Bố trí, điều động giáo viên chưa sát nhu cầu thực tế
Báo cáo tại phiên giải trình, Thứ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT) Nguyễn Hữu Độ cho biết, tại thời điểm tháng 5/2021, căn cứ quy định về định mức số giáo viên/lớp, số lượng giáo viên của các cấp học mầm non, phổ thông, ngành giáo dục thừa 10.178 giáo viên (trong đó thừa 5.175 giáo viên tiểu học, 4.688 giáo viên trung học cơ sở, 315 giáo viên trung học phổ thông), thiếu 94.714 giáo viên (trong đó thiếu 48.718 giáo viên mầm non, 20.210 giáo viên tiểu học, 14.653 giáo viên trung học cơ sở, 11.133 giáo viên trung học phổ thông).
 |
| Quang cảnh Phiên giải trình. Ảnh: daibieunhandan.vn |
Đối với cấp trung học cơ sở (THCS) và trung học phổ thông (THPT), do cơ cấu giáo viên phải bố trí theo từng môn học cũng dẫn đến tình trạng dư thừa giáo viên ở một số môn học, nhất là đối với các tỉnh vùng khó khăn, các trường có quy mô nhỏ, số lớp ít…
Về việc thiếu giáo viên, Thứ trưởng Nguyễn Hữu Độ chỉ ra một số nguyên nhân như: tăng quy mô dân số hàng năm theo tỷ lệ tăng tự nhiên; công tác quy hoạch, dự báo nhu cầu về giáo viên của các địa phương chưa sát với thực tế hoặc chưa kịp thời; các địa phương không giao bổ sung biên chế giáo viên trong khi vẫn phải thực hiện 10% tinh giản biên chế trong bối cảnh quy mô học sinh tăng; việc phối hợp giữa các cơ quan liên quan và ngành giáo dục ở một số địa phương trong tuyển dụng, bố trí, sắp xếp giáo viên chưa chặt chẽ, thống nhất…
Đáng chú ý, Chương trình Giáo dục phổ thông 2018 có thêm một số môn học và hoạt động giáo dục mới (Tiếng Anh, Tin học cấp tiểu học trước đây là môn tự chọn, môn Nghệ thuật cấp THPT là môn học mới) nên thiếu toàn bộ giáo viên để dạy các môn học này. Các quy định về định mức học sinh/lớp và các định mức giáo viên/lớp của các bậc học đang thực hiện còn có những bất hợp lý cần phải được sửa đổi, bổ sung cho phù hợp với điều kiện thực tiễn của từng địa phương, vùng, miền và phù hợp với Chương trình giáo dục phổ thông 2018.
Đẩy mạnh xã hội hóa, tăng cường tự chủ giáo dục
Từ thực trạng trên, tại Phiên giải trình, nhiều vấn đề xung quanh việc tuyển dụng, sử dụng và quản lý đội ngũ giáo viên; tình trạng thừa, thiếu biên chế giáo viên, chính sách đối với nhà giáo, thúc đẩy xã hội hóa giáo dục... đã được nhiều đại biểu Quốc hội quan tâm đặt ra.
 |
| Ủy viên Thường trực Ủy ban Văn hóa, Giáo dục Đỗ Chí Nghĩa phát biểu tại Phiên giải trình. Ảnh: quochoi.vn |
Ủy viên Thường trực Ủy ban Văn hóa, Giáo dục Đỗ Chí Nghĩa đề nghị lãnh đạo Bộ GD&ĐT và Bộ Nội vụ làm rõ những giải pháp căn cơ để giải quyết căn cơ vấn đề thừa, thiếu giáo viên, trong khi vẫn thực hiện nghiêm chủ trương về giảm số người hưởng lương từ NSNN và tinh giản biên chế.
Đại biểu Quốc hội Dương Minh Ánh (TP. Hà Nội) nêu: Theo số liệu báo cáo từ địa phương, khoảng 50% giáo viên phổ thông có mức thu nhập 5 - 6 triệu đồng/tháng, mức lương giáo viên của giáo viên khu vực đồng bằng có thâm niên công tác 30 năm khoảng 9 - 11 triệu đồng/tháng. Hệ số lương khởi điểm của giáo viên mầm non và tiểu học theo thông tư mới nhất của Bộ GD&ĐT là 2,1 nên lương giáo viên mới đi làm có mức lương hơn 3 triệu đồng/tháng. Trong khi đó, Nghị quyết 29 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng nêu rõ: lương của nhà giáo được xếp cao nhất trong hệ thống thang, bậc lương hành chính sự nghiệp. Vậy chính sách tiền lương của đội ngũ nhà giáo hiện nay liệu có là động lực để nhà giáo yên tâm với nghề, thu hút nhà giáo giỏi?
