Sớm đồng bộ hóa hệ thống cơ sở dữ liệu đất đai
Kinh tế - Ngày đăng : 08:30, 12/05/2020
(BKTO) - Xây dựng cơ sở dữ liệu đất đai (CSDLĐĐ) là 1 trong 6 dự án quan trọng của Chính phủ, đóng vai trò nền tảng để xây dựng Chính phủ điện tử. Mặc dù công tác này đã được các cấp, ngành và địa phương triển khai thời gian qua song lộ trình thực hiện vẫn chậm và thiếu đồng bộ.
Chỉ 23,14% cấp huyện vận hành khai thác cơ sở dữ liệu đất đai
Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Quản lý đất đai, Bộ Tài nguyên và Môi trường Mai Văn Phấn cho biết, hiện cả nước có 3 mô hình hệ thống CSDLĐĐ đang vận hành: mô hình tập trung cấp tỉnh tại 6 tỉnh (Vĩnh Long, Đồng Nai, Đà Nẵng, Bình Dương, Bình Định, Bến Tre); mô hình bán tập trung (một phần ở cấp huyện) tại 41 tỉnh và mô hình phân tán cấp huyện tại 16 tỉnh.
Cùng với đó, các địa phương đang sử dụng một số phần mềm ứng dụng hệ thống thông tin với 3 nhóm chức năng chính: hỗ trợ công tác lập, chỉnh lý, bản đồ địa chính, tạo lập CSDLĐĐ; quản trị vận hành CSDLĐĐ; khai thác CSDLĐĐ. Bên cạnh đó, một số địa phương đã bắt đầu ứng dụng công nghệ 4.0 vào khai thác CSDLĐĐ.
Tuy vậy, so với yêu cầu về cải cách hành chính của Chính phủ, lộ trình triển khai xây dựng CSDLĐĐ còn chậm và thiếu đồng bộ. Thống kê của Tổng cục Quản lý đất đai cho thấy, hết năm 2019, cả nước mới có 165/713 đơn vị hành chính cấp huyện trên phạm vi 46 tỉnh, thành phố đang vận hành, khai thác, sử dụng CSDLĐĐ, chiếm 23,14% tổng số huyện.
Đáng chú ý, việc xây dựng hệ thống thông tin đất đai và CSDLĐĐ đã được Bộ Tài nguyên và Môi trường triển khai từ năm 2014-2015. Ngày 23/12/2016, Chủ tịch nước phê duyệt Hiệp định tài trợ Dự án Tăng cường quản lý đất đai và CSDLĐĐ (Dự án VILG) với tổng kinh phí 180 triệu USD cho 33 tỉnh, thành phố thực hiện trong 5 năm (2017-2021). Thế nhưng trên thực tế, Dự án này mới chỉ triển khai xây dựng cơ sở dữ liệu cơ bản cho 33 tỉnh, thành phố.
Theo phân tích của giới chuyên gia, thực trạng này xuất phát từ nhiều nguyên nhân như: chưa có các công cụ cần thiết để thực thi chính sách pháp luật đất đai ở địa phương, đặc biệt là các công cụ để quản lý đất đai dựa trên nền tảng công nghệ thông tin hiện đại; hạ tầng thông tin đất đai và CSDLĐĐ còn thiếu và yếu, chưa đồng bộ và thống nhất.
Không những thế, hồ sơ đất đai chủ yếu được quản lý, sử dụng ở dạng hồ sơ giấy nên việc lưu trữ dữ liệu hiện nay còn phân tán, dẫn đến khả năng tra cứu, xử lý mất nhiều thời gian. Chưa kể, hiện dữ liệu đất đai mới tập trung vào cơ sở dữ liệu địa chính, dữ liệu về quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất, giá đất. Việc đảm bảo cập nhật, chia sẻ dữ liệu cho các đối tượng khác nhau cùng khai thác, sử dụng còn nhiều hạn chế đã phần nào làm giảm tính hiệu quả của các nguồn lực đầu tư.
