Nguy cơ “vỡ” tiến độ Dự án Thu phí tự động không dừng
Xã hội - Ngày đăng : 09:25, 09/12/2019
(BKTO) - Dự án Thu phí tự động không dừng (ETC) là bước đột phá trong việc ứng dụng công nghệ của ngành giao thông vận tải (GTVT), nhằm giảm đến mức thấp nhất tình trạng ùn tắc tại các trạm thu phí, thúc đẩy tính minh bạch của việc thu phí. Tuy nhiên, Dự án này đã gần như "vỡ" tiến độ theo yêu cầu của Thủ tướng Chính phủ là trước ngày 31/12/2019, các trạm thu phí trên cả nước phải lắp đặt và vận hành làn ETC.
Tiến độ lắp đặt các trạm thu phí tự động đang bị chậm so với yêu cầu của Thủ tướng Chính phủ. Ảnh: TTXVN
Xin gia hạn tiến độ lắp đặt giai đoạn 2
Bộ GTVT vừa có Văn bản báo cáo Chính phủ về tình hình triển khai ETC và kiến nghị gia hạn tiến độ Dự án ETC giai đoạn 2 và các trạm của Tổng công ty Đầu tư phát triển đường cao tốc Việt Nam (VEC) sang năm 2020. Cụ thể, hệ thống ETC tại các trạm thu phí BOT (xây dựng - kinh doanh - chuyển giao) do Bộ GTVT là cơ quan nhà nước có thẩm quyền được chia làm 2 dự án. Dự án giai đoạn 1 có tổng số 44 trạm, gồm 26 trạm trên Quốc lộ (QL) 1 và đường Hồ Chí Minh đoạn qua Tây Nguyên và 18 trạm trên các tuyến cao tốc và các QL khác được bổ sung vào Dự án. Đến nay, 25/26 trạm trên QL1, đường Hồ Chí Minh đoạn qua Tây Nguyên và 13 trạm trên các tuyến QL khác đã được lắp đặt, vận hành. Đối với 5 tuyến cao tốc do VEC quản lý, chỉ có 1 tuyến cao tốc Cầu Giẽ - Ninh Bình đang lắp đặt thiết bị, dự kiến vận hành trong năm 2019. Còn 4 tuyến chưa thể triển khai thực hiện, khó có thể hoàn thành trong năm 2019.
Với dự án giai đoạn 2, có tổng số 33 trạm, bao gồm: 10 trạm trên QL1 và đường Hồ Chí Minh đoạn qua Tây Nguyên, 23 trạm trên các tuyến cao tốc và các QL khác. Dự án đã lựa chọn được liên danh Tập đoàn Công nghiệp - Viễn thông Quân đội (Viettel), Công ty Cổ phần Vietinf và một số DN công nghệ khác là nhà đầu tư thực hiện Dự án từ tháng 5/2019. Hiện nay, nhà đầu tư chưa hoàn thiện thủ tục thành lập DN dự án theo quy định, việc này đã làm ảnh hưởng đến tiến độ thực hiện do nhà đầu tư chưa đủ cơ sở pháp lý để thực hiện các bước tiếp theo. Với tiến độ thành lập DN dự án chậm như hiện nay, dự án có nguy cơ không hoàn thành đúng tiến độ theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ...
Lý giải nguyên nhân, đại diện Vụ Đối tác công - tư (Bộ GTVT) cho rằng, nguồn vốn để đầu tư hệ thống thiết bị ETC tại các trạm thu phí theo hiệp định vay vốn các dự án đã cạn. Việc chuyển VEC về Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại DN cũng ảnh hưởng đến tiến độ triển khai hệ thống ETC. Đến thời điểm hiện tại, vướng mắc lớn nhất tại các trạm thu phí thuộc dự án giai đoạn 1 là doanh thu hoàn vốn cho Dự án ETC không như dự kiến ban đầu do tiến độ ký hợp đồng dịch vụ, trích doanh thu còn chậm.
Các cơ quan cần chung tay tháo gỡ khó khăn
Trước những khó khăn trên, Bộ GTVT cho biết sẽ tích cực chỉ đạo các cơ quan, đơn vị có liên quan tập trung thực hiện đồng bộ các giải pháp để đẩy nhanh tiến độ lắp đặt, vận hành các trạm ETC. Trong đó, yêu cầu Công ty TNHH Thu phí VETC đẩy nhanh tiến độ đàm phán Hợp đồng dịch vụ lắp đặt, vận hành thiết bị, bàn giao công tác quản lý thu phí và trích chi phí quản lý thu phí tự động theo phương án tài chính của Dự án. Đồng thời, Bộ sẽ rà soát phương án tài chính của Dự án để xác định tỷ lệ trích chi phí quản lý ETC tại các dự án cao tốc do VEC quản lý làm cơ sở ký kết Hợp đồng.
Bên cạnh đó, Bộ GTVT kiến nghị Thủ tướng sớm chấp nhận đề xuất của Bộ Quốc phòng về việc cho phép Viettel được thành lập DN dự án, làm cơ sở triển khai Dự án ETC giai đoạn 2. Riêng đối với các trạm của VEC, Bộ kiến nghị Uỷ ban Quản lý vốn nhà nước tại DN sớm có giải pháp tháo gỡ khó khăn về nguồn vốn đầu tư hệ thống thiết bị ETC để đẩy nhanh tiến độ thực hiện; đối với Ngân hàng Nhà nước và các ngân hàng thương mại cần sớm có giải pháp hỗ trợ, tái cơ cấu khoản vay và giữ nguyên nhóm nợ theo phương án tài chính do bị ảnh hưởng bởi chính sách giảm giá, chưa tăng giá theo lộ trình hợp đồng ký kết dẫn đến việc sụt giảm doanh thu tại các dự án BOT, tạo điều kiện thúc đẩy việc ký kết Hợp đồng và triển khai dịch vụ ETC; đồng thời, các địa phương sớm lựa chọn đơn vị cung cấp dịch vụ ETC do Bộ GTVT quản lý để đẩy nhanh tiến độ, đảm bảo kết nối liên thông.
Liên quan đến vấn đề này, Bộ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Văn Thể yêu cầu cần khẩn trương thực hiện hoàn thành hệ thống ETC theo đúng tiến độ Thủ tướng đã chỉ đạo. Đến hết năm 2019, xe nào không dán thẻ thu phí tự động (thẻ E-tag) sẽ không được đi vào làn thu phí tự động. Trước những vướng mắc đang xảy ra tại VEC, phải báo cáo Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại DN có nguồn vốn để triển khai. Trong đó, cần báo cáo Chính phủ đến hết năm 2019 dừng thu phí đối với các dự án của VEC để Chính phủ cho chỉ đạo. Đối với dự án giai đoạn 2, Bộ GTVT sẽ nỗ lực tham mưu, đề xuất cơ chế với Chính phủ chủ trương hình thành DN dự án. Nhà đầu tư giai đoạn 2 phải khẩn trương khảo sát toàn bộ 33 trạm thuộc Dự án để nhanh chóng có giải pháp triển khai.
LÊ HÒA