Trao đổi về vấn đề các đại biểu quan tâm, Bộ trưởng Bộ GD&ĐT Nguyễn Kim Sơn cho rằng: Cần giải pháp tổng thể, lâu dài và bền vững để giải quyết vấn đề thừa thiếu giáo viên, bởi nếu chỉ có một vài giải pháp sẽ rất khó giải quyết được. Đây cũng không chỉ là việc của ngành giáo dục mà cần sự vào cuộc của các Bộ, ngành, địa phương. Trong bối cảnh nhu cầu về giáo viên ngày càng nhiều hơn, vì vậy, cần có các giải pháp cấp bách để giải quyết sớm vấn đề thiếu giáo viên.
Đề cập đến một số giải pháp cụ thể, Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn nhấn mạnh việc quy hoạch, sắp xếp lại trường lớp; điều động, luân chuyển giữa các trường để tận dụng được hơn 10.000 giáo viên thừa một cách hợp lý; tăng cường chuyển đổi số; đẩy mạnh xã hội hóa, tăng tự chủ ở các cơ sở giáo dục công lập…
 |
| Bộ trưởng Bộ GD&ĐT Nguyễn Kim Sơn phát biểu tại Phiên giải trình. Ảnh: quochoi.vn |
Liên quan đến vấn đề này, Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà cho biết, trong năm học 2021-2022, Bộ Nội vụ phối hợp với Bộ GD&ĐT, trình Chính phủ bổ sung 27.850 giáo viên, ưu tiên cho bậc học mầm non hoặc các địa bàn tăng đột biến học sinh đến trường, nhưng mặt khác đã giảm hơn 45.000 người hưởng lương từ NSNN.
Bộ trưởng Phạm Thị Thanh Trà đề nghị Bộ GD&ĐT về lâu dài cũng như trước mắt cần xây dựng và hoàn thiện chiến lược giáo dục mầm non, giáo dục phổ thông trên tinh thần Nghị quyết số 29-NQ/TW về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo, tinh thần Đại hội XII, XIII của Đảng. Đồng thời, rà soát hệ thống trường lớp, tính toán, sắp xếp lại quy mô phù hợp; tập trung rà soát lại các quy định hiện hành liên quan đến định mức học sinh/lớp, giáo viên/lớp...
Bên cạnh đó, ngành giáo dục cần tập trung hoàn thiện quy định pháp luật về tự chủ và xã hội hóa giáo dục. "Khi đẩy mạnh tự chủ và xã hội hóa giáo dục sẽ huy động xã hội cùng tham gia vào thực hiện nhiệm vụ giáo dục đào tạo, sẽ góp phần giải quyết vấn đề lương của giáo viên theo quy định hiện nay" - Bộ trưởng Phạm Thị Thanh Trà nêu rõ.
Về chính sách tiền lương đối với giáo viên, theo Bộ trưởng Bộ Nội vụ, lương viên chức sự nghiệp giáo dục so với mặt bằng viên chức khác thì cao hơn, nhưng vẫn chưa đáp ứng yêu cầu đời sống và tính chất đặc thù công việc. Để giải quyết vấn đề này, Bộ trưởng Phạm Thị Thanh Trà cho biết, trước mắt, Bộ Nội vụ và Bộ GD&ĐT sẽ phối hợp rà soát, xem xét, nghiên cứu, đề xuất cấp có thẩm quyền để bảo đảm nâng phụ cấp với giáo viên, trong đó ưu tiên cho giáo viên mầm non. Về lâu dài sẽ thực hiện theo Nghị quyết số 27-NQ/TW của Ban chấp hành Trung ương khóa XII về cải cách chính sách tiền lương đối với cán bộ, công chức, viên chức, lực lượng vũ trang và người lao động trong DN./.
| Chiều cùng ngày, Phiên giải trình tiếp tục tập trung làm rõ các vấn đề liên quan đến việc dạy học trong bối cảnh Covid-19. Tại Phiên giải trình, đại diện Bộ GD&ĐT, Bộ Y tế đã giải trình ý kiến của các đại biểu liên quan đến: việc thực hiện chủ trương mở cửa trường học, làm rõ những khó khăn, thách thức đang đặt ra; các giải pháp để bảo đảm an toàn, sức khỏe cho đội ngũ nhà giáo và người học, nhất là đối với những trẻ em, học sinh dưới 12 tuổi, chưa tiêm vắc xin; việc triển khai tiêm vắc xin cho trẻ em lứa tuổi học sinh… Đồng thời, đánh giá kết quả của việc triển khai cùng lúc các phương thức dạy học, nhất là phương thức dạy học trực tuyến; từ đó đề xuất những giải pháp thiết thực nhằm bảo đảm chất lượng giáo dục và sự phát triển toàn diện cho học sinh, sinh viên… |
ĐĂNG KHOA – NGỌC DUNG