Đảm bảo xây dựng cơ sởdữ liệu đất đai đồng bộ,thống nhất
Thực tế, nhiều dự án xây dựng CSDLĐĐ đã và đang được triển khai như: Dự án Xây dựng cơ sở dữ liệu quốc gia về đất đai (giai đoạn 1); Dự án Hoàn thiện và hiện đại hóa hệ thống quản lý đất đai Việt Nam; Dự án VILG; Dự án Tổng thể xây dựng hệ thống hồ sơ địa chính và CSDLĐĐ tại các địa phương…
Bộ Tài nguyên và Môi trường cho biết, để CSDLĐĐ được xây dựng đồng bộ, đầy đủ trên phạm vi cả nước theo lộ trình thống nhất, tạo nền tảng cho triển khai Chính phủ điện tử, năm 2019, Bộ đã đề xuất xây dựng và trình Chính phủ “Đề án Tổng thể xây dựng CSDLĐĐ quốc gia” nhằm triển khai xây dựng CSDLĐĐ cho 30 tỉnh, thành phố chưa được đầu tư bằng nguồn vốn vay của Ngân hàng Thế giới.
Theo đó, thời gian thực hiện Đề án trong 6 năm (2020-2025) với các giải pháp: xây dựng cơ sở dữ liệu theo các phương án xây dựng mới cơ sở dữ liệu lồng ghép với nơi bắt đầu thực hiện đo đạc, chỉnh lý biến động bản đồ địa chính, cấp Giấy chứng nhận; chuyển đổi, hoàn thiện CSDLĐĐ dựa trên việc kế thừa cơ sở dữ liệu đã được xây dựng bằng nguồn kinh phí khác…
PGS,TS. Nguyễn Hồng Tiến - nguyên Cục trưởng Cục Hạ tầng kỹ thuật, Bộ Xây dựng - cho rằng, việc đẩy nhanh xây dựng hệ thống thông tin đất đai, CSDLĐĐ nhằm đơn giản và rút ngắn thời gian thực hiện các thủ tục hành chính. Xây dựng hệ thống dữ liệu số về quản lý đất đai là cơ sở để thúc đẩy các thành phố lớn như Hà Nội, TP. HCM… triển khai phát triển đô thị thông minh.
Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Quản lý đất đai Đào Trung Chính khẳng định, năm 2020, Tổng cục sẽ tiếp tục thực hiện các hạng mục của Dự án “Tăng cường quản lý đất đai và CSDLĐĐ”; triển khai xây dựng “Đề án Tổng thể xây dựng CSDLĐĐ quốc gia”, trong đó, xây dựng hệ thống thông tin đất đai quốc gia, CSDLĐĐ quốc gia tập trung, thống nhất trên phạm vi cả nước; phối hợp với cơ quan thuế và một số địa phương để thí điểm thực hiện việc liên thông thủ tục hành chính về đất đai theo hình thức điện tử, góp phần phòng ngừa các vấn đề phát sinh trong công tác quản lý đất đai…
Cùng với đó, để xây dựng hiệu quả hệ thống thông tin đất đai, CSDLĐĐ, bên cạnh sự vào cuộc của các cơ quan quản lý nhà nước cấp thành phố, việc triển khai quyết liệt, minh bạch từ các cấp chính quyền cơ sở xã, phường, thị trấn cũng đóng vai trò quan trọng.
Vừa qua, Bộ Tài nguyên và Môi trường đã họp trực tuyến về tình hình triển khai Dự án VILG. Tại cuộc họp, Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Trần Hồng Hà đã chỉ đạo các đơn vị liên quan hỗ trợ, phối hợp kịp thời, bảo đảm thông suốt các thủ tục liên quan đến hoạt động của Dự án để trong năm 2020, CSDLĐĐ được vận hành, đảm bảo cập nhật các dữ liệu hằng năm.
HỒNG NHUNG