điều chỉnh cho phù hợp, đồng thời đẩy nhanh tiến độ triển khai thu phí tự động không dừng, bảo đảm cuối năm 2019 tất cả các trạm thu phí sẽ thu phí không dừng theo nghị quyết của Quốc hội. Kiên quyết không đầu tư các dự án cải tạo, nâng cấp các tuyến đường độc đạo hiện hữu theo hình thức hợp đồng BOT để đảm bảo quyền lựa chọn cho người dân.

Báo cáo của Chính phủ cũng cho biết, Thủ tướng Chính phủ đã trực tiếp chỉ đạo tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc trong thực hiện các công trình giao thông trọng điểm như: Cảng hàng không quốc tế Long Thành, các cao tốc Bắc Giang - Lạng Sơn, Trung Lương - Mỹ Thuận - Cần Thơ.

Chỉ đạo các Bộ, ngành liên quan thực hiện đồng bộ các giải pháp, đa dạng hóa hình thức huy động vốn, thúc đẩy tiến độ các đề án, dự án; kịp thời tháo gỡ khó khăn, vướng mắc của các công trình giao thông đầu tư theo hình thức hợp đồng BOT đã và đang triển khai.

Đối với việc quyết toán các dự án đã hoàn thành để xác định phương án tài chính và thời gian thu phí sử dụng dịch vụ chính thức, Bộ Giao thông vận tải đã có nhiều giải pháp đồng bộ; hầu hết các dự án đều có giá trị quyết toán nhỏ hơn giá trị tổng mức đầu tư ban đầu dẫn đến thời gian thu phí hoàn vốn chính thức đã được giảm xuống.

Chính phủ đã chỉ đạo các cơ quan chức năng sớm có giải pháp xử lý phù hợp để giải quyết khó khăn đối với một số dự án có sụt giảm doanh thu so với phương án tài chính đã phê duyệt.

Bên cạnh những kết quả đạt được, báo cáo của Chính phủ cũng thẳng thắn nhìn nhận, hệ thống quy định pháp luật và thực tế triển khai còn một số tồn tại, hạn chế. Chi phí đầu tư xây dựng được lập chưa thực sự đáp ứng được nguyên tắc tính đúng, tính đủ và phù hợp với thị trường và thông lệ quốc tế. Hệ thống định mức, đơn giá chưa đáp ứng được yêu cầu đổi mới khoa học công nghệ.

Thiếu thông tin đầy đủ về định mức và giá xây dựng theo cơ chế thị trường; nhiều dự án đã hoàn thành nhưng thu phí không đủ (do giảm phí, chưa tăng phí theo đúng lộ trình trong Hợp đồng), phá vỡ mô hình tài chính của dự án gây khó khăn cho chủ đầu tư và các bên tài trợ vốn. Một số vướng mắc chưa được sửa đổi kịp thời; đến nay có rất ít dự án BOT mới được triển khai...

Bộ trưởng Mai Tiến Dũng cho biết, thời gian tới, Chính phủ sẽ tập trung chỉ đạo sớm khắc phục, giải quyết dứt điểm những tồn tại, hạn chế của các công trình giao thông đầu tư theo hình thức hợp đồng BOT đã và đang triển khai. Đồng thời, tiếp tục hoàn thiện cơ chế, chính sách, pháp luật về đầu tư theo hình thức đối tác công tư (PPP), trong đó trình Quốc hội thông qua Luật Đầu tư theo phương thức đối tác công tư tại Kỳ họp thứ 8 của Quốc hội.
         
Liên quan đến công tác thanh tra, kiểm toán các dự án BOT, báo cáo của Chính phủ cho biết: Tính đến tháng 5/2019 các dự án do Bộ Giao thông vận tải quản lý đã có 117 lần thanh tra, kiểm toán đối với 63 dự án đang vận hành khai thác và đang triển khai đầu tư. Sau khi kết luận thanh tra, kiểm toán được công bố, Bộ Giao thông vận tải ban hành nhiều văn bản chỉ đạo, các đơn vị đã tổ chức kiểm điểm, chấn chỉnh và rút kinh nghiệm đối với các tồn tại, sai sót và có biện pháp khắc phục kịp thời.

KIM AN